Qərənfilli tıs-tıs

Qərənfilli tıs-tıs (lat. Acantholimon caryophyllaceum) — plumbaqokimilər fəsiləsinin tıs-tıs cinsinə aid bitki növü.

Qərənfilli tıs-tıs
Elmi təsnifat
Domen:
Eukariotlar
Klad:
Diaphoretickes
Ranqsız:
Arxeplastidlər
Aləm:
Bitkilər
Klad:
Streptophyta
Klad:
Embryophytes
Klad:
Polysporangiophytes
Klad:
Tracheophytes
Klad:
Toxumlu bitkilər
Klad:
Çiçəkli bitkilər
Klad:
Eudicots
Klad:
Core eudicots
Klad:
Superasterids
Dəstə:
Qərənfilçiçəklilər
Fəsilə:
Plumbaqokimilər
Cins:
Tıs-tıs
???:
Qərənfilli tıs-tıs
Beynəlxalq elmi adı

Təbii yayılması[redaktə | mənbəni redaktə et]

Cənubi Qafqaz, Şərqi Anadolu, İranın şimal-qərbi, Şimali İraq, Cənub-Qərbi Asiyada təbii halda yayılmışdır.

Botaniki təsviri[redaktə | mənbəni redaktə et]

Yarımkürəşəkilli formalı, seyrək yastığa malik, diametri 20-30 sm olan kolcuqdur. Yarpaqları yaşıl, üçtilli, kənarları kirpikcikli və kələkötürdür. Çiçəkdaşıyıcısı sadə, kələ-kötür, yuxarısı zəif qırışlıdır. Sünbülcüyü az dağınıq və eyni çiçəklidir. Kasacığı qıfvari, büküyü ağ və 5 damarlıdır. Tacı, ləçəkləri parlaq çəhrayıdır. İyul-avqust ayında çiçəkləyir, avqust-sentyabrda toxumları yetişir.

Ekologiyası[redaktə | mənbəni redaktə et]

Kserofitdir. Naxçıvan MR ərazisində aşağı, orta və yüksək dağlıq qurşaqlarda, dəniz səviyyəsindən 1200-2400 (1500-2600) metr yüksəkliklərdə, daşlı-çınqıllı yamaclarda yayılmışdır.

Azərbaycanda yayılması[redaktə | mənbəni redaktə et]

Azərbaycanda, Naxçıvan MR Ordubad rayonu Kotam və Kilid kəndlərinin ətraf ərazilərində yayılmışdır.

İstifadəsi[redaktə | mənbəni redaktə et]

Mövsümü yaşıllaşdırmada istifadə oluna bilər.

Ədəbiyyat[redaktə | mənbəni redaktə et]

  • Tofiq Məmmədov, Elman İsgəndər, Tariyel Talıbov. Azərbaycanın nadir ağac və kol bitkiləri. Bakı: Elm, 2014, 380 səh.