Aktivliyin rentabelliyi

Aktivliyin rentabelliyi (ing. return on assets, ROA) — gəlir əldə etmək üçün şirkətin aktivlərindən istifadənin səmərəliliyini əks etdirən maliyyə göstəricisi[1]. ROA — Dyupont modelinin elementlərindən biridir.

ROA aşağıdakı kimi hesablanır:

ROA = Xalis mənfəət/Aktivin orta dəyəri × 100 % ,

xalis mənfəət — maliyyə nəticələri haqqında hesabatın göstəricisi olduğu halda, aktivlərin orta dəyəri ilin əvvəlinə və sonuna aktivlərin cəminin yarıya bölünməsidir (balans göstəriciləri əsasında hesablanır).

Praktikada bəzən digər variantlardan istifadə olunur, məsələn:

ROA = Əməliyyat mənfəəti/Aktivin orta dəyəri × 100 %

Bu göstərici müəssisənin aktivlərin formalaşmasına sərf etdiyi hər rubldan əldə etdiyi mənfəəti xarakterizə edir. Bu göstəricinin dəyərlərini yalnız eyni sənayedəki müəssisələr arasında, bir şirkətin fəaliyyətinin plan-amil təhlili apararkən və ya zamanla göstəricinin dəyərindəki dəyişiklikləri təhlil edərkən müqayisə etmək məna kəsb edir.

İqtisadi əhəmiyyəti

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Müəssisənin mənfəətinin onun yaradılması üçün istifadə olunan resurslarla (şirkətin mənfəətini onun əməliyyat nəticəsi olan gəlirlə müqayisə etməkdən fərqli olaraq) müqayisəsi şirkətin mövcudluğunun texniki imkanlarını göstərir. Bu göstərici şirkətin gəlirlərinin qoyulmuş kapitalından necə əldə olunduğunu göstərir. ROA nə qədər yüksək olsa, şirkət öz resurslarından bir o qədər səmərəli istifadə edər[2].

ROA analitiklər və investorlar tərəfindən investisiya qərarları qəbul edərkən müxtəlif şirkətləri müqayisə etmək üçün istifadə olunan mühüm göstəricidir. İnvestorlar şirkətin səhmlərinə investisiya etmək imkanlarını axtarmaq üçün ROA-dan istifadə edə bilərlər, çünki ROA şirkətin mənfəət əldə etmək üçün öz aktivlərindən nə qədər səmərəli istifadə etdiyini göstərir.

  1. "Return on Assets (ROA)". investopedia.com. 2022-08-01 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-08-06.
  2. Gale, Bradley T. "Market Share and Rate of Return". The Review of Economics and Statistics. 54 (4). 1972: 412–423. 2022-08-06 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-08-06.