Buzlaq qaz soğanı

Buzlaq qaz soğanı (lat. Gagea glacialis) — zanbaqkimilər fəsiləsinin gagea cinsinə aid bitki növü.

Buzlaq qaz soğanı
Elmi təsnifat
XƏTA: parentrang parametrlərini doldurmaq lazımdır.
???:
Buzlaq qaz soğanı
Beynəlxalq elmi adı

IUCN Qırmızı Siyahısına görə növün kateqoriyası və statusu "Təhlükəli həddə yaxın olanlar" kateqoriyasına aiddir — NT. Nadir növdür.[1][2]

Qısa morfoloji təsviri

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Çoxillik ot bitkisidir. Soğanaq xırda, yumurtavari-kürəşəkilli, qabığı açıq bozumtuldur. İkinci soğanaq çox kiçikdir. Gövdəsi 5–10 sm hündürlükdə, kökətrafı yarpaqları ensiz-xətvaridır. 1,5–2 sm enində, çiçəkqrupundan uzun, çılpaq, yarımsilindrik formadadır, bəzən yarpaqları 2-dir. Çiçək qrupu az çiçəklidir, altdakı yarpaqları 2, bəzən 3-dür. Çiçəkyanlığının ləçəkləri 6 — uzunluğunda, neştərvaridir, küttəhərdir, daxili tərəfi sarı, xarici yaşılımtıldır. Erkəkcikləri çiçəkyanlığından demək olar ki, 2 dəfə qısadır. Qutucuğu uzunsov-yumurtaşəkillidir.[1][2][3][4]

Bioloji, ekoloji, fitosenoloji xüsusiyyətləri

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Alp və Subalp qurşaqlarındakı çəmənlərdə, əriyən dağların ətrafında. Çiçəkləməsi may, avqust aylarına təsadüf edir. Çoxalması soğanaq və toxumladır. Mezokserofitdir. Geofit bəzək bitkisidir.[1][2][5]

Böyük Qafqazın Quba və qərb hissələri, Kiçik Qafqazın mərkəzi, Naxçıvanın dağlıq hissəsi.

sahəsinin Qapıcıq və Gəmiqaya dağlarında.[1][2][5][6]

Sayı və tendensiyası

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Antropogen amillərin mənfi təsiri azalma təhlükəsini yaradır.[1][2]

Məhdudlaşdırıcı amillər

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Əhali tərəfindən yığılması və zoogen amillər.[1][2]

Mühafizə tədbirləri

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Mühafizəsi üçün xüsusi tədbirlər görülmür. Yasaqlıqların yaradılması vacibdir.[1][2]

  1. 1 2 3 4 5 6 7 Azərbaycan Respublikasının Qırmızı kitabı (Nadir və nəsli kəsilməkdə olan bitki və göbələk növləri) II nəşr, Bakı-2013
  2. 1 2 3 4 5 6 7 "Arxivlənmiş surət". 2021-01-24 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-04-26.
  3. Исаев Я. М. , 1952
  4. Конспект флоры Кавказа, 2006
  5. 1 2 Talıbov T. H, İbrahimov Ə. Ş., 2008
  6. İbadlı O. V 2002