Raşizm: Redaktələr arasındakı fərq

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Tarixə interaktiv şəkildə baxın
← Əvvəlki redaktəSonrakı redaktə →
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
VizualVikimətn
→‎Tarixi: hər cümlə delirium
Teqlər: Geri qaytarıldı Vizual redaktor
k 176.65.113.14 tərəfindən edilmiş redaktələr geri qaytarılaraq Dancewithdevil tərəfindən yaradılan sonuncu versiya bərpa olundu.
Teqlər: Geri qaytarma SWViewer [1.4]
Sətir 3: Sətir 3:
== Tarixi ==
== Tarixi ==
=== Cövhər Dudayev ===
=== Cövhər Dudayev ===
[[Birinci Çeçenistan müharibəsi|Rusiyanın Çeçenistanda hərbi fəaliyyətini]] ultrasağ ideologiyanın təzahür və çiçəklənməsi kimi qiymətləndirən [[Çeçen İçkeriya Respublikası]]nın Prezidenti [[Cövhər Dudayev]] 1995-ci ildə bu fəaliyyəti təsvir etmək üçün ''"rusizm"'' ({{lang-ru|русизм }}) terminini işlədir.<ref name="Roxburgh_1995">{{cite news |title=I warned my people the Russians would use planes and tanks against us, but that we would triumph because of the spirit of our nation |author-first=Angus |author-last=Roxburgh |author-link=Angus Roxburgh |newspaper=[[The Guardian]] |department=Chechnya |publisher=[[Guardian News & Media Limited]] |date=1995-12-09 |url=https://www.theguardian.com/world/1995/dec/09/chechnya |access-date=2022-04-21 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20220421094456/https://www.theguardian.com/world/1995/dec/09/chechnya |archive-date=2022-04-21}}</ref><ref>{{Cite web |script-title=ru:Русизм - шизофреническая форма мании мирового господства |language=ru |trans-title=Russism - schizophrenic form of world domination mania |website=argumentua.com |publisher=Аргумент (Argument) |department=Политика (Politics) |date=2014-03-19 |url=http://argumentua.com/tsitaty/rusizm-shizofrenicheskaya-forma-manii-mirovogo-gospodstva |access-date=2022-02-26 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20220421094422/http://argumentua.com/tsitaty/rusizm-shizofrenicheskaya-forma-manii-mirovogo-gospodstva |archive-date=2022-04-21}}</ref><ref>{{cite AV media |script-title=ru:Джохар Дудаев: О "РУСИЗМЕ", 1995 г. "ВЗГЛЯД". |title=Dzhokhar Dudayev: O "Rusizme", 1995 g. "Vzglyad". |language=ru |trans-title=Dzhokhar Dudayev: On "Ruscism", 1995, View. |time=2:40 |url=https://www.youtube.com/watch?v=e9ws5N0Z3VQ&t=160s |access-date=2022-04-27 |archive-date=2022-05-30 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220530103312/https://www.youtube.com/watch?v=e9ws5N0Z3VQ&t=160s |url-status=live }}</ref> Dudayevə görə ''"rusizm"'' — əsasında [[:en:Great Russian chauvinism|Böyük Rus şovinizmi]] dayanan nifrət ideologiyasıdır. Onun fikrincə "rusizm"i [[faşizm]] və [[rasizm]]dən fərqləndirən əsas xüsusiyyəti insan və təbiətə qarşı həddindən artıq qəddarlıq nümayişidir. İdeyanın əsasında qarşıya çıxan hər şeyin məhv edilməsini ehtiva edən [[yandırılmış torpaq taktikası]] durur. <ref name="Dudayev_2014">{{cite web |script-title=ru:Джохар Дудаев: Что такое русизм? |language=ru |trans-title=Dzhokhar Dudayev: What is Russism? |newspaper=[[Chechenpress]] |date=2014-03-11 |url=http://chechenews.com/1-12398/ |access-date=2022-04-21 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20220421095512/http://chechenews.com/1-12398/ |archive-date=2022-04-21}}</ref> hər cümlə delirium
