Şərq vələsi

Şərq vələsi (lat. Carpinus orientalis) — bitkilər aləminin fıstıqçiçəklilər dəstəsinin tozağacıkimilər fəsiləsinin vələs cinsinə aid bitki növü.

Şərq vələsi
Elmi təsnifat
Beynəlxalq elmi adı
  • Carpinus orientalis Mill.

Macarıstan, cənub-şərqi Avropadan Krıma, eləcə də Türkiyədən İran və Qafqaza qədər yayılmışdır.

Qısa morfoloji təsviri

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Hündürlüyü nadir hallarda 10 m-i keçən boz qabıqlı balaca ağac və ya koldur. Yarpaqları uzunluğu 1 sm-ə qədər olan saplaq üzərində olub, oval-ellipsvaridir və uzunluğu 2-5 sm, eni 1,5-3 sm-dir. Qədəh 1,5-2,3 sm uzunluğunda, eni 7-18 mm-dir, bütövdür, bölümsüzdür, kənarları qeyri-bərabər dişlidir və arxa tərəfdən 5-8 ədəd nəzərə çarpan damarları vardır.Fındıqcalar oval-yumurtavari və biraz yastıtəhərdir. Mart-aprel aylarında çiçəkləyir, aprel-may aylarında meyvə verir.

Azərbaycanda yayılması

[redaktə | mənbəni redaktə et]

BQ (Quba), BQ şərq, BQ qərb, KQ şimal, KQ mərkəzi, KQ cənub, Lənk. dağ., Lənk. oval.

Təsərrüfat əhəmiyyəti

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Oduncağı möhkəm olduğu üçün yaxşı kömürü alınır. Bundan başqa oduncaq xarrat alətlərinin hazırlanması üçün yararlıdır. Sıx budaqlandığı üçün canlı hasarların yaradılmasında yararlıdır. Qabıq və yarpaqlarında aşı maddəsi vardır.

Yarımnövləri

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. Şərq vələsi:''The Plant List saytında takson barədə məlumat. (ing.)