Gülbahar Xatun məscidi
 | Bu məqalənin bəzi məlumatlarının mənbəsi göstərilməmişdir. Daha ətraflı məlumat üçün məqalənin müzakirə səhifəsinə baxa və məqaləyə uyğun formada mənbələr əlavə edib Vikipediyanı zənginləşdirə bilərsiniz. |
Gülbahar Xatun məscidi və ya Böyük İmarət məscidi və ya Hatuniyə məscidi — Osmanlı padşahı Yavuz Sultan Səlim tərəfindən anası Gülbahar Xatun adına 1514-cü ildə Trabzonda tikdirilmiş bir məsciddir.
| Gülbahar Xatun məscidi | |
|---|---|
 | |
| 41°00′12″ şm. e. 39°42′57″ ş. u. | |
| Ölkə |
 Türkiyə |
| Şəhər | Trabzon |
| Yerləşir | Atapark |
| Aidiyyatı | Osmanlı imperiyası |
| Sifarişçi | Yavuz Sultan Səlim |
| Tikilmə tarixi | 1514 |
| Üslubu | Osmanlı memarlığı |
| Vəziyyəti | stabil |
|
|
|
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Tarixi[redaktə | mənbəni redaktə et]
Gülbahar Xatun Məscidi öz adı ilə anılan məhəllədə Ataparkın cənubunda yerləşir. Zaman keçdikcə, ətrafındakı mədrəsə, imarət, məktəb, darül-kurra və türbə ilə bir kompleks təşkil edirdi. Bu gün digərləri yıxılaraq sadəcə şərqindəki türbə qalıbdır. Anası Gülbahar Xatunun xatirəsinə Yavuz Sultan Səlim tərəfindən XVI əsrin ilk illərində (1514) tikdirilmişdir. Zamanında mədrəsə, məktəb, imarət və hamam tikililərini də əhatə edən böyük bir kompleks içində yer alırdı. Cəmiyyət xidmətində bir sıra fondu olduğu aydın olan bu dəyərli osmanlı xatunun bir çox fondu kimi buradakı bu külliyənin də digər tikililəri dövrümüzə çatmamışdır.
Memarlıq[redaktə | mənbəni redaktə et]
Məscidi, beş kiçik qübbə ilə örtülü beş hissəli son camaat yeri, böyük tək qübbə ilə örtülü hərəmxana hissəsi ilə şərq və qərbdəki üstü günbəzli bir cəhət otağından meydana gəlmişdir. Son camaat yerindəki mərmər sütunların başlıqları stilizə paxlava motivdir. Mehrab və mimbəri də mərmərlərdən olan Məscidin minbəri sadə sənətkarlıqdır. Mehrab da isə bitki ornament və mukarnaslı kavsaraya yer verilmişdir.
Kitabəsi[redaktə | mənbəni redaktə et]
Giriş qapısı üzərindəki kitabə, məscidin 1885-ci ildə bərpa olunduğunu bildirir. Daxili yaxşı qala kalmişi bəzəmələr də bu illərə aid olmalıdır. Trabzonun məşhur məscidlərindəndir. Məscid Ataparkta yerləşir. Trabzonda xalqın bir görüş yeri kimi tanınır.