Firudin Məhərrəmov

Firudin Məhərrəmov (tam adı: Məhərrəmov Firudin Əliməmməd oğlu; 10 may 1959, Lerik rayonu) — teatr rejissoru,[1] ssenarist, Azərbaycanın xalq artisti (2018).

Firudin Məhərrəmov
Məhərrəmov Firudin Əlməmməd oğlu
Doğum tarixi 10 may 1959(1959-05-10) (64 yaş)
Doğum yeri
Milliyyəti azərbaycanlı
Vətəndaşlığı
Atası Əliməmməd
Fəaliyyəti ssenarist, rejissor
Təhsili
Mükafatları "Azərbaycan Respublikasının xalq artisti" fəxri adı — 2018"Azərbaycan Respublikasının əməkdar artisti" fəxri adı — 2005

Həyatı[redaktə | mənbəni redaktə et]

Firudin Məhərrəmov 1959-cu il mayın 10-da Lerik rayonunda anadan olmuşdur.

1983-cü ildə M. A. Əliyev adına Azərbaycan Dövlət İncəsənət İnstitutunda professor, Xalq artisti Mehdi Məmmədovun rəhbərlik etdiyi rejissorluq fakültəsinə qəbul olunmuş 1987-ci ildə oranı ümidverici bir rejissor kimi bitirmişdir. Tələbəlik illərində "Bir məhəbbətin tarıxçəsi" (Rey Bredler) "Kamança"(C. M. Məmmədquluzadə), "Şirə bənzər"(R. İbrahimbəyov) və "Elektra" (Sofokl) kimi əsərlərə Tədris teatrında quruluş verən F. Məhərəmovun rejissor traktovkaları sənətşünaslar tərəfindən layiqincə qiymətləndirilmişdir. 1987-ci ildə V. Şukşinin "Diribaş adamlar"əsərinə verdiyi quruluşla o, Sumqayıt teatrına quruluşçu rejissor vəzifəsinə qəbul olunub. 1989-cu ildə R. Kiplinqin "Öz xoşuna gəzən pişik" əsərinə verdiyi quruluş, onu kiçik yaşlı tamaşaçıların sevimlisinə çevirib. Bu tamaşa lentə alınaraq dəfələrlə Respublika televiziyası ilə nümayiş olunub. Məktəbyaşlı uşaqların mənəvi tərbiyəsində ciddi rol oynayan bu tamaşa Respublika televiziyasının Qızıl fondunda saxlanılır. Həmin fondda F. Məhərrəmovun quruluş verdiyi daha bir tamaşanın Azərbaycan dramaturgiyasının banisi M. F. Axundovun "Müsyo Jordan və Dərviş Məstəli şah" komediyasının lenti də saxlanılır. Sumqayıt teatrında bir-birinin ardınca müxtəlif xatakterli tamaşalar F. Məhərrəmovun istedadlı rejissor olduğunu bir daha sübuta yetirdi. Onun quruluş verdiyi "Təxribatçılar" (S. Mrojek), "Subaylarınızdan görəsiniz" (İ. Məlikzadə və S. Ələsgərov), "Yaralar" və "Kim nədeyər bizdə olan qeyrətə" (A. Babayev), "Qarışqa yuvası" (Ə. Qiyas) və s. tamaşalar F. Məhərrəmovun yaradıcılıq potensialını üzə çıxartmışdır. F. Məhərrəmov 4 pyesin tərcüməçisi, 5 pyesin isə müəllifidir. O, Azərbaycan Respublikasında mütəmadi keçirilən mono-tamaşalar festivallarının diplomçusu və laureatı adına layiq görülüb.

Fəaliyyəti[redaktə | mənbəni redaktə et]

Səhnələşdirərək quruluş verdiyi "Hamlet" (V. Şekspir), "Aydın" (C. Cabbarlı) və O. Fikrətoğlunun "Qapı" mono-tamaşaları sənətşünaslar tərəfindən yüksək qiymətləndirilmişdir. 1998-ci ildə Gürcüstan Respublikasının Rustavi şəhərinin 50 illiyinə həsr olunmuş, Beynəlxalq "Qızıl maska" festivalında F. Məhərrəmov quruluş verdiyi "Müsyo Jordan və Dərviş Məstəli şah" (M. F. Axundov) tamaşasına görə "Klassik əsər üzərində uğurlu eksperiment" prizi ilə təltif olunmuşdur. 2005-ci ildə Azərbaycan Respublikasında keçirilən "Boş məkan dolğunluğu" teatr festivalında F. Məhərrəmov Ç. Aytmatovun "Dəniz kənarıyla qaçan Alabaş" povestinin motivləri əsasında səhnələşdirdiyi "Ümid sahili" tamaşasına görə "Uğurlu aktyor ansamblı"- rejissor prizinə layiq görülmüşdür. F. Məhərrəmov Sumqayıt teatrında işləməklə yanaşı Azərbaycan Respublikasında bir çox teatrları ilə də yaradıcılıq əlaqələri saxlamış və ayrı-ayrı vaxtlarda Ş. Qurbanov adına Musiqili Komediya teatrında" "Hicran", Füzuli Dövlət Dram teatrında "Danabaş kəndinin əhvalatları" , İrəvan teatrında E. Əfəndiyevin "Poçt şöbəsində xəyal", Anarın "Telefon gecələri" əsərlərinə quruluş vermişdir. Bütün bunlarla yanaşı F. Məhərrəmov Sumqayıt şəhərində keçirilən Dövlət səviyyəli tədbirlərin ssenari müəllifi olmaqla yanaşı, həm də quruluşçu rejissorudur. Onun quruluş verdiyi Heydər Əliyevin anadan olmasının 70, 75 və 80 illik yubiley şənlikləri, Əziz Əliyev və Həsən Əliyevin yubileyləri tamaşaçı rəğbəti qazanmışdır. 1987-ci ildən bu günə kimi F. Məhərrəmov Sumqayıt teatrının səhnəsində 30-dan çox əsərə quruluş vermişdir. Son iki ildə Sumqayıtlı tamaşaçılar onun hazırladığı "Bir köpək vardı" (G. Xuqayev), "Dağlarda tufan" (Ə. M. Lələdağ), "Qarağaclar altında məhəbbət" (Y. Onil), "Bayramın birinci günü" (N. Hikmət), "Mənim ağ göyərçinim" (T. Vəliyeva), "Varlı qadın" (Ə. Əmirli), "Qaraca qız"(A. Şaiq) "Birincilər və sonuncular" (C. Qolsuorsi), "Şərəfin sandığı" (M. Atəş) və s.uzun müddətli olmaqla yanaşı, tamaşaçılar tərəfindən sevilərək baxılan tamaşalardandır.