[[Birinci Çeçenistan müharibəsi|Rusiyanın Çeçenistanda hərbi fəaliyyətini]] ultrasağ ideologiyanın təzahür və çiçəklənməsi kimi qiymətləndirən [[Çeçen İçkeriya Respublikası]]nın Prezidenti [[Cövhər Dudayev]] 1995-ci ildə bu fəaliyyəti təsvir etmək üçün ''"rusizm"'' ({{lang-ru|русизм }}) terminini işlədir.<ref name="Roxburgh_1995">{{cite news |title=I warned my people the Russians would use planes and tanks against us, but that we would triumph because of the spirit of our nation |author-first=Angus |author-last=Roxburgh |author-link=Angus Roxburgh |newspaper=[[The Guardian]] |department=Chechnya |publisher=[[Guardian News & Media Limited]] |date=1995-12-09 |url=https://www.theguardian.com/world/1995/dec/09/chechnya |access-date=2022-04-21 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20220421094456/https://www.theguardian.com/world/1995/dec/09/chechnya |archive-date=2022-04-21}}</ref><ref>{{Cite web |script-title=ru:Русизм - шизофреническая форма мании мирового господства |language=ru |trans-title=Russism - schizophrenic form of world domination mania |website=argumentua.com |publisher=Аргумент (Argument) |department=Политика (Politics) |date=2014-03-19 |url=http://argumentua.com/tsitaty/rusizm-shizofrenicheskaya-forma-manii-mirovogo-gospodstva |access-date=2022-02-26 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20220421094422/http://argumentua.com/tsitaty/rusizm-shizofrenicheskaya-forma-manii-mirovogo-gospodstva |archive-date=2022-04-21}}</ref><ref>{{cite AV media |script-title=ru:Джохар Дудаев: О "РУСИЗМЕ", 1995 г. "ВЗГЛЯД". |title=Dzhokhar Dudayev: O "Rusizme", 1995 g. "Vzglyad". |language=ru |trans-title=Dzhokhar Dudayev: On "Ruscism", 1995, View. |time=2:40 |url=https://www.youtube.com/watch?v=e9ws5N0Z3VQ&t=160s |access-date=2022-04-27 |archive-date=2022-05-30 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220530103312/https://www.youtube.com/watch?v=e9ws5N0Z3VQ&t=160s |url-status=live }}</ref> Dudayevə görə ''"rusizm"'' — əsasında [[:en:Great Russian chauvinism|Böyük Rus şovinizmi]] dayanan nifrət ideologiyasıdır. Onun fikrincə "rusizm"i [[faşizm]] və [[rasizm]]dən fərqləndirən əsas xüsusiyyəti insan və təbiətə qarşı həddindən artıq qəddarlıq nümayişidir. İdeyanın əsasında qarşıya çıxan hər şeyin məhv edilməsini ehtiva edən [[yandırılmış torpaq taktikası]] durur. <ref name="Dudayev_2014">{{cite web |script-title=ru:Джохар Дудаев: Что такое русизм? |language=ru |trans-title=Dzhokhar Dudayev: What is Russism? |newspaper=[[Chechenpress]] |date=2014-03-11 |url=http://chechenews.com/1-12398/ |access-date=2022-04-21 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20220421095512/http://chechenews.com/1-12398/ |archive-date=2022-04-21}}</ref>


