Antropogen metabolizm

Antropogen metabolizm və ya antroposfer metabolizmisənaye ekologiyasında, material axınının təhlilindətullantıların idarə edilməsində insan cəmiyyətinin maddi və enerji dövriyyəsini təsvir etmək üçün istifadə olunan termin. Bu, sistemli düşüncənin sənaye və digər texnogen fəaliyyətlərə tətbiqindən yaranır, davamlı inkişafın mərkəzi konsepsiyasıdır. Müasir cəmiyyətlərdə antropogen (texnogen) material axınlarının əsas hissəsi aşağıdakı fəaliyyətlərdən biri ilə bağlıdır: "tarixdən əvvəlki dövrlərdə az metabolik əhəmiyyətə malik olan" kanalizasiya, nəqliyyat, yaşayış və kommunikasiya.[1] Binalarda, infrastrukturda və nəqliyyat vasitələrində qlobal texnogen polad ehtiyatları, məsələn, təxminən 25 giqaton (adam başına üç tondan çox) təşkil edir ki, bu rəqəmi yalnız beton kimi tikinti materialları üstələyir.[2] Antropogen metabolizm sosial-iqtisadi metabolizmin sinonimi kimi müşahidə olunur.

  1. Brunner Paul H. and Rechberger H. (2002) Anthropogenic Metabolism and Environmental Legacies Arxiv surəti 17 dekabr 2008 tarixindən Wayback Machine saytında Arxivləşdirilib dekabr 17, 2008, at the Wayback Machine in Encyclopedia of Global Environmental Change (ISBN 0-471-97796-9)
  2. Müller, D.B., et al. 2013. Carbon emissions of infrastructure development. Environmental Science and Technology. 47(20) 11739-11746.

Əlavə ədəbiyyat

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  • Baccini, Peter and Brunner, Paul H., Metabolism of the Anthroposphere, Springer, 1991, Heidelberg, Berlin, New York, (ISBN 978-3-540-53778-6). New edition March 2012, MIT Press, Cambridge MA, ISBN 978-0-262-01665-0.