Erməni soyqırımının inkarı

Erməni soyqırımının yüzüncü ilində İstanbulun İstiqlaliyyət küçəsində soyqırımın əleyhinə keçirilən etiraz aksiyası

Erməni soyqırımının təkzibi (erm. Հայոց ցեղասպանության ժխտում) — Birinci Dünya müharibəsi dövründə, Osmanlı hökuməti tərəfindən həyata keçirilmiş erməni soyqırımının inkarı. Türkiyə eyni dövrdə assuriyalılara və yunanlara qarşı törədilmiş soyqırımlarıda inkar edir. Denializmin bir forması kimi, Holokostun inkarı və Nankinq qırğınının təkzibi kimi oxşar tənəzzülçü tarixi revizyonizmlərlə müqayisə edilə bilər.

Erməni soyqırımı yekdilliklə həm tarixçilər, həm də soyqırım alimləri tərəfindən tarixi həqiqət olaraq qəbul edilir.[1] Eyni zamanda erməniləri sistematik olaraq aradan qaldırmaq üçün hazırlanan planın şəffaflığını və uğurunu təsvir etmək üçün Rafael Lemkin soyqırım sözünü icad etmişdir[1][2] Bu həmçinin ilk müasir soyqırım olaraqda qəbul edilir.[3][4]

Erməni soyqırımının inkar edilməsi Fransada,[5] İsveçrədə, Yunanıstanda,[6][7] Kiprdə və Slovakiyada rəsmi olaraq qadağan edilmişdir.[8]

Hal-hazırda Türkiyə və Azərbaycan hökuməti erməni soyqırımını inkar edir, Pakistan isə Ermənistanı ölkə kimi tanımır.[9][10][11] Bir çox başqa ölkə, mübahisəli olaraq ABŞ, Türkiyə ilə münasibətləri pozmamaq üçün rəsmi olaraq soyqırımı tanımaqdan qəsdən imtina etdi.[1][12][13][14]

  1. 1 2 3 Ziv, Stav. "Why Scholars Say Armenian Genocide Was Genocide But Obama Won't". Newsweek (ingilis). 24 April 2015. 5 October 2016 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 18 July 2019.
  2. "Senate Resolution 106 – Calling on the President to ensure that the foreign policy of the United States reflects appropriate understanding and sensitivity concerning issues related to Human Rights, Ethnic Cleansing, and Genocide Documented in the United States Record relating to the Armenian Genocide". Library of Congress. 14 April 2016 tarixində orijinalından arxivləşdirilib.
  3. Ferguson, Niall. The War of the World: Twentieth-Century Conflict and the Descent of the West. New York: Penguin Press, 2006, p. 177. ISBN 1-59420-100-5.
  4. "A Letter from The International Association of Genocide Scholars". Archived from the original on 16 April 2006. İstifadə tarixi: 2006-04-16. 13 June 2005.
  5. "Arxivlənmiş surət". 2019-04-28 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-07-16.
  6. Lomsadze, Giorgi. "Greece Bans Denials of Armenian Genocide". EurasiaNet. Open Society Institute. 10 September 2014. 19 September 2014 tarixində arxivləşdirilib.
  7. "Armenia praises Greece for law banning denial of genocide". Kathimerini. 10 September 2014. 19 September 2014 tarixində arxivləşdirilib.
  8. "Cyprus criminalizes denial of 1915 Armenian genocide by Turks". Reuters. 2 April 2015. 29 September 2015 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 16 July 2019.
  9. "History News Network - Christopher Hitchens: Turkey Denies History". hnn.us. 2010-06-11 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-07-16.
  10. "Радио Свобода: Наши гости: Факты и мнения". svoboda.org. 2014-10-30 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-07-16.
  11. "Q&An Armenian 'genocide'". BBC. 12 October 2006. 28 December 2017 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 29 December 2006.
  12. "Armenian Issue Presents a Dilemma for U. S. Jews" Arxivləşdirilib 2018-01-04 at the Wayback Machine, The New York Times
  13. "Israel and the Jewish People can't ignore the Armenian Holocaust" Arxivləşdirilib 2016-04-05 at the Wayback Machine, The Jerusalem Post
  14. Hairenik. "ADL's Official Recognition of Armenian Genocide Ends Years-Long Controversy". The Armenian Weekly. 2016-05-16. 2018-01-04 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-04-24.