Qərənfilli tıs-tıs

Qərənfilli tıs-tıs
Elmi təsnifat
Domen: Eukariotlar Klad: Diaphoretickes Ranqsız: Arxeplastidlər Aləm: Bitkilər Klad: Streptofitlər Klad: Embryophytes Klad: Polysporangiophytes Klad: Tracheophytes Klad: Toxumlu bitkilər Klad: Çiçəkli bitkilər Klad: Eudicots Klad: Core eudicots Klad: Superasterids Dəstə: Qərənfilçiçəklilər Fəsilə: Plumbaqokimilər Cins: Tıs-tıs ???: Qərənfilli tıs-tıs
Beynəlxalq elmi adı
Acantholimon caryophyllaceum Boiss., 1846
Şəklin VikiAnbarda axtarışı NCBI   1851259

Qərənfilli tıs-tıs (lat. Acantholimon caryophyllaceum) — plumbaqokimilər fəsiləsinin tıs-tıs cinsinə aid bitki növü.

Təbii yayılması

Cənubi Qafqaz, Şərqi Anadolu, İranın şimal-qərbi, Şimali İraq, Cənub-Qərbi Asiyada təbii halda yayılmışdır.

Botaniki təsviri

Yarımkürəşəkilli formalı, seyrək yastığa malik, diametri 20-30 sm olan kolcuqdur. Yarpaqları yaşıl, üçtilli, kənarları kirpikcikli və kələkötürdür. Çiçəkdaşıyıcısı sadə, kələ-kötür, yuxarısı zəif qırışlıdır. Sünbülcüyü az dağınıq və eyni çiçəklidir. Kasacığı qıfvari, büküyü ağ və 5 damarlıdır. Tacı, ləçəkləri parlaq çəhrayıdır. İyul-avqust ayında çiçəkləyir, avqust-sentyabrda toxumları yetişir.

Ekologiyası

Kserofitdir. Naxçıvan MR ərazisində aşağı, orta və yüksək dağlıq qurşaqlarda, dəniz səviyyəsindən 1200-2400 (1500-2600) metr yüksəkliklərdə, daşlı-çınqıllı yamaclarda yayılmışdır.

Azərbaycanda yayılması

Azərbaycanda, Naxçıvan MR Ordubad rayonu Kotam və Kilid kəndlərinin ətraf ərazilərində yayılmışdır.

İstifadəsi

Mövsümü yaşıllaşdırmada istifadə oluna bilər.

Ədəbiyyat

• Tofiq Məmmədov, Elman İsgəndər, Tariyel Talıbov. Azərbaycanın nadir ağac və kol bitkiləri. Bakı: Elm, 2014, 380 səh.