Artemisa Centileski

Centileski (Gentileschi; 8 iyul 1593[1][2][…], Roma, Papa dövləti[4][5] – 1653[2][3][…], Neapol, Napoli Krallığı[4][5]) — 16-17-ci əsrin ortaları italyan rəssamları ailəsi. İtaliya karavaccizminin ən görkəmli nümayəndələri.[8]

Artemisa Centileski
it. Artemisia Gentileschi
Doğum tarixi 8 iyul 1593(1593-07-08)[1][2][…]
Doğum yeri
Vəfat tarixi 1653[2][3][…]
Vəfat yeri
Fəaliyyəti rəssam, incəsənət xadimi
Janrlar portret[4][5], dini rəssamlıq[d][4][5], tarix rəssamlığı[5], mifologiya rəssamlığı[d][5]
Stil karavacizm[6][7]
İmza
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar
Artemiziya Centileskinin avtoportreti

Nümayəndələri

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Oratsio

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Oratsio (9.7.1563, Piza – 7.2.1639, London) – yaradıcılığının erkən dövrləri italyan manyerizmi ilə bağlı olmuşdur, lakin 1605-ci ildən dəzgah rəngkarlığı əsərlərində Karavacconun (1590-cı illərin sonlarında Romaya gələn Centileski burada onunla tanış olmuşdur) təsiri hiss olunur. O, monumental rəngkarlıq sahəsində də çalışmışdır: Müq. Pyotr kilsəsinin günbəzinin mozaikalarının yaradılmasında (1609–10; A. Tassi ilə birlikdə) iştirak etmiş, Kasino Muz (1611–12), Palatso Kvirinaledə Saladel-Konsistorio (1612, hamısı Romadadır) və s. üçün rəsmlər çəkmiş; Genuyada Savoyya hersoqunun sarayında (1623–26) işləmişdir. Parisdə Mariya Mediçinin sifarişi ilə Lüksemburq sarayı üçün bir neçə alleqorik kompozisiya (1624–25) yaratmışdır. 1626-cı ildən Londonda I Karlın saray rəssamı olmuş, burada qızı Artemiziyanın iştirakı ilə Qrinviçdəki Kuins-hausun Böyük zalının plafonunu işləmişdir (1638–39, hazırda Malboro-haus, London).[8]

Artemiziya

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Artemiziya (8.7.1593, Roma –1652 və ya 1653, Neapol) – Oratsionun şagirdi olmuş, həmçinin A. Tassidən dərs almışdır. 1612-ci ildə Florensiyaya köçmüşdür. Dəfələrlə “Yudif və Olofern” haqqında Bibliya süjetinə müraciət etmişdir (“Oloferni öldürən Yudif”, 1611–12, Kapodimonte Milli Muzeyi, Neapol; “Yudif Olofernin başı ilə “, təqr. 1613–14, Uffitsi qalereyası, Florensiya). 1616-cı ildə Florensiya Rəsm Akademiyasına üzv seçilən ilk qadın olmuşdur. 1620-ci ildə Romaya qayıtmış, Genuyada işləmişdir. 1630-cu ildən Neapolda yaşamışdır. İngiltərəyə səfər etmişdir (1630-cu illərin sonu). Yaradıcılığı üçün naturalizm, yüksək ekspressiya səciyyəvidir.[8]

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ 1 2 Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
  2. ↑ 1 2 3 4 Artemisia Gentileschi (ing.). 2008.
  3. ↑ 1 2 Artemisia Gentileschi // Internet Speculative Fiction Database (ing.). 1995.
  4. ↑ 1 2 3 4 5 6 Union List of Artist Names (ing.).
  5. ↑ 1 2 3 4 5 6 7 8 RKDartists (nid.).
  6. ↑ Artemisia Gentileschi // Encyclopædia Britannica (ing.).
  7. ↑ https://www.oxfordartonline.com/page/caravaggio-and-caravaggisti-in-17th-century-europe/.
  8. ↑ 1 2 3 Centileski// Azərbaycan Milli Ensiklopediyası (25 cilddə). — V cild. Bakı, 2009. — Səh.: 223.