Aselişad monastırı

Xorvirab Monastırı – Vedibasar mahalının aran hissəsində, Araz çayı sahilində, qədim Artaşad şəhərinin xarabalıqları yerində, qaya üstündə yerləşən qədim monastır.[1]

Xorvirab monastırı
Խոր Վիրապ
Xəritə
39°52′42″ şm. e. 44°34′34″ ş. u.HGYO
Ölkə  Ermənistan
Yerləşir Ararat mərzi, Qəmərli
Aidiyyatı EQK
Sifarişçi III Nerses
Tikilmə tarixi İlk kilsə: 642
Hazırkı monastır: 1662
Vəziyyəti fəaliyyət göstərir
İstinad nöm.3.49/1
KateqoriyaMəbəd
ƏhəmiyyətiÖlkə əhəmiyyətli
Xorvirab monastırı (Ermənistan)
Xorvirab monastırı
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Məbədin tarixiylə bağlı maraqlı bir əhvalat məlumdur. Belə ki, Maarifçi Qriqori Ermənistanda xristianlığı yaymaq istəyərkən Erməni çarı II Trdat (286 – 343) tərəfindən Ermənistandan uzağa sürgün olunmuş, və bu monastırın ərazisində on üç il quyuda saxlanmışdır.

Sasani hökmdarı II Şapurun (309 – 379) hakimiyyəti dövründə Artaşad şəhəri tamamilə yerlə - yeksan edilmişdir.[2] Müqəddəs Qriqorinin quyuya salındığı həmin yerdə VI yüzildə məbəd inşa edilmiş [3] və bu yer ətraf camaatın ziyarətgahına çevrilmişdir.

Sonrakı yüzillərdə, zamanla məbədə yeni tikililər əlavə edilmişdir.[4] Məbədin yerləşdiyi Artaşad şəhəri e.ə. II yüzilin ortalarında Erməni hökmdarı Artaş tərəfindən salınmışdır.

  • Aselişad Monastırı

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ "Əziz Ələkbərli. Qərbi Azərbaycan abidələri, 2-ci nəşri (Azərbaycan dilində), Bakı, Nurlan. 2007". 2015-07-24 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-06-05.
  2. ↑ M. Kalankatlı – Albaniya tarixi, Bakı, 1993, səh 21 – 22
  3. ↑ Берже – Кавказ в археологическом отношении, Тифлис, 1875, ст 159
  4. ↑ Н. Г. Буниатов, Ю. С. Яралов – Архитектура Армении, Москва, 1950, ст 126 – 127

Mənbə

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  • И.Шопен. Исторический памятник состояния армянской области к эпоху ее присоеденения к Российской империи, С-п., 1852, стр.271-273, 555-556, 685;
  • А.Берже. Кавказ в археологическом отношении, Тифлис, 1875, стр.159;
  • Сборник сведений о Кавказе (Списки населенных мест Кавказского края по сведениям 1873 года), Эриванская губерния, 5 т., Тифлис, 1879, № 185;
  • M.Kalankatuklu. Albaniya tarixi. В., 1993, səh.21-22;
  • C.A. Мамедов. Азербайджан по источникам XV - первой половины XVIII вв., Б., 1993, стр.42;
  • Ə.Ələkbərli. Qərbi Azərbaycan, I с, Vedibasar mahalı, В., 2000, səh. 458-460.