Özbəkistan vətəndaşı pasportu

Özbəkistan vətəndaşı pasportu (özb. O‘zbekiston Respublikasi fuqarosi pasporti) — ölkədən çıxarkən və qaldıqda, habelə xaricdən dövlət ərazisinə daxil olarkən bir vətəndaşın şəxsiyyətini təsdiqləyən rəsmi sənəddir. Biometrik pasport Prezident İslam Kərimovun Fərmanına uyğun olaraq 5 yanvar 2011-ci ildə təqdim edilmişdir. Özbəkistan Daxili İşlər Nazirliyi tərəfindən verilir. Əvvəllər verilmiş pasportlar 31 dekabr 2015-ci il tarixinədək qüvvədə idi, daha sonra bu müddət 2018-ci ilin fevral ayına qədər uzadıldı^[1]^[2]^[3], daha sonra isə 31 dekabr 2019-cu il tarixinədək^[4].

Biometrik məlumatları olan pasport, azyaşlı uşaqlar da daxil olmaqla, ölkənin bütün vətəndaşlarına verilir (yetkinlik yaşına çatmayanların xaricə getməsi lazım olduqda).

2011-ci il ərzində ilk biometrik pasportlar əsasən xaricə və ya artıq Özbəkistan xaricinə gedən dövlət qulluqçularına və şəxslərə verildi. 2012-ci ildən bəri Özbəkistanın bütün digər vətəndaşları biometrik pasport əldə etmək imkanına sahibdirlər. Biyometrik pasport almaq üçün barmaq izləri götürülür, fotoşəkil çəkdirilir və yaşayış yerindən arayış, yaşayış yerindən bir xarakterik sənəd tələb olunur.

1 yanvar 2019-cu ildən Özbəkistan xaricə səyahət etmək üçün xarici pasport verməyə başladı^[5], eyni tarixdən etibarən xaricə səyahət üçün icazə qeydlərinin 2 illik etiketləri ləğv edildi.

Şəxsiyyət vəsiqəsi[redaktə | mənbəni redaktə et]

1 yanvar 2021-ci ildən etibarən Özbəkistanda pasportların şəxsiyyət vəsiqələri ilə 2030-cu ilədək elektron məlumat daşıyıcısı ilə əvəz edilməsini təmin edən vahid fərdi identifikasiya sistemi tətbiq olunur. Sənədin işlənmə müddətinin 1 gün olacağı gözlənilir. Prezident Şavkat Mirziyoyev "Özbəkistan Respublikasında şəxsiyyət vəsiqələrinin tətbiqi ilə bağlı tədbirlər haqqında" sərəncam imzalayıb. Bu barədə çərşənbə axşamı Özbəkistan 24 telekanalı məlumat yayıb.

Sənədə əsasən, 1 yanvar 2021-ci ildən etibarən ölkədə biometrik pasportların şəxsiyyət vəsiqələri ilə elektron məlumat daşıyıcısı (çip) ilə mərhələli şəkildə dəyişdirilməsini təmin edən vahid fərdi identifikasiya sistemi tətbiq olunur. Bu, vətəndaşların dövlət xidmətlərindən də istifadə etməsinə imkan verəcəkdir.

Şəxsiyyət vəsiqələri yalnız Özbəkistan ərazisində qüvvədə olacaqdır. Ölkə xaricində səyahət etmək üçün Özbəkistan vətəndaşının biometrik pasportuna (pasport) ehtiyacınız olacaq.

“Bu sistem tətbiq edildikdən sonra, şəxsiyyət vəsiqələri tətbiq edildikdən sonra bir vətəndaşla əlaqəli məlumatların unikallığını təmin etmək mümkün olacaq. Şəxsiyyət vəsiqələri ilə nəqliyyat, pasport və viza sənədlərini işləyərkən səhiyyə sahəsindəki digər dövlət xidmətlərindən istifadə edə bilərsiniz. Bu siyahı sonsuzadək sadalana bilər "dedi. Nazirlər Kabineti yanında Dövlət Fərdiləşdirmə Mərkəzinin direktoru Najmiddin Turaxodjaev. 31 dekabr 2022-ci ilədək şəxsiyyət vəsiqələri 16 yaşına çatmış, habelə pasportunu itirmiş, tam adını, milliyyətini dəyişdirmək istəyən və qanunvericilikdə göstərilən digər səbəblərdən könüllü olaraq veriləcəkdir. 1 yanvar 2023-cü ildən 31 dekabr 2030-cu ilədək biometrik pasportların şəxsiyyət vəsiqələri ilə mübadilə müddəti bitdiyindən mütləq həyata keçiriləcəkdir.

