Sibir küknarı

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Sibir küknarı
Elmi təsnifat
Beynəlxalq elmi adı

Sibir küknarı (lat. Picea obovata) — bitkilər aləminin çılpaqtoxumlular şöbəsinin i̇ynəyarpaqlılar sinfinin i̇ynəyarpaqlılar dəstəsinin şamkimilər fəsiləsinin küknar cinsinə aid bitki növü.

Botaniki xarakteristikası[redaktə | mənbəni redaktə et]

Təbiətdə Şərqi Sibirdə və Altay dağlarında aşkar olunmuşdur. Hündürlüyü 25 m-ə qədər çatan ağacdır. Çətiri konusvarıdır. Gövdəsinin diametri 1 m-dən çoxdur. Cod iynəyarpaqlarının uzunluğu 1,7-2,2 sm, bitişik və ya şaxələnmiş, göyümtül çalarlıdır. Zoğların yuxarı işıqlı tərəfində iynəyarpaqların yarısı ağımtıl-sarı, günəşdə yanan kimidir. Budaqları üstdən işıqlı görünür. Qozaların uzunluğu 6,5-7,5 sm, diametri təxminən 3 sm, yaşımtıl-açıq qonur, tipik yaşıl iynəyarpaqlı növünə nisbətən daha nazik və yumşaq qabıqlıdır, adi küknara bənzəyir, 6-7 il yaşayır, kölgəyədavamlıdır. Çox dekorativdir, iynəyarpaqları gümüşü-ağdır. Cavan zoğları çılpaqdır. Tez böyüyür. İstidən və quraqlıqdan əziyyət çəkmir. Toxumla çoxaldıqda cücərtilərin 57 %-i bu əlaməti irsən keçirir. Dörd növmüxtəlifliyi məlumdur. Torpağa tələbkardır. Tüstüyə və qaza az davamlıdır. Qozaları ağ küknarın qozalarından xırda, möhkəm, parlaq, qırmızı-qonurdur. Toxumlarla çoxalır. Tək və ya kiçik qruplarla əkmək olar. Ağ gövdəli tozağacı ilə yaxşı uyğunlaşır. Abşeronda yeni salınan parklarda, bağlarda tək, qruplarla, xiyabanlarda rast gəlinir və mədəni şəraitdə becərilir.

Sinonimləri[redaktə | mənbəni redaktə et]

Homotipik sinonimləri[redaktə | mənbəni redaktə et]

  • Abies obovata (Ledeb.) Loudon
  • Picea abies var. obovata (Ledeb.) Lindq.
  • Picea abies subsp. obovata (Ledeb.) Hultén
  • Picea excelsa var. obovata (Ledeb.) A.Blytt
  • Picea excelsa var. obovata (Ledeb.) Ahlfv.
  • Pinus abies var. obovata (Ledeb.) Andersson ex A.Murray bis
  • Pinus abies f. obovata (Ledeb.) Voss
  • Pinus obovata (Ledeb.) Turcz.

Heterotipik sinonimləri[redaktə | mənbəni redaktə et]

  • Abies excelsa var. altaica (Tepl.) Willk.
  • Picea obovata var. argentea Luchnik
  • Picea obovata var. brevifolia Luchnik
  • Picea obovata var. coerulea Malyschev
  • Picea obovata var. densifolia Luchnik
  • Picea obovata var. krylovii Luchnik
  • Picea obovata subsp. krylovii (Luchnik) Silba
  • Picea obovata var. lucifera Luchnik
  • Picea obovata var. lutescens Luchnik
  • Picea obovata var. pendula Luchnik
  • Picea obovata subsp. petschorica Govor.
  • Picea obovata var. seminskiensis Luchnik
  • Picea obovata var. tschiketamanica Luchnik
  • Picea obovata subsp. tschiketamanica (Luchnik) Silba
  • Picea vulgaris var. altaica Tepl.
  • Picea wolossowiczii Sukaczev
  • Pinus obovata var. schrenkiana Parl.

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

Həmçinin bax[redaktə | mənbəni redaktə et]