Özbəkistan–Belarus münasibətləri — Belarus Respublikası ilə Özbəkistan Respublikası arasındakı mövcud ikitərəfli əlaqələr. İki ölkə arasında diplomatik əlaqələr 21 yanvar 1993-cü ildə qurulmiuşdur. Belarusun Daşkənddəki səfirliyi 1994-cü ilin fevralında açılmışdır. Özbəkistanın Minskdəki səfirliyi 2018-ci ilin mart ayında açılmışdır[1]. Hər iki ölkə keşmiş SSRİ adlı ittifaqa daxil olan müttəqif respublikalar olmuşlar.
Özbəkistan–Belarus münasibətləri | |||||
---|---|---|---|---|---|
|
Belarus Prezidenti Aleksandr Lukaşenko Özbəkistana ilk rəsmi səfərini 1994-cü ilin dekabrında edir və bu müddət ərzində Dostluq və Əməkdaşlı haqqında Bəyannamə imzalanır. Növbəti rəsmi səfər 12-14 sentyabr 2018-ci il tarixlərində baş tutur, bu müddət ərzində yeni bir "Amkodor-Aqrotexmaş" birgə müəssisəsi açılır. 16 ikitərəfli sənəd imzalanır[2] və 19 sentyabr tarixinədək fəaliyyət göstərmiş Uzexpocentre-də "Made in Belarus" yarmarkası açılır[3]. Belarus Prezidenti Şavkat Mirziyayevin Tyan-Şanın ətəklərində yerləşən "Kaynarsay" şəxsi iqamətgahını ziyarət edən dövlət başçılarından birincisi olur[4].
Özbəkistan Prezidenti İslam Kərimov 2014-cü ilin oktyabrında Minskə səfər edir. Xələfi Şavkat Mirziyayev də 31 iyul-1 avqust 2019-cu il tarixləri arasında Minskdə rəsmi səfərdə olur.
28 mart 2018-ci il tarixində Özbəkistan Silahlı Qüvvələri Akademiyası və Özbəkistan Milli Qvardiyasının Hərbi-Texniki İnstitutu Belarus Respublikasının Hərbi Akademiyası ilə əməkdaşlıq haqqında bir memorandum imzalamışdır[5][6]. Belarus ilə Özbəkistanın müdafiə nazirləri arasındakı danışıqların ardından hərbi sahədə əməkdaşlıq haqqında Sazişi imzalanır[7].
2018-ci ilin sentyabr ayında Özbəkistan Müdafiə Nazirliyinin xüsusi təyinatlıları, Marina Qorkada yerləşən poliqonda Rusiya və Özbəkistan komandaları ilə yarışmaq üçün Belarus yola düşür[8][9].
Belarusun Daşkənddəki səfirliyindən verilən məlumata görə, 2020-ci ilin yanvar-noyabr aylarında Belarus və Özbəkistan arasınmda xarici ticarət dövriyyəsi 225 milyon ABŞ dolları təşkil edib ki, bu da keçən ilin eyni dövrü ilə müqayisədə 5,4 % çoxdur[10]. Belarusun Özbəkistana ixracatı 187,1 milyon dollar, Özbəkistanın Belarusa ixracatı 37,9 milyon dollar təşkil edib. Belarus ixracatının tərkibinə maşınqayırma məhsulları, əczaçılıq məhsulları üstünlük təşkil edir. Özbəkistandan əsasən qida və yüngül sənaye məhsulları idxal olunmuşdur[11].