Adi mollabaşı
Aptek çobanyastığı (lat. Matricaria chamomilla) — bitkilər aləminin astraçiçəklilər dəstəsinin mürəkkəbçiçəklilər fəsiləsinin çobanyastığı cinsinə aid bitki növü.
| Aptek çobanyastığı | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||
| Elmi təsnifat | ||||||||||
|
Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Fəsilə: Yarımfəsilə: Triba: Cins: Növ: Aptek çobanyastığı |
||||||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||
| ||||||||||
Botaniki xarakteristikası
[redaktə | mənbəni redaktə et]Hündürlüyü 20-45 sm, gövdəsi düz, sadə və ya budaqlanan və demək olar ki, çılpaq birillik ot bitkisidir. Yarpaqları oturaq, nazik xətli, sivri uclu, aralanmış dilimlərə ikiqat-üçqat lələkvari bölünmüşdür. Səbətin eni 5–8 mm olub, uzun saplaq üzərindədir. Qın yarımşarşəkillidir, yarpaqcıqları uzunsov-yumurtaşəkilli parlaq pərdəşəkilli haşiyələnmişdir. Dilcikşəkilli çiçəkləri ağ rəngdədir , qından iki dəfə uzundur, ortadakılar borucuqludur, sarı rəngdədir. Toxumlarının uzunluğu 1 mm-ə yaxındır, uzunsov, az qatlanmışdır, qarın tərəfdən 5 ədəd qabırğası vardır, təpə hissədə köndələn, demək olar ki, kənarsızdır. İyun-iyul aylarında çiçəkləyir, iyul-avqust aylarında meyvə verir.
Azərbaycanda yayılması
[redaktə | mənbəni redaktə et]Kür-Araz ovalığında yayılmışdır.
Yaşayış mühiti
[redaktə | mənbəni redaktə et]Alaqlı yerlərdə rast gəlinir.
Təsərrüfat əhəmiyyəti
[redaktə | mənbəni redaktə et]Dərman bitkisidir, tərqovucu vasitədir.
Sinonimləri
[redaktə | mənbəni redaktə et]Homotipik sinonimləri
[redaktə | mənbəni redaktə et]- Chamaemelum chamomilla (L.) E.H.L.Krause
- Chamomilla chamomilla (L.) Rydb.
- Chamomilla officinalis K.Koch
- Chrysanthemum chamomilla (L.) Bernh.
Heterotipik sinonimləri
[redaktə | mənbəni redaktə et]- Anthemis vulgaris L. ex Steud.
- Camomilla deflexa Gilib.
- Camomilla patens Gilib.
- Chamaemelum suaveolens E.H.L.Krause
- Chamaemelum vulgare Bubani
- Chamomilla courrantiana (DC.) C.Koch
- Chamomilla meridionalis K.Koch
- Chamomilla recutita (L.) Rauschert
- Chamomilla recutita var. bayeri (Kanitz) Dostál
- Chamomilla unilateralis K.Koch
- Chamomilla vulgaris Gray
- Chrysanthemum suaveolens Cav.
- Courrantia chamomilloides Sch.Bip.
- Leucanthemum chamaemelum Lam.
- Matricaria bayeri Kanitz
- Matricaria capitellata Batt. & Pit.
- Matricaria chamaemilla Hill
- Matricaria chamomilla var. coronata Boiss.
- Matricaria chamomilla f. courrantiana (DC.) Fiori
- Matricaria chamomilla var. courrantiana (DC.) G.Nicholson
- Matricaria chamomilla subsp. courrantiana (DC.) Nyman
- Matricaria chamomilla f. kochiana (Sch.Bip.) Fiori
- Matricaria chamomilla var. pappulosa Margot & Reut.
- Matricaria chamomilla subsp. pusilla (Willd.) Holmboe
- Matricaria chamomilla var. pusilla (Willd.) Fiori
- Matricaria chamomilla var. recutita (L.) Fiori
- Matricaria chamomilla var. suaveolens Wahlenb.
- Matricaria chamomilla f. suaveolens Fiori
- Matricaria chamomilla var. tenuis Iverus
- Matricaria coronata (J.Gay ex Boiss.) W.D.J.Koch
- Matricaria courrantiana DC.
- Matricaria deflexa Gilib.
- Matricaria exigua Tuntas
- Matricaria kochiana Sch.Bip.
- Matricaria littoralis Rouy
- Matricaria obliqua Dulac
- Matricaria patens Gilib.
- Matricaria pusilla Willd.
- Matricaria pyrethroides DC.
- Matricaria recutita L.
- Matricaria recutita var. coronata (Boiss.) Fertig
- Matricaria recutita var. kochiana (Sch.Bip.) Greuter
- Matricaria recutita f. kochiana (Sch.Bip.) Fiori
- Matricaria recutita var. pappulosa (Margot & Reut.) Feinbrun
- Matricaria salina Schur
- Matricaria suaveolens L.
- Matricaria suaveolens f. macrocephala Probst & Thell.
- Matricaria tenuifolia Salisb.
- Matricaria tenuifolia f. nikolicii Gajić
- Pyrethrum hispanicum Salzm. ex Boiss.
İstinadlar
[redaktə | mənbəni redaktə et]- ↑ Linnæi C. Species Plantarum (lat.): Exhibentes plantas rite cognitas ad genera relatas. 1753. C. 2. S. 891.