Şəxsiyyət vəsiqələrinin verilməsi şərtləri:

bir yaşa qədər yeni doğulmuş uşaq üçün - 2 il müddətinə (valideynlərin, qəyyumların qərarı ilə); 1 ilə 16 yaş arası şəxslər - 5 il müddətinə (valideynlərin, qəyyumların, qəyyumların qərarı ilə); 16 yaşdan - 10 il müddətinə (Özbəkistan ərazisində daimi yaşayan xarici vətəndaşlar və 16 yaşdan 60 yaşadək vətəndaşlığı olmayan şəxslər üçün - 5 il müddətinə). Şəxsiyyət vəsiqəsinin verilməsi və alınması üçün biometrik pasport, xarici ölkə vətəndaşı da daxil olmaqla yaşayış icazəsi və doğum şəhadətnaməsi almaqla eyni sənədləri təqdim etməlisiniz. Özbəkistan 24 telekanalı qeyd edir ki, şəxsiyyət vəsiqəsi üçün müraciət həm şəxsən, həm də onlayn verilə bilər.

Nazirlər Kabineti yanında Dövlət Fərdiləşdirmə Mərkəzinin direktoru Nəzmiddin Turaxodjaev sənədin 1 gün ərzində əldə edilə biləcəyini (pasport üçün indi - 10 gün) qeyd edir. Onun sözlərinə görə, sənəd və çip müvafiq təhlükəsizlik sertifikatları və elektron rəqəmsal imza ilə qorunacaq.

Şəxsiyyət vəsiqəsində sahibinin bioqrafik məlumatları, rəqəmsal fotoşəkil, barmaq izləri (16 yaşına çatdıqda), elektron rəqəmsal imza açar sertifikatı (16 yaşına çatdıqda) olacaqdır. Özbəkistan 24-un hesabatında deyilir ki, eyni zamanda, şəxsiyyət vəsiqəsi barədə məlumatlar şəxsiyyət vəsiqəsinin formasında göstərilmədən şəxsiyyət vəsiqəsinin çipinə daxil edilir.

Milli pasportu əvəz edəcək şəxsiyyət vəsiqələrinin verilməsi üçün dövlət rüsumu baza hesablanmış dəyərin 89% -i (22 sentyabr 2020-ci il tarixinə 198470 сум) müəyyən edilmişdir.

Vətəndaşlar şəxsiyyət vəsiqələrinin alınması və dəyişdirilməsi, dəyişdirilməsi üçün - həm də dövlət xidmətləri mərkəzlərində istədikləri miqrasiya və daxili işlər orqanlarının vətəndaşlıq qeydiyyat şöbələrinə müraciət etmək imkanı qazanacaqlar.

Xarici dövlətlərin vətəndaşları və Özbəkistanda daimi yaşayan vətəndaşlığı olmayan şəxslər şəxsiyyət vəsiqələrini əldə etmək və onları dəyişdirmək üçün hər hansı bir miqrasiya və vətəndaşlıq üçün daimi qeydiyyatdan keçdikləri yerdəki daxili işlər orqanlarının miqrasiya və vətəndaşlıq şöbələrinə müraciət edə biləcəklər. daxili işlər orqanlarının şöbələri.

31 dekabr 2020-ci il tarixinədək aidiyyəti nazirlik və idarələrə tapşırıq verilib:

şəxsiyyət vəsiqəsi, elektron növbə və onlayn ödəmə üçün Vətəndaş Xidmətlərinin Vahid İnteraktiv Portalında (my.gov.uz) müraciət ərizəsini təqdim etmək; şəxsiyyət vəsiqəsi verilərkən "Vətəndaşlıq Qeydləri İdarəsinin Vahid Elektron Arxivi" məlumat sistemi vasitəsilə doğum haqqında şəhadətnamə əldə etmək imkanını təqdim etmək; "Elektron hökumət" sisteminin modernləşdirilməsi; Özbəkistanda şəxsiyyət vəsiqələrinin tətbiqi üçün Konsepsiya və onun tətbiqi üçün "Yol Xəritəsi" layihəsini hazırlamaq.

Görünüşü[redaktə | mənbəni redaktə et]

Pasport tünd yaşıl rəngdə, yuxarı hissəsində "Özbəkistan Respublikası" yazısı, alt hissəsində isə "Pasport" özbək və ingilis dillərindədir. Mərkəzdə Özbəkistan emblemi qızıl kabartma ilə tətbiq olunur. Pasport özbək və ingilis dillərində hazırlanır. Qaraqalpaqstan Respublikasının (Suveren Özbəkistan Respublikası^[6])) sakinləri üçün - qaraqalpaq, özbək və ingilis dillərində.

Köhnə biometrik olmayan pasport özbək, ingilis və rus dillərində istehsal edilmişdir.