Azadlıq abidəsi

Azadlıq abidəsi (latış. Brīvības piemineklis‎) — Latiyanın paytaxtı olan Riqa şəhərində Latviya Müstəqillik Müharibəsində (1918-1920) həlak olan əsgərlərin şərəfinə tikilən memorial. Latviyanın azadlıq, müstəqillik və suverenliyin rəmzi sayılır.[1]

Azadlıq abidəsi
Brīvības piemineklis
Xəritə
56°57′05″ şm. e. 24°06′47″ ş. u.HGYO
Ölkə  Latviya
Şəhər Riqa
Heykəltaraş Karlis Zale
Tikilmə tarixi 1931 - 1935
Hündürlüyü 42 ± 1 m
Material qranit, travertin, dəmir-beton, mis
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Latviya Azadlıq Müharibəsinin döyüş zamanı ölən əsgərlərin hatirəsinə memorial tikməyə fikir ilk dəfə erkən 1920-ci illərdə ortayaş çıxmış. 1922-ci ilin iyulun 27-də, Latviyanın Baş Naziri, Ziqfrids Anna Meierovitss "memorial sütunun" dizayn müsabiqəsi üçün qaydaları təsis etməyə əmr verib. Fəqət, nəticədə qalib gələn layihə, ona 57 naqqaş etiraz etdiyinə görə, imtina olunub. 1923-cü ilin oktyabr ayında yeni müsabiqə elan olunub və orada ilk dəfə Azadlıq abidəsi ifadəsi işlənilirdi. Müsabiqədə iki layihə qalib gəlmiş və beləliklə, yenisi 1925-ci ilin mart ayında keçirilməli idi. Lakin, jüri ilə anlaşılmazlığına görə, onun nəticəsi olmayıb.

Son müsabiqə 1929-cu ilin oktyabrında elan olunmuş. Qalibi keçmiş müsabiqələrində də uğurlu olan heykəltaraş, Karlis Zalenin Ulduz kimi parılda! (latış. "Mirdzi kā zvaigzne!"‎) layihəsi idi. Müəllifin və nəzarətçi memarın, Ernests Ştalberqsın kiçik dəyişmələrindən sonra, 1931-ci ilin noyabrın 18-də tikiliş başlayıb.[1]

Abidə şəhərin mərkəzində olan, Əski Riqanın yanındaki Azadlıq bulvarında (latış. Brīvības bulvāris‎) yerləşir.[2]

Ziyan və bərpa işləri

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Abidəni şaxtalı, yağışlı iqlim və bundan əlavə, hava çirklənməsi təhlükə altına qoyur.[3] Ona baxmıyaraq ki, 1990-ci illərdə abidəətrafı piyadaların üçün ayırılıb, onun ətrafında hələ də yol hərəkəti olan üç küçə var.[1]

  1. 1 2 3  (latış.) "Latvijas Enciklopēdija" (I sējums) Rīga 2002 SIA "Valērija Belokoņa izdevniecība" ISBN 9984-9482-1-8
  2. Statue of Liberty, retrieved: 2007-02-07
  3. Environmental Influences on Cultural Heritage of Latvia Arxivləşdirilib 2006-10-17 at the Wayback Machine by G. Mezinskis, L. Krage & M. Dzenis, Faculty of Materials Science and Applied Chemistry, Riga Technical University