Avtomatlaşdırılmış planlaşdırma və planlaşdırma

Avtomatlaşdırılmış planlaşdırma və cədvəlləşdirmə süni intellekt və əməliyyatların tədqiqi metodlarından istifadə edərək, qaynaqların müəyyən məqsədlərə çatmaq üçün zaman və məkanda ayrılmasını avtomatlaşdıran kompüter elminin bir sahəsidir. Bu sahə, insanların iştirakını minimuma endirmək və səmərəliliyi artırmaq üçün təkrarlanan və mürəkkəb planlaşdırma və cədvəlləşdirmə tapşırıqlarını avtomatlaşdırmağa yönəlmişdir.

Avtomatlaşdırılmış planlaşdırma və cədvəlləşdirmənin əsas xüsusiyyətləri

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Problemin təsviri

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Planlaşdırma və cədvəlləşdirmə problemi dəqiq bir şəkildə təyin olunmalıdır. Buraya məqsədlər, məhdudiyyətlər, qaynaqlar və vaxt çərçivələri daxildir.[1]

Alqoritmlər və metodlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Müxtəlif planlaşdırma və cədvəlləşdirmə problemlərini həll etmək üçün müxtəlif alqoritmlər və metodlar mövcuddur. Bunlara məhdudiyyət proqramlaşdırması, genetik alqoritmlər və simulyasiya daxildir.[2]

Həll yollarının qiymətləndirilməsi

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Yaradılan həll yollarının keyfiyyəti müəyyən edilmiş meyarlara əsasən qiymətləndirilməlidir. Bu meyarlara effektivlik, dəyəri və ədalət daxil ola bilər.[3]

Avtomatlaşdırılmış planlaşdırma və cədvəlləşdirmənin tətbiq sahələri

[redaktə | mənbəni redaktə et]

İstehsal və əməliyyatlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]

İstehsal cədvəllərinin yaradılması, maşınların təyin edilməsi və inventarın idarə edilməsi.[1]

Nəqliyyat və logistika

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Marşrutların optimallaşdırılması, yük daşınmasının planlaşdırılması və nəqliyyat vasitələrinin cədvəlləşdirilməsi.[2]

Əməliyyatların planlaşdırılması, xəstəxanaya qəbulun idarə edilməsi və tibb personalının cədvəlləşdirilməsi.[3]

Dərs cədvəllərinin yaradılması, imtahanların planlaşdırılması və müəllimlərin təyin edilməsi.

Artırılmış səmərəlilik

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Qaynaqların optimallaşdırılması və boş dayanıqlı vaxtın azaldılması.

Azalmış xərclər

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Əmək, material və enerji xərclərinin minimuma endirilməsi.

Yaxşılaşdırılmış keyfiyyət

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Daha dəqiq və etibarlı planlar və cədvəllər.

Artırılmış çeviklik

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Dəyişən şərtlərə və gözlənilməz hadisələrə daha yaxşı uyğunlaşma qabiliyyəti.

  • Bir şirkət istehsal proseslərini optimallaşdırmaq və tədarük müddətlərini qısaltmaq üçün avtomatlaşdırılmış planlaşdırmadan istifadə edə bilər.
  • Bir xəstəxana xəstələrə daha yaxşı qulluq göstərmək və gözləmə müddətlərini azaltmaq üçün əməliyyatların planlaşdırılmasını və tibb bacılarının cədvəlləşdirilməsini avtomatlaşdıra bilər.
  • Bir universitet tələbələr və müəllimlər üçün daha effektiv bir tədris mühiti yaratmaq üçün dərs cədvəllərinin yaradılmasını avtomatlaşdıra bilər.
  1. 1 2 "Artificial Intelligence Planning". Association for the Advancement of Artificial Intelligence. 2023-09-30 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-10-01.
  2. 1 2 "Operations Research". Institute for Operations Research and the Management Sciences. 2023-09-30 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-10-01.
  3. 1 2 "Constraint Programming". Springer. 2021-05-08 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-10-01.