CSO Ada Ankara


CSO Ada Ankara — 1995–2020-ci illərdə Türkiyənin paytaxtı Ankarada Prezident Simfonik Orkestrinin konsertləri üçün fəaliyyət göstərən simfonik musiqi salonu. Ulus və Qızılay arasındakı Atatürk Mədəniyyət Mərkəzi (AMM) sahəsinin "incəsənət və mədəniyyət sahəsi" olaraq təyin olunan IV zonasında, tarixi Prezident Simfonik Orkestr Konsert Salonunun yanında yerləşir.

CSO Ada Ankara
Xəritə
Ümumi məlumatlar
Ölkə
Koordinatlar 39°55′58″ şm. e. 32°51′02″ ş. u.HGYO
Veb-sayt
csoadaankara.ktb.gov.tr
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Bu, Türkiyədə simfonik konsert salonu məqsədilə xüsusi olaraq tikilmiş ilk binadır.[1] Memarları Səmra Uyğur və Özcan Uyğurdur.[2]

154 min kvadratmetr ərazidə tikilmiş beş blokdan ibarət monumental binadır.[3] İki konsert zalı və onları birləşdirən üçbucaqlı foyedən ibarət blok var. Bu, yerdən 13 metr aşağıda dörd başqa blokla əhatə olunmuşdur. Digər bloklara xor təhsili binası, rəssam üçün iş binası, dayanacaq binası və güc mərkəzi daxildir.[4] Hər bir tikinti elementi üçbucaq prizma (foye), yumurta (böyük zal) və kürə (kiçik zal) kimi fərdi formalara malikdir.[2]

Tarixi

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Atatürk Mədəniyyət Mərkəzi (AMM) sahəsinin IV zonasında CSO konsert zalının tikilməsinə Atatürkün 100-cü yubileyi ve Atatürk Mədəniyyət Mərkəzinin qurulması haqqında fərmanın 4-cü maddəsinə əsasən prezidentin nəzdində qurulan "milli komitə"nin 14 dekabr 1990-cı il tarixli görüşündə qərar verilmişdir.[5]

1992-ci ildə İctimai İşlər Nazirliyinin elan etdiyi və 46 layihənin iştirak etdiyi memarlıq tenderində “Zamanla köhnəlməyəcək bina” olaraq "Uyğur Memarlıq" şirkətinin hazırladığı layihə birinci olmuşdur. Layihənin tikintisi 1995-ci ildə tenderdə keçirilmişdir. Təməlqoyma mərasimi 1997-ci ildə keçirilmişdir.[2]

Bina memarlar tərəfindən keçmiş ilə gələcək arasında dayanacaq kimi layihələndirilmişdir. Buna görə də tikili keçmişi ifadə edən Ankara qalası və gələcək olaraq gördükləri Anıtqəbir ilə eyni oxda yerləşdirilmişdir. Foyedə mərtəbənin ortasında görünən şüşə xətt binanın Ankara qalası–Anıtkabir oxundakı musiqi dayanacağı olduğunu simvolizə edirdi. Kürə formasında dizayn edilmiş 2,500 nəfərlik böyük zal və 1,000 nəfərlik kiçik zal pnevmatik balon qəlib sistemi ilə hazırlanmışdır. Əvvəllər silosların tikintisində istifadə edilən bu sistem Türkiyədə ilk dəfə bu konsert salonunun tikintisində sınaqdan keçirilmişdir. Zalların içərisində terraslarda və döşəmələrdə ənənəvi qəlib sistemindən istifadə edilmişdir.[2][3]

Yarışma şərtlərində söküləcəyi bildirilən ərazidəki tarixi qatar baxım anqarlarının müasir incəsənət muzeyinə çevrilməsinə qərar verildikdə, köhnə vaqon təmiri və dartma sexlərinin bərpası və yeni binanın layihələndirilməsi konsert zalı ilə ahəngdar şəkildə həyata keçirilmişdir. "Cer Modern" müasir incəsənət muzeyinin tikintisi 2010-cu ildə başa çatdırılmışdır.[6][7]

Binada Prezident Simfonik Orkestrinin incəsənət xadimləri ilə yanaşı Ankara Dövlət Polifonik Musiqi Xoru, Ankara Türk Dünyası Musiqi Ansamblı, Ankara Dövlət Türk Xalq Musiqisi Xoru, Ankara Dövlət Klassik Türk Musiqisi Xoru və Dövlət Xalq Rəqsləri Ansamblı ilə 600-ə yaxın incəsənət xadiminin birgə çalışacağı nəzərdə tutulmuşdu.[8]

