Belqrad məktəbində atışma

Belqrad məktəbində atışma və ya Vladislav Ribnikar məktəbində qətliam — 2023-cü il mayın 3-də yerli vaxtla saat 8:37-də Belqrad şəhərində baş verib. 13 yaşlı tələbə Kosta Keçmanoviç məktəb ərazisinə atəş açıb, 10 nəfəri (9 şagird və bir mühafizəçi) öldürüb, 6 şagird və bir müəllimi yaralayıb, bundan sonra polis tərəfindən saxlanılıb. Xəsarət alan bir tələbə 12 gün sonra vəfat etmişdir. Qurbanların ümumi sayı 10 nəfərə çatıb.

Belqrad məktəbində atışma
Ümumi məlumatlar
44°48′20″ şm. e. 20°28′04″ ş. u.HGYO
Tarix	3 may 2023
Silah(lar)	Molotov kokteyli
Ölü sayı	9
Yaralı sayı	7
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Səhər saatlarında atıcı məktəbə daxil olsa da, dərsə getməyib. Səhər saat 08:37 radələrində o, bel çantasından silah çıxararaq növbətçi mühafizəçiyə və iki 5-ci sinif şagirdinə atəş açıb. Sonra dəhlizdə Sofiya ilə qarşılaşdı və onu öldürdü. Daha sonra atıcı həmin vaxt onun sinfindən şagirdlərin olduğu tarix sinfinə daxil olub, müəllimə atəş açıb və tələbələrə atəş açmağa başlayıb. Daha sonra atəş açan şəxs növbəti kabinetə girmək istəsə də, müəllim onu ​​bağlamağa müvəffəq olub. Sonra atıcı tarix otağına qayıtdı və pəncərədən (aşağı mərtəbə) atladı. Oradan atəş açan şəxs polisə zəng vuraraq polisi gözləyib, polislər onun üzərindən iki tapança, "CZ-75 Shadow 2" və "Ruger .22 LR" tapançasını tapıb və küçəni bağlayıb. Atıcı 56 atəş açmağı bacarıb. Həbs zamanı polis tərəfindən ələ keçirilən ikinci tapança bel çantasında olub və oradan da 4 ədəd "Molotov kokteyli" aşkar edilib^[1][2][3][4].

Həmin gün atışma nəticəsində biri mühafizəçi və 11–14 yaşlı 9 tələbə olmaqla 10 nəfər həlak olub. Daha bir tələbə reanimasiyada dünyasını dəyişib.

Fransa Xarici İşlər Nazirliyinin məlumatına görə, ölən tələbələrdən biri Fransa vətəndaşıdır. Daxili İşlər Nazirliyinin məlumatına görə, həmçinin altı şagird və bir müəllim xəsarət alaraq xəstəxanaya yerləşdirilib. Onların vəziyyəti stabildir^[5][6][7].

Şübhəli, 2009-cu ilin iyulunda anadan olmuş tələbə Kosta Keçmanoviç polis tərəfindən saxlanılıb^[8]. İddiaya görə o, tapançaları qanuni olaraq onlara məxsus olan atasından oğurlayıb və təcavüzkarın yanında Molotov kokteyli də olub.^[9] Təcavüzkarın motivləri ilə bağlı araşdırma aparılır, şərti olaraq ən yaxşı tələbələrə həsəd aparır (narsisizm) və psixoloji şəxsiyyət pozğunluğu. Atıcı bu yaxınlarda elit sinfə daxil olmuş sakit və sakit bir tələbə kimi təsvir edilmişdir. Daxili İşlər Nazirliyinin məlumatına görə, atıcı bir aydır ki, hücumu planlaşdırırmış, həmçinin güllələyəcəyi siniflərin və öldürmək istədiyi uşaqların siyahısı var idi^[10]. Hücumçunun atası ilə birlikdə atış poliqonunda məşq etdiyi də bildirilir^[11].

Belqrad prokuroru müəyyən etdi ki, təcavüzkarın 13 yaşı var, bu o deməkdir ki, o, cinayət məsuliyyətinə cəlb edilə bilməz; atası atışmadan qısa müddət sonra 48 saata qədər həbsdə saxlanılıb^[12][13][3]. Qanuna görə, atəş açan şəxsin yaşı 14-dən az olduğu üçün uşaq həbsxanasına gedə bilməz. Daha sonra Serbiya Prezidenti Aleksandr Vuçiç xalqa müraciət edərək, atəş açan şəxsin nevropsikiyatrik dispanserə yerləşdirildiyini qeyd edib^[14].

Təhsil naziri Branko Ruziç mayın 5-dən üç günlük matəm elan edib və günün sonuna qədər dərslərin dayandırıldığını açıqlayıb. Səhiyyə naziri Danica Grujicic, psixoloji köməyə ehtiyacı olanlar üçün qaynar telefon xətləri quracağını açıqladı^[15]. Yaralılara kömək məqsədilə qanvermə aksiyası təşkil olunub. Atışmadan sonra matəm şərəfinə yüzlərlə vətəndaş (həlak olan şagirdlərin valideynləri də daxil olmaqla) məktəbin qarşısına toplaşıb. Daha sonra onlar Təhsil və Səhiyyə Nazirliyinin qarşısında aksiyaya başlayıblar^[16].

Hökumətin mayın 5-də keçirilən iclasında prezidentin təklifi təsdiqlənib, ona əsasən, Daxili İşlər Nazirliyi "Silah və döyüş sursatları haqqında" qanuna qısa lüləli odlu silahların saxlanması və daşınması şərtlərini sərtləşdirən dəyişiklikləri təcili olaraq hazırlamalıdır. Tədbirin insanların əlində olan tapançaların sayını 20% azaltacağı gözlənilir. Bu qanuna edilən dəyişikliklər silah, o cümlədən ov silahı gəzdirməyə icazə verilən şəxslərin məcburi tibbi, psixoloji və psixiatrik müayinədən keçirilməsini, habelə narkotik testlərinin keçirilməsini nəzərdə tutur. Belə yoxlamalar hər altı ay və ya ildən bir həyata keçiriləcək. Bundan əlavə, "silah amnistiyası" elan edilib — dövlət qeydiyyatı olmayan odlu silahların bütün sahibləri onları təhvil verənlərə heç bir cəza tətbiq etmədən 30 gün ərzində (mayın 8-dən) hüquq-mühafizə orqanlarına təhvil verə bilərlər.