=== Rusiya Putinin hakimiyyəti dövründə ===
=== Rusiya Putinin hakimiyyəti dövründə ===

22:20, 21 oktyabr 2022 tarixindəki versiya

2022-ci il Rusiyanın Ukraynanı işğalı zamanı üzərində "Z" simvolu olan məhv edilmiş Rusiya MT-LB zirehli daşıyıcısı. Z simvolu Rusiya Hərbi Qüvvələri və müharibə tərəfdarı olan ruslar tərəfindən bütün dünyada geniş istifadə olunur və simvol faşist svastikası ilə müqayisə edilir.[1][2][3][4][5][6]

Raşizm və ya Rusizm (rus. рашизм, ; "Russia" və "Faşizm" sözlərinin birləşməsindən yaranmış mürəkkəb söz[7]) — iddia edilir XXI əsrin I yarısında Rusiya dövlət siyasətinə çevrilmiş, rus xalqınınideyasına[8][9][10] əsaslanan faşist xarakterli[11][12] siyasi idealogiya və təcrübə. Termin, həmçinin "Böyük Rusiya" və aqressiv hərbi ekspansiya ideyalarına əsaslanan Rusiya militarizmini ifadə etmək üçün işlədilir. [13]

Tarixi

Cövhər Dudayev

Rusiyanın Çeçenistanda hərbi fəaliyyətini ultrasağ ideologiyanın təzahür və çiçəklənməsi kimi qiymətləndirən Çeçen İçkeriya Respublikasının Prezidenti Cövhər Dudayev 1995-ci ildə bu fəaliyyəti təsvir etmək üçün "rusizm" (rus. русизм ) terminini işlədir.[14][15][16] Dudayevə görə "rusizm" — əsasında Böyük Rus şovinizmi dayanan nifrət ideologiyasıdır. Onun fikrincə "rusizm"i faşizm və rasizmdən fərqləndirən əsas xüsusiyyəti insan və təbiətə qarşı həddindən artıq qəddarlıq nümayişidir. İdeyanın əsasında qarşıya çıxan hər şeyin məhv edilməsini ehtiva edən yandırılmış torpaq taktikası durur. [17]

Rusiya Putinin hakimiyyəti dövründə

İstinadlar

  1. ↑ Marayev, Vladlen; Guz, Julia. "Rashism or why russians are the new Nazi". VoxUkraine (ingilis). Kyiv, Ukraine. 2022-03-30. 2022-04-21 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-04-12.
  2. ↑ "The letter Z is a symbol that the rashists chose by chance, like Hitler in his time, a solar sign of Hinduism, said on the air of Radio NV marketing Andrii Fedorov". nv.ua (ukrayna). 2022-04-25 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-04-12.
  3. ↑ ""Ordinary russicism": Putin openly and consistently imitates Hitler". Radio Svoboda (ukrayna). 2022-04-25 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-04-12.
  4. ↑ "Ordinary ruscism. As one letter captured and nazificated Russia". www.pravda.com.ua. 2022-04-25 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-04-12.
  5. ↑ "Z is a Nazi symbol of self-destruction". armyinform.com.ua (ukrayna). 2022-04-15 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-04-12.
  6. ↑ "New swastika: why the Russians chose the letter Z". bukinfo.com.ua (ukrayna). 2022-04-25 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-04-12.
  7. ↑ Міщенко, Михайло. "Рашизм і фашизм: знайдіть дві відмінності". Український інтерес. 1 March 2022. 3 March 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 11 March 2022.
  8. ↑ Gregor, A. James. "Fascism and the New Russian Nationalism". Communist and Post-Communist Studies. 31 (1). 1998: 1–15. doi:10.1016/S0967-067X(97)00025-1. ISSN 0967-067X. JSTOR 48609343.
  9. ↑ "Is Putin's Russia Fascist?". Atlantic Council (ingilis). 2015-04-23. 2022-04-22 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 26 February 2022.
  10. ↑ Stanley, Jason. "The antisemitism animating Putin's claim to 'denazify' Ukraine". The Guardian. 2022-02-26. 2022-04-17 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-02-26.
  11. ↑ "Rashism or why russians are the new Nazi". voxukraine.org (ingilis). 2022-04-21 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-04-21.
  12. ↑ Mohammed, Zahraa Jasim; Challoob, Mahmood Ghazi. "Некоторые Инновационные словообразовательные процессы в популярных интернет-текстах в русском и арабском языках Some innovative word-formation processes in popular Internet texts in Russian and Arabic". Journal of the College of Languages (ingilis) (43). 2021. 2022-04-22 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-04-21.
  13. ↑ "Ідеологія рашизму має бути засуджена світом, як нацизм і фашизм – історик". www.ukrinform.ua (ukrayna). 2022-04-16 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-03-11.
  14. ↑ Roxburgh, Angus. "I warned my people the Russians would use planes and tanks against us, but that we would triumph because of the spirit of our nation". Chechnya. The Guardian. Guardian News & Media Limited. 1995-12-09. 2022-04-21 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-04-21.
  15. ↑ Русизм - шизофреническая форма мании мирового господства [Russism - schizophrenic form of world domination mania]. Политика (Politics). argumentua.com (rus). Аргумент (Argument). 2014-03-19. 2022-04-21 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-02-26.
  16. ↑ Dzhokhar Dudayev: O "Rusizme", 1995 g. "Vzglyad" Джохар Дудаев: О "РУСИЗМЕ", 1995 г. "ВЗГЛЯД". [Dzhokhar Dudayev: On "Ruscism", 1995, View.] (rus). Event occurs at 2:40. 2022-05-30 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-04-27.
  17. ↑ Джохар Дудаев: Что такое русизм? [Dzhokhar Dudayev: What is Russism?]. Chechenpress (rus). 2014-03-11. 2022-04-21 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-04-21.
Mənbə — "https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Raşizm&oldid=6727836"