Stenford həbsxana eksperimenti

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Çap versiyası artıq dəstəklənmir və render xətaları ola bilər. Zəhmət olmasa brauzerinizi yeniləyin və əvəzinə standart brauzer çap funksiyasından istifadə edin.

Stenford həbsxana eksperimenti (ing. Stanford prison experiment) — insanın azadlığı məhdudlaşdırılanda düşdüyü şəraitə uyğunlaşma məsələsini tədqiq edən təcrübə. Təcrübə 1971-ci ildə amerikalı psixoloq Filipp Zimbardo tərəfindən Stenford Universiteti ərazisində qoyulub.[1] Təcrübəyə öz xoşuna qoşulan tələbələr psixologiya fakultəsinin zirzəmisində hazırlanmış həbsxanada kimisi əsir, kimisi isə həbsxana gözətçisi rolunda bir müddət yaşamalı idi.[2] Həbsdə olanlar və mühafizə öz rollarına tez uyğunlaşdılar. Az keçmiş həqiqətən də təhlükəli situasiyalar yarandı. Hər 3 keşikçidən birində sadist meyl peyda oldu. Həbsə salınmışlarsa mənəvi travma aldığından, onlardan bir neçəsi təcrübədən vaxtından əvvəl çıxarılmış və təcrübə dayandırılmışdı.[3] Yarımçıq saxlanmasına baxmayaraq, nəticələrinə görə bu təcrübə ən qəddar təcrübələr sırasına daxil olub.

İstinadlar

  1. "The Stanford Prison Experiment – A Simulation Study of the Psychology of Imprisonment Conducted at Stanford University". 2015-05-12 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-12-02.
  2. "FAQ on official site". 2012-09-09 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-12-02.
  3. "Intro to psychology textbooks gloss over criticisms of Zimbardo's Stanford Prison Experiment". 2020-03-25 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-12-02.

Xarici keçidlər