Bannoye gölü

Bannoye gölü (Başqırd dili. Мауыҙлы күле — «cadügər gölü», başqırd dili. Яҡтыкүл — «işıqlı göl»)- Başqırdıstanda yerləşən göldür. Hövzəsi Baykal gölünə daxildir.[1] 1965-ci ildən təbiət abidəsidir.

Bannoye
başq. Яҡты күл
Ümumi məlumatlar
Mütləq hündürlüyü 434 m
Eni 1900 km
Uzunluğu 4200 km
Sahəsi 7,7 km²
Həcmi 81,7 km³
Dərin yeri 28 m
Orta dərinliyi 10,6 m
Yerləşməsi
53°35′48″ şm. e. 58°37′47″ ş. u.
Ölkə  Rusiya
Region
  • Başqırdıstan
Bannoye xəritədə
Bannoye
Bannoye
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Təsviri

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Gölün sahəsi — 7,7 km², uzunluğu — 4170 m, orta eni isə — 1880 m-dir. Maksimal dərinliyi 28 m[2], orta dərinliyi isə 10,6 m-dir. Gölün ümumi həcmi 81,7 mln m³[1], hövzəsinin sahəsi isə 36,3 km²-dir.[1]

Göl Başqırdıstan Uralının zirvələri olan Kutukay (664 m), Karanyalık (620 m) və Yamankaya dağ silsiləsinin qollarının orta hissəsi arasında yerləşmişdir. Göl Başqırdıstanın Abzelovski rayonunun mərkəzi olan Askarova kəndindən 28 km şimal-şərqdə yerləşmişdir. Maqnitorskdan isə 45 km şimalda yerləşib.

Bannoye gölü tektonik mənşəli göldür. Bannoye gölü təkcə Zauralın daxilində deyil, həm də bütünlüklə respublikada ən dərin göllərdən biri hesab olunur. Gölün suyu şirin və şəffafdır. Sıldırımlı yerlərə, sərt qayalıqlara, qumlu sahillərə malikdir. Qərbdə basıq formadadır. Gölə Yangelka çayı tökülür. Çay Ural çayının sağ qoludur.

Adı

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Bannoye gölünün adı ilə bağlı əfsanə vardır. Yemelyan Puqaçov bir gün döyüşdən əvvəl öz qoşununa yuyunmağı əmr edir. Ordu isə Bannoe gölündə yuyunur. Göl də adını buradan götürür.

Ehtimal olunur ki, Bannoye gölünün adı gündəlik həyatdan götürülmüşdür. Çünki gölün tarixən adı Yaktıkul gölü olub.

Bəzi versiyalara görə, Bannoye sözü Mauızzı (başq. Мауыҙҙы) sözündən götürülüb. Mauızzı türk xalqlarında mifik varlıqlardan hesab olunur. Sözün mənası isə hüdudsuz, acgöz deməkdir.[3]

Rekreasiya

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Göl və onun ətrafları əsas istirahət mərkəzlərindəndir. Gölün ətrafında sanatoriyalar və istirahət bazaları yerləşir. Dağ xizək mərkəzinə də rast gəlmək olar.

Bannoye gölü. 2009-cu il

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ 1 2 3 Башкирская энциклопедия. В 7 т. / Гл. редактор М. А. Ильгамов. Т.1: А—Б. Уфа: Башкирская энциклопедия, 2005.
  2. ↑ "Статья в Башкортостан: Краткая энциклопедия". 2013-11-10 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-04-18.
  3. ↑ Словарь топонимов Республики Башкортостан. Уфа: Китап, 2002. 256 с. - С.147.

Ədəbiyyat

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  • Газета "Выбор" №118-119 (10044-10045) от 11.08.2015. Статья «Край тысячи озёр».

Xarici keçidlər

[redaktə | mənbəni redaktə et]