Amerikan istisnaçılığı

Amerikan istisnaçılığı bir-biri ilə əlaqəli üç düşüncədən biridir

• Birincisi, Amerika Birləşmiş Ştatlarının tarixi təbii olaraq digər xalqların tarixlərindən fərqlidir^[2]. Bu baxımdan Amerika azadlığı (istisnaçılığı) Amerika inqilabından başlamış və bu baxımdan, politoloq Seymur Martin Lipsetin “ilk yeni millət”^[3] adlandırdığı şeyə meydan açmış və azadlıq, siyasi və sosial bərabərlik, fərdilik, respublikaçılıq, demokratiya və azad sahibkarlıq dəyərləri əsasında Amerika ideologiyası Amerikanizm adı altında inkişaf etmişdir^[4].
• İkinci fikir ABŞ-nin dünyanı dəyişdirmək üçün özünəməxsus missiyasının olmasıdır. Avraam Linkolnun, Gettysburg nitqində (1863) söylədiyi kimi, Amerikalılar “Allahın şahidliyində olan bu ölkənin yeni bir azadlıq doğuluşuna imkan verək və xalqın xalq üçün idarəçi olduğu bu dövlət yer üzündən silinməməlidir” ifadəsini reallaşdırılmaqla missiyalanmışlar.
• Üçüncü düşüncəyə görə, onun, yəni Amerikanın tarixi və missiyası ABŞ-yə digər millətlərə görə üstünlük verir.

1. ↑ Winfried Fluck. Arxivlənmiş surət. 2017-02-08 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-05-13.
2. ↑ American Exceptionalism: A Double-Edged Sword. Arxivləşdirilib 2017-02-08 at the Wayback Machine Seymour Martin Lipset. New York, N.Y.: W.W. Norton & Co., Inc. 1996. p. 18.
3. ↑ Seymour Martin Lipset, The first new nation (1963).
4. ↑ Lipset, American Exceptionalism, pp. 1, 17–19, 165–74, 197