C vitamini
 | Bu məqaləni vikiləşdirmək lazımdır. |
 | Kimya ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. |
C vitamini və ya Askorbin turşusu — əsasən bitki mənşəli məhsullarda olur. Gündəlik tələbat 70–100 mq-dır. Ağbaş kələmdə 25–60, kartofda – 5–50, pomidorda – 20–40, limonda – 55, itburnu meyvəsində – 450 mq C vitamini vardır. Çatışmadıqda əsəb sistemi pozulur, yuxusuzluq və həddən artıq hissiyyat yaranır.[1]Bundan başqa portağal, bibər, laym(yaşıl limon) da C vitamini qaynağıdır.
| Askorbin turşusu | |
|---|---|
| |
| Ümumi xassələri | |
| Molekulyar düsturu | C6H8O6 |
| SMİLES | OC[CH](O)[CH]1OC(=O)C(=C1O)O |
| Fiziki xüsusiyyətləri | |
| Molyar kütləsi | 176,12 q/mol |
| Termiki xüsusiyyətləri | |
| Ərimə nöqtəsi | 190–192 °C |
| Kimyəvi xüsusiyyətləri | |
| pKa (turşunun dissosiasiya sabiti) | 4,10 |
| Suda həllolması | 33 q/100 ml |
| Etanolda həllolması | 2 q/100 ml |
Xüsusiyyətləri
[redaktə | mənbəni redaktə et]Fiziki xüsusiyyətlərinə görə, askorbin turşusu turş dadı olan ağ kristal tozdur. Alkoqolda və suda asanlıqla həll olur. Askorbin turşusunun ərimə nöqtəsi 190-192 °C-dir (parçalanma ilə).
Gündəlik tələbat
[redaktə | mənbəni redaktə et]| Cins | Yaş | C vitaminin mq ilə gündəlik norması |
|---|---|---|
| Körpələrdə | 6 ayadək | 40 |
| Körpələrdə | 7–12 ay | 50 |
| Uşaqlarda | 1–3 il | 40 |
| Uşaqlarda | 4–8 yaş | 45 |
| Uşaqlarda | 9–13 yaş | 50 |
| Qızlarda | 14–18 yaş | 65 |
| Oğlanlarda | 14–18 yaş | 75 |
| Kişilərdə | 19 yaş və daha çox | 90 |
| Qadınlarda | 19 yaş və daha çox | 75 |
İstinadlar
[redaktə | mənbəni redaktə et]- ↑ Ərzaq Malları Əmtəəşünaslığı Arxivləşdirilib 2022-03-23 at the Wayback Machine Əhmədov Ə. İ. səhifə 17