Axa

Axa Xan – türk mifologiyasında heyvan tanrısı. Ahağa Xan də deyilir. Heyvanları Qoruyar. Heyvanların ağası olaraq görülər. Ülgən tərəfindən vəhşi heyvanların və onların balalarının məsuliyyəti ona verilmişdir. Yakutlardaki Aha adlı çay tanrısı və Anadoludakı Aka adı verilən Ana Tanrıça ilə də əlaqədardır. Bəzi fikirlərə görə Aka Xanım ilə eyni şəxsiyyətdir, lakin aralarında cinsiyyət fərqliliyi olduğu nəzərə alınmalıdır.

Etimologiya[redaktə | mənbəni redaktə et]

(Ağ/Ah/Ak) kökündən törəmişdir. Ağa / Aha qardaş deməkdir. Böyük qardaş mənası və ya sahiblik ifadə edir. Ağlıq məzmununu da saxlayar. Monqol və tungus dillərində də keçmişdə və hal-hazırda kişi tərəfli qohumluqlar təyin etməkdə istifadə edilər. Monqolca Ah, mançurca Ahon qardaş deməkdir.

Mənbə[redaktə | mənbəni redaktə et]

Xarici keçidlər[redaktə | mənbəni redaktə et]