Bayan-Öndör
Bayan-Öndör (monq. Баян-Өндөр) — Monqolustanın Uverxanqay aymakında yerləşən sumdur. Aymakın paytaxtından 120 kilometr məsafədə, Bumbat qəsəbəsinin mərkəzində yerləşmişdir. Əhalisi 5100 nəfərə bərabərdir. Ulan-Batordan 303 km məsafədə yerləşmişdir.[1].
| Sum | |
| Bayan-Öndör | |
|---|---|
| monq. Баян-Өндөр | |
| 46°29′47″ şm. e. 104°07′11″ ş. u.HGYO | |
| Ölkə |
 Monqolustan |
| Tarixi və coğrafiyası | |
| Sahəsi | 3.2 km² |
| Mərkəzin hündürlüyü | 1.614 m |
| Saat qurşağı | UTC+8 |
| Əhalisi | |
| Əhalisi | 5.100 nəfər |
| Digər | |
| uvurkhangai.mn/sum/show/id/3 (monq.) | |
|
| |
Təsviri
[redaktə | mənbəni redaktə et]Relyefi
[redaktə | mənbəni redaktə et]Sumun səth sahəsi çoxlu kələ-kötürlüklə zəngindir. Sumda çoxsaylı dağarası şoran çökəkliklərə rast gəlmək olar. Bu da sum üçün xarakterik əlamətlərdən biridir.
Zirvələr:- Моdon Ovoot 2116 m (ən yüksək nöqtəsi)
- Аrqal 2050 m,
- Undur Maqnay 2014 m,
- Şiveet 1892 m,
- Şərq Mandalı 1886 m.
- Bumbiy
- Olon
- Çaydam (1459 m. ən yüksək nöqtədə)
- Ulaan Tolqoyn Qudaa,
- Xuuvryin Budaa,
- Eun Araqç
- Barun Araqç[1]
İqlimi
[redaktə | mənbəni redaktə et]Kəskin-kontinental iqlimə malikdir. Yanvarda orta temperaturu - 15°-25°С, iyulda - +14°+20°С bərabərdir. İldə orta hesabla 150-200 millimetr yağıntı düşür.
Flora və fauna
[redaktə | mənbəni redaktə et]Çöl bitkiləri üstünlük təşkil edir. Cüyürlər, canavarlar, tülkülər, tarbaqanlar və kəkliklər yaşayırlar.
Təsərrüfat və mədəniyyət
[redaktə | mənbəni redaktə et]Yem bitkilərinin əkinləri daha böyük sahəni əhatə edir. Sumda məktəb, xəstəxana, mədəni və ticarət-xidmət edən mərkəzlər fəaliyyət göstərir. Sarı-çəhrayı əhəngdaşıyla və duzla zəngindir.
Statistika
[redaktə | mənbəni redaktə et]| Məlumatlar: | 2007 | 2008 | 2009 | 2010 | 2011 |
|---|---|---|---|---|---|
| Daimi əhalinin sayı | 4,242 | ▲4,261 | ▲4,335 | ▼4,262 | ▼4,141 |
| Ev idarələrinin sayı, | 1,193 | ▲1,204 | ▲1,268 | ▼1,260 | ▼1,245 |
| Heyvandarlığa aid | 955 | ▲1,033 | ▼857 | ▲953 | ▼890 |
| Mal-qara (ümumi) | 232,412 | ▼218,736 | ▲232,930 | ▼163,063 | ▲198,700 |
| - Dəvələr | 482 | ▼383 | ▲408 | ▼362 | ▲377 |
| - Atlar | 17,951 | ▼13,649 | ▲14,633 | ▼11,103 | ▲13,253 |
| - İnəklər | 10,429 | ▼8,250 | ▲7,869 | ▼5,679 | ▲6,511 |
| - Qoyunlar | 118,685 | ▼114,670 | ▲125,591 | ▼88,891 | ▲107,444 |
| - Keçilər | 84,865 | ▼81,784 | ▲84,429 | ▼57,028 | ▲71,115 |
İstinadlar
[redaktə | mənbəni redaktə et]- ↑ 1 2 "Увурхангайский аймак Монголии". 2014-11-03 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-08-05.
- ↑ Өвөрхангай аймгийн Статистикийн хэлтэс. Сумдын эдийн засаг, нийгмийн үзүүлэлтүүд /сүүлийн 5 жилд/[ölü keçid]. Арвайхээр 2012 он