Metida (peyk)

Metida

Kəşfi
Kəşf edən	Stiven Sinnot
Kəşf yeri	Voyager 1
Kəşf tarixi	4 mart 1997 (1997-03-04)
Orbital xarakteristikası
Periapsidi	127974 km
Apoapsidi	128026 km
Böyük yarımoxu	50 075 ± 1 km
Orbitinin ekssentrisiteti	0.0002
Əyilməsi	0.06° (Yupiterin ekvatoruna nəzərən)
Nəyin peykidir	Yupiter
Özünə xas ekssentrisitet	0,0012
Fiziki xarakteristikaları
Ölçüləri	60 × 40 × 34 km
Orta radiusu	21.5±2.0 km
Həcmi	≈ 42700 km³
Kütləsi	3.6×1016 kq
Orta sıxlığı	0.86 q/sm3
Sərbəstdüşmə təcili	0.005 m/s2 (0.0005 g)
Fırlanma dövrü	Sinxron
Oxunun maililiyi	sıfır
Albedo	0.061±0.003

Metida (yun. Μήτις) və ya Yupiter XVI Yupiterin daxili peyklərindən biridir.Peyk 1979-cu ildə Voyacer 1 kosmik zondu tərəfindən çəkilmiş şəkillərdə kəşf edilmiş və 1983-cü ildə Zeusun birinci arvadının adı ilə Metida adlandırılmışdır.Qalileo kosmik gəmisi ilə 1996-cı ilin əvvələrindən 2003-cü ilin Sentyabr ayı aralığında aparılan əlavə müşahidələr onun səthini görüntüləməyə imkan vermişdir.

Kəşf və müşahidə

Metidanın Qalileo kosmik gəmisi tərəfidən çəkilmiş şəkli

Metida 1979-cu ildə Voyacer 1 kosmik zondu tərəfindən çəkilmiş şəkillərdə Stiven Sinnot tərəfindən kəşf edilmiş və müvəqqəti olaraq S/1979 J 3 adlandırılmışdır.1983-ci ildə ona rəsmi olaraq Zevsin ilk həyat yoldaşı olan titan Metidanın adı verilmişdir.Voyacer 1 in çəkdiyi şəkillərdə Metida nöqtə kimi görsənirdi və bu səbəbdən Metida haqqında məlumatlar Qalileonun gəlişinə kimi çox məhdud idi.Qalileo Metidanın demək olar bütün səthinin şəkillərini çəkmişdi.

Fiziki xarakteristikaları

Metida düzənsiz formadadır və ölçüləri 60×40×34 km-dir,bu da onu Yupiterin dörd daxili peykinin ən kiçiyi edir.Təqribi hesablanması nəticəsində onun səthinin sahəsinin 5800 və 11.600 km² aralığında olduğu güman edilir.Metis tərkibi və kütləsi məlum deyil, lakin onun orta sıxlığı Amalteyanın orta sıxlığına yaxın olduğundan, onun kütləsinin 3.6 × 10¹⁶ kq,sıxlığının isə (~0.86 g/cm³) olduğu fərz edilir.Bu sıxlıq onu göstərir ki,peykin 10-15 %-i su və buzdan ibarətdir.

Metida səthində çoxlu kraterlər var və qırmızımtıl rəngdə görünür.Baş və arxa yarımkürələr arasında böyük asimmetriya var:baş yarımkürə arxa yarımkürədən 1.3 dəfə parlaqdır.

Orbit və rotasiya

Metida Yupiterin dörd daxili peykindən biridir.O Yupiterdən ~128,000 km məsafədə fırlanır.Metidanın orbiti çox kiçik ekssentrisitetə (~0.0002) və Yupiterin ekvatoruna nəzərən çox kiçik əyilməyə (~ 0.06°) malikdir.

Nəhəng kilitlənmə səbəbi ilə Metida öz orbital dövrüdə sinxron fırlanır.

Metida Yupiterin peyklərinin ən sürətlə hərəkət edənidir.O Yupiterin ətrafında 31.5 km/s sürətlə fərlanır.

Yupiterin halqaları ilə əlaqəsi

Yupiterin əsas halqası daxilində Metidanın orbiti təqribən 1000-km uzanır.Metida əsas halqanın tozunun çox hissəsini təşkil edir.

Həmçinin bax

• Daxili peyklər
• Yupiterin halqaları

Xarici keçidlər

• Metis Profile (by NASA's Solar System Exploration)