Çuqun körpüsü (Vladiqafqaz)
Çuqun körpüsü Rusiyanın , Şimali Osetiya bölgəsində Vladiqafqaz şəhərindəki Terek çayı üzərində yerləşir. Şəhərin çay hissəsini mərkəzlə birləşdirir. Körpüdən Terekin sol sahilində General Pliev küçəsi başlayır. Sağ sahildə körpü Ştıba meydanına gedir.[1]
| Çuqun körpüsü | |
|---|---|
 | |
 | |
| 43°01′14″ şm. e. 44°40′51″ ş. u. | |
| Keçid | Terek |
| Yeri | Vladiqafqaz |
| Uzunluğu |
|
| Eni | 20 m |
| Hündürlüyü | 15 m |
| Açılışı | 1958 |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Tarixi
[redaktə | mənbəni redaktə et]1860-cı ildə İngiltərədə şəhər rəhbərliyinin əmri ilə çuqun körpü hazırlanmışdır. Daha sonra, Vladiqafqaza çatdırılmış, quraşdırılmış və 22 noyabr 1863-cü ildə açılışı olmuşdu. Əvvəlcə Qafqaz valisi Böyük Qubernatorun Mixail Nikolayeviç Romanovun həyat yoldaşı Olqa Fedorovnanın şərəfinə "Olginski körpüsü" adlandırılmışdı. Körpünün uzunluğu 104 m və eni 6.5 m təşkil edirdi.[2] 1902-ci ildə tramvay qurmağa başlayan və Olginski körpüsündə izlər qoyan Belçika və Alman mühəndisləri Vladiqafqaza gəldi. 1930-cu illərin əvvəllərində, Elektrosink zavodunun ehtiyacları üçün körpünün şimal tərəfində su kəməri quruldu. 11 İyul 1955-ci ildə Şəhər Şurası İcraiyyə Komitəsinin iclasında Çuqun Körpüsünün sökülməsi və yerinə yenisinin tikilməsi barədə qərar verildi, çünki Çuqun Körpünün araşdırılması onun yenidən qurulmasının mümkünsüzlüyünü göstərdi.[3] 1958-ci ildə Çuqun Körpü söküldü və bunun əvəzinə yaxınlığında yeni bir dəmir-beton körpü tikildi. Köhnə körpünün iki hissəsi sünni məscidinə köçürüldü və keçmiş Kladki körpüsünün yerində quraşdırıldı. Üçüncü hissə Koban dərəsinə, dördüncüsü isə hal hazırda da mövcud olduğu Suarqoma daşındı. 1958-ci ildə bir neçə metr cənubda yerləşən köhnə çuqun körpünün əvəz edilməsi üçün tikilmişdir. Şəhər Sovetinin 1958-ci il 20 dekabr tarixli 527 nömrəli qərarı ilə yeni körpü Orjonikidzevski adlandırıldı. Ancaq şəhər əhalisi arasında bu ad kök salmadı və körpü hələ də "Çuqun " adlanır. 4 dekabr 1958-ci ildə açılan yeni körpüdə tramvay fəaliyyətə başlamışdır. 1990-cı ilin sentyabrında körpü əsaslı təmir edildi və istifadəyə verildi. Körpüdə bəbirlərin fiqurları inşa edilmişdir.[4]
Ədəbiyyatda
[redaktə | mənbəni redaktə et]İlya İlf və Yevgeni Petrovun "On iki stul" romanında "Çuqun körpüsü" qeyd olunmuşdur.[5]
İstinadlar
[redaktə | mənbəni redaktə et]- ↑ "Какой мост Владикавказа чугунный?". 2021-07-28 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-10-04.
- ↑ Цаллагов С. Ф. Книга-фотоальбом. Владикавказ — летопись в камне. — Владикавказ: дизайн-студия Веста, 2008. — С. 88—89 — С. 136
- ↑ Таутиев К. У. Владикавказ – южный форпост России (1784—2014)
- ↑ "Владикавказ. Чугунный мост, соединивший столетия". 2022-01-28 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-10-04.
- ↑ "Киса и Ося здесь были!". 2022-09-07 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-10-04.