Konsert zalından başqa binada 10 min nəfərlik açıq havada konsert meydançası, VCT Muzeyi, restoran və yeməkxana, iş ofisləri, icarəyə götürülə bilən ticarət sahələri və VCT mağazası var.[8]

Strukturu

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  • Mavi zal: Sferik quruluş 518 nəfərlik kamera musiqisi zalıdır.
  • Əsas konsert zalı: Yumurta formalı quruluş 2,023 nəfərlik simfonik konsert salonudur. Bu, tamaşaçıların orkestrin ətrafındakı eyvanlara toplaşdığı "üzüm bağı" adlı oturma quruluşundadır.
  • Foye: İki konsert salonunu birləşdirən üçbucaqlı prizma formalı konstruksiya 1,500 nəfər tutumlu foyedir.
  • VCT evi: Rəssamların iş və məşq sahələri ofislərin yerləşdiyi blokdur.
  • Qapalı dayanacaq: 800 avtomobil tutumuna malikdir.
  • Güc mərkəzi: Binanın enerji ehtiyacını ödəmək üçün sonradan layihəyə əlavə edilən beşinci blok[9]

CSO muzeyi

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Bina daxilində Prezident Simfonik Orkestrinin və tarixini tamaşaçılara təqdim edəcək muzeyin yaradılması istiqamətində işlər 2020-ci ildən davam edir. Tarixi binadakı xüsusi alətlər yaradılacaq muzeydə nümayiş etdiriləcək yeni binaya köçürülmüşdür. Muzeydə Türkiyənin polifonik musiqi tarixinə şahidlik edən alətlər, tarixi qeydlər, CSO konsertlərindən fotoşəkillər və İstiqlal Marşının ilk səs yazısı olan 1933-cü ilə aid 78 rpm qramplastika sərgilənir. Muzeydə sərgilənən qiymətli alətlərdən biri də Osman Zəki Üngörün skripkasıdır.[10]

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ "CSO yeni konser salonu ilk kez sanatseverleri ağırladı". www.aa.com.tr. 2020-12-04 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 13 Haziran 2021.
  2. ↑ 1 2 3 4 "Geçmiş ile Gelecek Arasında Bir Kültür Durağı: Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası Konser Salonu ve Koro Çalışma Binası" (PDF). Bilim Teknik Dergisi. Ocak 2021. Archived from the original on 2023-05-14. İstifadə tarixi: 13 Haziran 2021.
  3. ↑ 1 2 "CSO: 1992 Yılından Süregelen Bir Serüven". Lavarla - Alternatif Ankara Hayatı! (Türkçe). 11 Mayıs 2017. 2017-05-15 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 13 Haziran 2021.
  4. ↑ "Ankara Atatürk Kültür Merkezi Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası Konser Salonu Açıldı – Yapı Dergisi" (Türkçe). Yapidergisi.com sitesi. 2021-02-28 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 13 Haziran 2021.
  5. ↑ "Millî Komite 5. Toplantı Kararları" (PDF). Atatürk Kültür Dil ve Tarih Yüksek Kurumu web sitesi. 2017-06-15 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 13 Haziran 2021.
  6. ↑ Uygur, Özcan. "Vagon Bakım Atölyelerinden Çağdaş Sanat Galerisi" (PDF). Serbest Mimar dergisi, Aralık 2009. 2021-09-21 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 13 Haziran 2021.
  7. ↑ "Ankara Modern Yüzüne, Cer Modern e Kavuştu". v3.arkitera.com. 2017-10-11 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 13 Haziran 2021.
  8. ↑ 1 2 ANKARA, Erdinç Çelikkan, Erdinç ÇELİKKAN /. "CSO'ya 300 kişilik tedbirli açılış". www.hurriyet.com.tr (Türkçe). 2020-12-10 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 13 Haziran 2021.
  9. ↑ "Ankara Atatürk Kültür Merkezi Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası Konser Salonu Açıldı – Yapı Dergisi" (Türkçe). 2021-02-28 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 13 Haziran 2021.
  10. ↑ "CSO Müzesi kapılarını ilk kez TRT Haber'e açtı". www.trthaber.com (Türkçe). 2020-12-05 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 13 Haziran 2021.