Mis (II)oksid

Mis (II)oksid
Ümumi
Kimyəvi formulu	CuO
Molyar kütlə	79,545 q/mol
Fiziki xassələri
Sıxlıq	6,31 q/sm³
Termik xüsusiyyətlər
Ərimə nöqtəsi	1447  °S
Qaynama nöqtəsi	2000 °S
Buxarın təzyiqi	0 ± 1 mm Hg
Təsnifatı
CAS-da qeyd. nöm.	[1317-38-0]
PubChem	164827, 14829
RTECS	GL7900000
ChemSpider	144499

Mis (II) oksidi (mis oksidi) CuO – iki valentli mis oksididir. Qara kristaldır, normal şəraitdə olduqca sabitdir, suda həll olunmur. Təbiətdə tenorit (melakonit) mineralı kimi mövcuddur.

Alınması

• Mis (II) oksidi havada metalik misi qızdırmaqla (1100 ° C-dən aşağı olan temperaturda) almaq olar:

• 2Cu + O₂ = 2СuО

• Mis (II) hidroksidi, onun nitrat və ya karbonatını qızdırmaqla mis (II) oksidi almaq olar:

• 2Cu(NO₃)2 → 2CuO + 4NO₂ + O₂
• CuCO₃ → CuO + CO₂
• Cu(OH)₂ → CuO + H₂O

• Malaxiti qızdırmaqla CuO alınır:

• Cu₂CO₃(OH)₂ →2CuO + CO₂ + H₂O

Kimyəvi xassələri

• Mis (II) oksid turşularla reaksiyaya qirərək mis (II) duzları və su əmələ qətirir:

CuO + 2HNO₃ → Cu(NO₃)₂ + H₂O

• CuO qələvilərlə qarşılıqlı əritməklə kupratlar alınır:

CuO + 2KOH → K₂CuO₂ + H₂O

1100⁰C qədər qızdırılıqda mis və oksigen alınır. Mis (II) oksidə yaxın qələn mis (II) hidroksid zəif qələvidir. Qələvilərin qatı məhlulu ilə reaksiya zamanı hidrokso-kupratlar əmələ gəlir.

Cu(OH)₂ + 2NaOH → Na₂ [Cu(OH)₂]

Fiziki xassələri

Mis (II) oksidi monoklin kristal sisteminə aiddir.

Tətbiqi

CuO, yaşıl və mavi rəng vermək üçün şüşə istehsalında istifadə olunur. Bundan əlavə, mis oksid mis — yaqut şüşələrin istehsalında istifadə olunur. Mis(II) oksidi quru batareyalar hazırlamaq üçün istifadə edilə bilər.

Mənbə

• Реми Г. "Курс неорганической химии" М, 1963
• M. K. Bağıyeva. Ümumi və qeyri-üzvi kimya praktikumu. Bakı-2012