Adi durnabalıq

<td_align="right"_width="40%">Cins:<td_align="left">Durnabalığı&action=edit&preload=Şablon:RedTaxLink/preload&editintro=Şablon:RedTaxLink/intro&preloadparams%5B%5D=<td%20align="right"%20width="40%">Cins:<td%20align="left">Durnabalığı}}, taksonun sistematikasını təsvir etməlidir [[]].
:
† 
(Durnabalığı]])[1]
???:
Adi durnabalıq

Adi durnabalıq (lat. Esox lucius ) — Chordata tipinin növüdür. Ortasaylı, yerli aborigen növdür.[3]

Adi durnabalıq
Hecht.jpg
Elmi təsnifat
XƏTA: taksonomik şablon yoxdur{{
Cins:Durnabalığı
Cins:Durnabalığı
Cins:Durnabalığı
Cins:Durnabalığı
Cins:Durnabalığı
Beynəlxalq elmi adı

Xarakterik morfoloji əlamətləri[redaktə | mənbəni redaktə et]

Yanaqları pulcuqlarla tam örtülüdür. Bədənin yan tərəflərində boz və ya zeytuni rəngdə ləkələr olur. Bu ləkələr köndələn, bəzən çəpəki zolaqlar əmələ gətirir. Şirin su balığıdır. Azərbaycan sularında ovlanan durnabalıqlarının iri fərdlərinin uzunluğu 80 sm-ə, kütləsi 5 kq-a çatır[4].

Yaşayış yeri və həyat tərzi[redaktə | mənbəni redaktə et]

Bütün şirin sularda, çay və göllərdə, bəzən şortəhər sularda yaşayır. Azərbaycanda əksər fərdləri 5-6 ilə qədər yaşayır. Cinsi yetkinliyə 2-3 yaşında çatır. Erkən yazda bir dəfəyə kürü tökür. İnkubasiya dövrü 10 gün çəkir. Adətən gecələr kürü verir. Fərdi inkişaf forması tam çevrilmə şəklindədir. Həyat sikli kürü, sürfə, körpə və yetkin fərd şəklində olur[5].

Yayılması və Sayı[redaktə | mənbəni redaktə et]

Azərbaycanda bir növlə təmsil olunmuşdur. Azərbaycanda Aşağı Kür hövzəsində, Mingəçevir su anbarında, Dəvəçi limanında, Kiçik Qızılağac körfəzində və Azərbaycanın cənub zonasından axan çayların aşağı axarlarında yayılmışdır. Ortasaylıdır, su hövzələrində ekoloji şəraitin pisləşməsi və intensiv ovlanması ehtiyatına təsir edir[6].

Cinsi statusu və çoxalma xüsusiyyətləri[redaktə | mənbəni redaktə et]

Erkən yazda kürü tökməklə çoxalır. Azərbaycanda məhsuldarlığı 4.8 minlə 116.7 min ədəd kürü arasında dəyişir. Orta hesabla 62.5 min ədəd kürü verir. Yetkin fərdlər demək olar ki, hər il çoxalmada iştirak edirlər.

Qidalanması[redaktə | mənbəni redaktə et]

Yırtıcı balıqdır, körpələri plankton və bentik orqanizmlərlə, iri fərdləri isə əsasən balıqlarla qidalanır. Hannibalizm (öz balalarını yemək) hadisəsi də müşahidə edilir.

Düşmənləri[redaktə | mənbəni redaktə et]

Digər yırtıcı balıqlar və balıqyeyən quşlar, balıq parazitləri.

Biomüxtəliflikdə rolu[redaktə | mənbəni redaktə et]

Biomüxtəlifliyin bir kompanentidir. Körpələri digər yırtıcı balıqların qidasını təşkil edir. Su hövzələrində daha çox parazitlə yoluxmuş canlıları yeməklə təbiətdə sanitar rolunu oynayır.

İnsan həyatına təsiri[redaktə | mənbəni redaktə et]

Ekoloji əhəmiyyəti müəyyənləşdirilməyib. Əmtəə keyfiyyətinə malikdir. Qiymətli vətəgə balıqlarını və onların körpələrini yeməklə balıqartırma təsərrüfatlarına ziyan verir.

Qəbul edilmiş və qəbul edilməsi vacib olan mühafizə tədbirləri[redaktə | mənbəni redaktə et]

Su hövzələrinin çirkləndirilməsinə qarşı mübarizə aparılmalıdır, ehtiyatı və ovlanması tənzim olunmalıdır.

Növün qeydiyyat göstəriciləri[redaktə | mənbəni redaktə et]

Azərbaycan ETBTI İxtioloji muzeyi, AMEA Zoologiya İnstitutu ixtiologiya laboratoriyasının kolleksiya fondu.

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. Cins:Durnabalığı
  2. Integrated Taxonomic Information System (ing.). 1996.
  3. Pike tutmaq daha yaxşıdır[ölü keçid]
  4. Azərbaycanın heyvanlar aləmi. Onurğalılar, III cild. Bakı: Elm, 2004, s. 620.
  5. Абдурахманов Ю.А. Рыбы пресных вод Азербайджана. 1962, 405 с.
  6. Казанчеев Е.Н. Рыбы Каспийского моря. М.: Легкая и пищевая промышленность, 1981, 168 с

Ədəbiyyat[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. Azərbaycanın heyvanlar aləmi. Onurğalılar, III cild. Bakı: Elm, 2004, s. 620.
  2. Əbdürrəhmanov Y.Ə. Azərbaycan faunası (Balıqlar), VII, cild, Bakı, Elm, 1966, 224 s.
  3. Абдурахманов Ю.А. Рыбы пресных вод Азербайджана. 1962, 405 с.
  4. Казанчеев Е.Н. Рыбы Каспийского моря. М.: Легкая и пищевая промышленность, 1981, 168 с.