Slovenlər, Xorvatlar və Serblər dövləti
Slovenlər, Xorvatlar və Serblər dövləti | |||||
---|---|---|---|---|---|
serb-xorv. Država Slovenaca, Hrvata i Srba / Држава Словенаца, Хрвата и Срба; sloven. Država Slovencev, Hrvatov in Srbov | |||||
| |||||
Rəsmi dilləri | |||||
Paytaxt | Zaqreb | ||||
İdarəetmə forması | konstitusiyalı monarxiya, parlamentli respublika | ||||
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Slovenlər, Xorvatlar və Serblər dövləti (serb-xorv. Država Slovenaca, Hrvata i Srba / Држава Словенаца, Хрвата и Срба; sloven. Država Slovencev, Hrvatov in Srbov) — Avstriya-Macarıstan dağılmasından sonra Balkan yarımadasında meydana gələn dövlət quruluşu.[1] 1918-ci il oktyabrın 29-da Xorvatiya və Slavoniya Krallığının, Dalmasiya Krallığının, Bosniya və Herseqovina və Krayna hersoqluğunun vahid bir dövlətə birləşdirilməsi nəticəsində yarandı. O, heç bir dövlət tərəfindən tanınmadı.[2] Həmin il dekabrın 1-də dövlət Serbiya krallığı ilə birləşdi və bununla Serblər, Xorvatlar və Slovenlər Krallığını (1929-cu ildən Yuqoslaviya Krallığı) yarandı. Serbiya kralı I Pyotr Karageorgiyeviç dövlət başçısı elan edildi.
Adlandırması
Ölkə əhalinin mütləq əksəriyyətini təşkil edən üç cənubi slavyan xalqının (slovenlər, xorvatlar və serblər) şərəfinə aldlandırıldı. Eyni zamanda, boşnaklar ayrı millət sayılmırdılar.
Tarixi
Dövlət rəsmi olaraq 1918-ci il oktyabrın 29-da quruldu. Ölkəni nüfuzlu siyasətçilərindən ibarət Slovenlər, Xorvatlar və Serblərin Milli Şurası (serb-xorv. Narodno vijeće Slovenaca, Hrvata i Srba / Народно вијеће Словенаца, Хрвата и Срба) idarə edirdi. Sloveniyalı Anton Koroşets ölkə prezidenti idi. Vitse-prezidentlər serb Svetozar Pribiçeviç və xorvat Ante Paveliç (Xorvatiya Müstəqil Dövlətinin lideri Ante Paveliç ilə səhv salmayın) idilər.
Yeni yaradılan ölkənin əsas məqsədi keçmiş Avstriya-Macarıstan İmperiyasının bütün slovenləri, xorvatları və serblərini birləşdirmək idi. Ancaq Banat, Baçka və Baranya bölgələrinin sakinləri paytaxtı Novi Sad şəhərində olan inzibati-ərazi vahidi yaratdılar. Voyevodinanın bu bölgələri 25 noyabr 1918-ci ildə Serbiya krallığının bir hissəsi oldu. Hadisədən bir gün əvvəl, noyabrın 24-də əvvəlcə Slovenlər, Xorvatlar və Serblər dövlətinin tərkibində olan Srem bölgəsinin administrasiyası ölkədən ayrılaraq, Serbiyanın tərkibinə qoşuldular.
Bir ay ərzində mövcud olmuş dövlət beynəlxalq hüquqi tanınmasına nail ola bilmədi. 1 dekabr 1918-ci ildə o, Serbiya Krallığı ilə birləşərək Balkanlarda yeni bir dövlət Serblər, Xorvatlar və Slovenlər krallığını yaratdılar.
İstinadlar
- ↑ Писарев Ю. А. Создание Югославского государства в 1918 г.: уроки истории. № 1. Новая и новейшая история. 1992.
- ↑ Mitrović, Andrej. "SERBIA'S GREAT WAR, 1914-1918," (PDF). London: Hurst & Company. 2007. 2012-02-15 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 15.11.2010.
Ədəbiyyat
- Владимир Ћоровић, Илустрована историја Срба, књига шеста, Београд, 2006.
- Драго Његован, Присаједињење Војводине Србији, Нови Сад, 2004.