Zinaida Qreçeani

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Çap versiyası artıq dəstəklənmir və render xətaları ola bilər. Zəhmət olmasa brauzerinizi yeniləyin və əvəzinə standart brauzer çap funksiyasından istifadə edin.
Zinaida Qreçeani
rum. Zinaida Greceanîi
Avropa Şurası Parlament Assambleyasının əvəzedici üzvü[d]
22 yanvar 2018 – 23 iyun 2019
Moldovanın Baş naziri[d]
31 mart 2008 – 14 sentyabr 2009
Moldova Parlamentinin sədri[d]
8 iyun 2019 – 28 aprel 2021
Moldova Parlamentinin deputatı[d]
Vəzifədədir
29 iyul 2009-cu ildən
Şəxsi məlumatlar
Doğum tarixi 7 fevral 1956(1956-02-07) (68 yaş)
Təhsili
  • Moldova Dövlət Universiteti[d]
Fəaliyyəti siyasətçi, iqtisadçı
Uşağı 2
Dini şərqi ortodoks xristianlıq
greceanii.md
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Zinaida Qreçeani (rum. Zinaida Greceanîi) — Moldova dövlət və siyasət xadimi. 22 aprel 2009-cu ildən VI-XI çağırış Moldova Respublikası Parlamentinin deputatı.

X çağırış Parlamentdə Sosialistlər Partiyasının fraksiyasının sədri, 2016-2020-ci illərdə Moldova Respublikası Sosialistlər Partiyasının sədri. Moldova Respublikasının Baş naziri (31 mart 2008 - 14 sentyabr 2009-cu il). 8 iyun 2019-cu ildən 28 aprel 2021-ci il tarixədək Moldova Respublikası Parlamentinin sədri (2021-ci il aprelin 28-dən iyulun 23-dək fəaliyyət göstərir).

Bioqrafiya

7 fevral 1956-cı ildə Tomsk vilayətinin Metalist kəndində (indi yoxdur; Boqaşevski kənd sovetinin ərazisində yerləşirdi) anadan olub. Onun valideynləri 1945-ci ildə Moldovanın Sovet qoşunları tərəfindən alman-rumın faşist işğalçılarından azad edilməsindən sonra “etibarsız” anlayışına düşərək, Kotyojanı kəndindən Sibirə deportasiya edilib[1].

1957-ci ildə yunanlar doğma kəndlərinə qayıdır. Zinaida Kişinyov Maliyyə-İqtisad İnstitutununun Kişinyov Dövlət Universitetini iqtisadçı ixtisası üzrə bitirib. Təhsil aldıqdan sonra 1974-1991-ci illərdə Briceni rayon maliyyə idarəsində baş mühasib, böyük inspektor, baş müfəttiş-auditor, büdcə şöbəsinin müdiri vəzifələrində çalışıb.

1991-1994-cü illərdə büdcə şöbəsinin müdiri, Briçeni rayon maliyyə-təsərrüfat şöbəsinin müdir müavini, Briçeni rayon icraiyyə komitəsi sədrinin müavini, Briçeni rayon maliyyə-təsərrüfat şöbəsinin müdiri vəzifəsini icra edib.

1994-1996-cı illərdə Büdcənin İşlənməsi və Təhlili Baş İdarəsinin rəis müavini, Maliyyə Nazirliyinin Büdcə İdarəsinin yerli büdcə şöbəsinin müdiri vəzifələrində çalışıb. 1996-2000-ci illərdə Büdcənin İşlənməsi və Sintezi Baş İdarəsinin rəisi, Büdcə şöbəsinin müdiri vəzifələrində işləyib.

2000-2001-ci illərdə Zinaida Qreçeani maliyyə nazirinin müavini olub. 2001-2002-ci illərdə maliyyə nazirinin birinci müavini işləyib. 2002-ci il fevralın 8-də Moldova Prezidentinin Fərmanı ilə o, maliyyə nazirinin səlahiyyətlərini icra edən təyin edilib. 26 fevral 2002-ci ildə Zinaida Qreçeani maliyyə naziri olur. 2005-ci il aprelin 19-da parlamentdə etimad səsverməsi əsasında Moldova Prezidentinin Fərmanı ilə maliyyə naziri təyin edilib. 2005-ci il oktyabrın 10-da prezidentin sərəncamı ilə Baş nazirin birinci müavini təyin edilib. O, ticarət-iqtisadi əməkdaşlıq üzrə Moldova-Rusiya hökumətlərarası komissiyasının həmsədridir. 2008-ci il martın 21-də prezidentin sərəncamı ilə baş nazir təyin edilib.

