Babil kitabxanası (sayt)

Babil kitabxanası (ing. The Library of Babel) — amerikalı yazıçı və kompüter mühəndisi Conatan Basile tərəfindən Xorxe Luis Borxesin "Babil kitabxanası" (1941) adlı qısa hekayəsinə əsaslanan veb sayt.[1] Sayt 2015-ci ildə açılmışdır.[2] Saytda axtarılan istənilən təsadüfi və ya müəyyən 3200 simvoldan çox olmayan mətn kitabxanadakı kitabların içərisində mövcuddur.

Babil kitabxanası
ing. Library of Babel
Saytda ingilis dilindəki sözlərin işarələndiyi səhifənin ekran görüntüsü
URL libraryofbabel.info
Tipi alqoritm
Dilləri ingilis
Müəllif (lər) Conatan Basile
Açılma tarixi 2015
Hazırkı statusu aktiv

Saytın məzmunu

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Basile saytı yaratmaq fikrini "gecə yatarkən ağlına gəldiyini" deyir.[3] Basile rəqəmsallaşdırılmış Babil kitabxanası yaratmaq üçün düşündüyündən daha çox rəqəmsal yaddaş lazım olacağınl tez bir zamanda başa düşdü.[4] Bu problemi həll etmək üçün bunun əvəzinə kitabxananın simulyasiyasını yaradan alqoritma qurdu.

Kitabxananın ana səhifəsində əsas məlumatlar, forumlar və kitabxananı kəşf etməyin üç yolu var. Bu yollar saytın minlərlə "cild"dən birini təsadüfi seçməsi, kitabları manuel axtarmaq və müəyyən mətni axtarışa verməkdir.[2] Kitabxananın sonsuz meymun teoremi — qəribə dil oxşarlığı olan məzmunlar səbəbi ilə söz və söz toplularını "ingilisləşdirmə" xüsusiyyəti var.[5]

Kitabxananın məzmunu hər biri 4 divar, 20 rəf və 640 cilddən ibarət nömrələnmiş rəqəmsal altıbucaqlılara bölünür.[2] Altıbucaqlıların ümumi sayı faktiki olaraq sayıla bilməz.

Alqoritma

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Basilenin yaratdığı alqoritma 29 simvolun hər permutasiyasını təkrar edərək bir "kitab" yaradır: 26 ingilis hərfi, boşluq, vergül və nöqtə.[6] Hər bir kitab altıbucaqlı kitabxanadakı yerinə (altıbucaqlının adı, divar nömrəsi, rəf nömrəsi və kitabın adı) uyğun gələn koordinatla işarələnir. Beləcə hər kitab hər dəfə eyni yerdə ola bilir. Sayt 3200 simvoldan ibarət bütün ehtimalları yarada bilir və istifadəçilərin təxmini 104677 kitab səhifəsi içərisindən seçim etmələrini təmin edir.[7][8]

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ Ulin, David. "Borges' 'Library of Babel' comes to virtual life". Los Angeles Times. 29 April 2015. 1 May 2015 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 22 November 2020.
  2. ↑ 1 2 3 Katy Waldman. "Jorge Luis Borges' "Library of Babel" Is Now a Real Website. Borges Would Be Alarmed". Slate. 29 April 2015. 30 November 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 22 November 2020.
  3. ↑ Sturgeon, Jonathon. "Brooklyn Author Recreates Borges' Library of Babel as Infinite Website". Flavorwire. 29 April 2015. 7 October 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 22 November 2020.
  4. ↑ Jerry Adler. "This Digital Library Contains Every Phrase That Could Ever Be Uttered". Smithsonian. October 2015. 30 November 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 22 November 2020.
  5. ↑ "Borges's Universal Library Is Now A Website, But Good Luck Finding Anything". Fast Company. 7 October 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 22 November 2020.
  6. ↑ Lee, Joyce. "Jorge Luis Borges's infinite 'Library of Babel' has been digitized". Quartz. 2015-07-07. 2021-10-07 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-11-22.
  7. ↑ Alison Flood. "Virtual Library of Babel makes Borges's infinite store of books a reality – almost". The Guardian. 2015-05-04. 2021-10-07 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-11-22.
  8. ↑ Naro, Maki. "Explore an Infinite Library from Home". Popular Science. 7 July 2016. 27 November 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 22 November 2020.