Ssenari müəllifi olduğu film və tamaşalar:

  • 1."İynə-sap" (2 hissəli)
  • 2."Şans" √ (2 hissəli)
  • 3."Yanmış körpülər" (25 seriyalı)
  • 4."Oyunçu" (12 seriyalı)
  • 5."Susmuş vicdan" (Çoxseriyalı)

Mükafatları[redaktə | mənbəni redaktə et]

F. Məhərrəmov 2005-ci ildə Respublikanın "Əməkdar artisti" Fəxri adına, 2007-ci ildə, 2008-ci ildə, 9 may 2018-ci ildə[2], 10 may 2019-cu ildə[3], 7 may 2020-ci ildə[4], 7 may 2021-ci ildə[5], 10 may 2022-ci ildə[6] və 6 may 2023-cü ildə[7] Prezident mükafatına layiq görülmüşdür.

F. Məhərrəmov 27 may 2018-ci ildə Azərbaycanın Xalq artisti fəxri adına layiq görülmüşdür.[8]

Filmoqrafiya[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. Məhv olmuş gündəliklər (film, 1999)
  2. Yanmış körpülər (film, 2007)
  3. Şans (film, 2004)
  4. Hərənin öz payı+tayı (film, 2006)
  5. Oyunçu (film, 2008)
  6. Susmuş vicdan (film, 2010)
  7. Qağayı (2012)
  8. Qorxu (iki seriya)
  9. Ömürlük əzab (40 seriya)
  10. İynə-sap (iki seriya)
  11. Boyunbagı (9 seriya)

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. ↑ Sumqayıt və Lənkəranda mövsümün son tamaşaları: "Öldür məni, can-ciyər" və "Cəhənnəm sakinləri": [Firudin Məhərrəmov və Gümrah Ömərin quruluşunda] //Mədəniyyət.- 2015.- 22 iyul.- S.5.
  2. ↑ President.Az. "İncəsənət xadimlərinə Azərbaycan Respublikası Prezidentinin mükafatlarının verilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Sərəncamı" (az.). President.az. 09.05.2018. 2018-06-12 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-05-10.
  3. ↑ President.Az. "İncəsənət xadimlərinə Azərbaycan Respublikası Prezidentinin mükafatlarının verilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Sərəncamı" (az.). President.az. 10.05.2019. 2019-05-11 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-05-10.
  4. ↑ President.Az. "İncəsənət xadimlərinə Azərbaycan Respublikası Prezidentinin mükafatlarının verilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Sərəncamı" (az.). President.az. 07.05.2020. 2020-09-18 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-05-07.
  5. ↑ President.Az. "İncəsənət xadimlərinə Azərbaycan Respublikası Prezidentinin mükafatlarının verilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Sərəncamı" (az.). President.az. 07.05.2021. 2021-11-13 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-05-07.
  6. ↑ President.Az. "İncəsənət xadimlərinə Azərbaycan Respublikası Prezidentinin mükafatlarının verilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Sərəncamı" (az.). President.az. 10.05.2022. 2022-05-10 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-05-12.
  7. ↑ President.Az. "İncəsənət xadimlərinə Azərbaycan Respublikası Prezidentinin mükafatlarının verilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Sərəncamı" (az.). President.az. 06.05.2023. 2023-06-28 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-05-08.
  8. ↑ President.Az. "Azərbaycan Respublikasının mədəniyyət xadimlərinə fəxri adların verilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Sərəncamı" (az.). President.az. 27.05.2018. 2020-03-05 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-05-27.

Mənbə[redaktə | mənbəni redaktə et]

  • Siyavuş Əmirli, "20 ildən sonra…", "Bütöv Azərbaycan", № 34(122), 5–11 oktyabr 2011. səh.6