2005-ci il iyulun 10 və 24-də Zinaida Qreceani Kişinyov merinin seçkilərində iştirak edib. O, 78 018 (50,15%) və 96,250 (87,78%) səs toplayıb. Bu seçkilər seçici siyahılarına daxil edilmiş seçicilərin üçdə birindən azının iştirak etdiyinə görə baş tutmamış hesab edilmişdir.

2009-cu il mayın 13-də Moldova Respublikası Kommunistlər Partiyası Mərkəzi Komitəsinin plenumunda Zinaida Qreceani Moldova prezidentliyinə əsas namizəd kimi göstərilir. 2009-cu il mayın 20-də keçirilən prezident seçkilərində müxalifətin elan etdiyi boykot səbəbindən o, lazımı səsi (lazımı 61 səsdən 60-ı) toplaya bilməyib.

14 sentyabr 2009-cu ildə baş nazir vəzifəsindən istefa verir və Moldova parlamentinin üzvü olur.

4 noyabr 2011-ci ildə o, deputatlar İqor Dodon və Veronika Abramçuk ilə birlikdə Kommunistlər Partiyasının parlamentdəki fraksiyasını tərk edir[2]. O, 30 noyabr 2014-cü ildə keçirilən növbəti parlament seçkilərində Moldova Respublikası Sosialistlər Partiyasının seçki siyahısına rəhbərlik edib.

10-cu çağırış Moldova Respublikası parlamentində o, ən böyük fraksiyaya - 25 deputatın daxil olduğu müxalifətçi Sosialistlər Partiyasına rəhbərlik edib. İqtisadiyyat, Büdcə və Maliyyə Komissiyasının üzvü seçilmişdir.

2015-ci ildə o, növbəti dəfə Kişinyov merinin seçkilərində iştirak edib. İyunun 14-də keçirilən seçkilərin birinci turunda o, hazırkı mer Dorin Çirtoakaya (səslərin 37,52 faizi) uduzaraq ikinci yeri tutur (35,68 faiz səs)[3]. İyunun 28-də keçirilən seçkilərin ikinci turunda 53,54%-nə qarşı 46,46% səs toplayaraq yenə də üstün ola bilmir[4].

18 noyabr 2016-cı il tarixində Moldova Respublikası Sosialistlər Partiyasının sədri vəzifəsini icra edən seçilmişdir. 23 dekabr 2016-cı ildə Moldova Respublikası Sosialistlər Partiyasının sədri seçilib[5].

2019-cu il iyunun 8-dən 2021-ci il aprelin 28-dək Moldova Respublikası Parlamentinin sədri olur. 28 aprel 2021-ci ildə Parlamentin buraxılması ilə əlaqədar olaraq 26 iyul 2021-ci ilə qədər sədr səlahiyyətlərini icra edir[6].

30 dekabr 2020-ci ildə o, Moldova Respublikası Sosialistlər Partiyasının sədri səlahiyyətlərini eks-prezident İqor Dodona verib[7][8].

Ailə

Evli olan cütlüyün iki övladı var.

Əri - Aleksey Qreçeani - sahibkar[9].

Oğlu - Yevgeni - sahibkardır. Həyat yoldaşı - Natalya.

Qızı - Oksana Moldovanın Rusiyadakı səfirliyində iqtisadi məsələlər üzrə keçmiş nazir-müşaviri və Moldova hökumətinin Avrasiya İqtisadi Komissiyasındakı keçmiş səlahiyyətli nümayəndəsidir[10][11].

İstinadlar

  1. "Гречаная, Зинаида" (rus). Сайт Lenta.ru. 2015-09-22 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-07-31.
  2. "Додон, Гречаный и Абрамчук покидают фракцию ПКРМ в парламенте". 2011-11-06 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-05-12.
  3. "Alegerile locale generale din 14 iunie 2015 din Republica Moldova". 2015-07-21 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-07-19.
  4. "Alegerile locale generale. Turul doi de scrutin din 28 iunie 2015". 2015-07-21 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-07-19.
  5. "Исполнять обязанности председателя ПСРМ будет Зинаида Гречаный". 2016-11-18 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-11-18.
  6. "Первое заседание парламента Молдовы нового созыва состоится 26 июля". 2021-07-25 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-07-24.
  7. "Додон возглавил Партию социалистов в Молдавии". 2020-12-31 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-12-30.
  8. "Обращение Зинаиды Гречаный к участникам XVI съезда ПСРМ". 2020-12-30 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-12-30.
  9. "Семейный бизнес и элитное жильё кандидатов в депутаты". 2021-10-29 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-05-12.
  10. "Дочь Гречаный назначена представителем правительства Молдовы в ЕЭК". 2020-03-15 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-10-14.
  11. "Отставки и назначения: дочь Гречаной отозвана с должности в ЕЭК". 2021-10-27 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-10-14.