Hökmranlıq qəzeti

Hökmranlıq qəzeti (Osmanlı Türkcəsi:حاكميت مل 10) yanvar 1920-ci ildə Ankarada Müstəqillik Döyüşü zamanı Mustafa Kamal Paşa-nın başçılıq etdiyi Anadolu və Rumeli Hüquqları Müdafiə Birliyinin nümayəndə heyətinin nəşr orqanı olaraq nəşrinə başladı türkcə qəzetdir.Sivas Konqresindən sonra milli mübarizə hərəkatının yayım orqanı olaraq Missiya Heyətinin nəzarəti altında Sivasda çıxarılan Will-i Milliye’nin davamıdır. Əvvəlcə həftədə iki dəfə nəşr olunan qəzet 6 fevral 1921-ci ildən gündəlik nəşr olunmağa davam edir. Milli Mübarizə dövrü qəzetlərinin lideri və əsas xəbər mənbəyidir.Mustafa Kamal Paşa qəzetdə köşə yazarı idi. Müstəqillik Döyüşünün qələbəsindən və Cümhuriyyət elan edildikdən sonra Cümhuriyyət Xalq Partiyasının yarı rəsmi nəşr orqanı olaraq həyatını davam etdirən Hakimiyet-i Milliye 1934-cü ildə Ulus adlandırıldı.

Hakimiyəti Milliyə
Dil	türk dili
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Heyət Sivasdan ayrılıb Ankaraya gəldikdən sonra, mübarizənin vəziyyəti haqqında ictimaiyyətə və xarici dünyaya məlumat vermək və milli mübarizənin lehinə təbliğat aparmaq üçün Ankarada yeni bir qəzet nəşr etmək qərarına gəldi. Qəzetin adı; Sivasda Will-i Milliye'yi yaydığı üçün "Hakimiyet-i Milliye için" olaraq təyin olundu.Həftədə iki gün və dörd səhifə nəşr olunmağa başlayan qəzetin ilk nömrələri Ankara qubernatorluğunun aşağı qatında olan Vilayət mətbəəsində nəşr olundu. Vilayət Mətbəəsinin bütün maşınları və işçiləri Hakimiyet-i Milliyəyə verildi.

Qəzetin ofisi Ulus meydanında Vəli Xanda yerləşirdi.Qəzetin məsul direktoru Rəcəb Zühtü bəy və baş redaktor Nizaməddin Nazif idi.

Heyət üzvü Hakkı Behiç bəy məqalələrin yayılması və yayımlanması ilə maraqlandı. Mustafa Kamalın Hakkı Behiçə verdiyi öz düşüncələri var digər məqalələr bir-bir araşdırıldı. Mustafa Kamalın imzası məqalələrin altına qoyulmadı yazıların bəziləri ulduzlar altındadır. Bu yazıların Mustafa Kamalın yazıları olduğu düşünülür.

Qəzet əvvəlcə 57 x 82 ölçülü kağızın ikiqat artırılması ilə 4 sütunda hazırlanmışdır.

Qəzetin ilk sayı 10 yanvar 1920-ci il şənbə günü nəşr olundu. Qəzet adı altında "peşə millətin iradəsinə hakim olmaq" alt yazı idi.

Birinci məsələ iki vərəq idi. Mustafa Kamalın redaktorluğu, ilk səhifəni bütün əhatə edirdi. Məqalədə Milli Mübarizənin məqsədləri izah edilmişdir.

İlk Cəmiyyətdə Hüquq Cəmiyyətinin Nümayəndəlik Komitəsi və Fransanın Maraş işğalına etiraz edən Pazardzhik Müftiliyinə etiraz edən ilk teleqram, Bələdiyyə Başçısı və xalq teleqrafı da yer aldı.47-ci saydan sonra qəzet 18 iyul 1920-ci ildən həftədə üç gün nəşr olunmağa başladı. Texniki çatışmazlıqlar səbəbindən 6 sentyabr 1920-ci il və 30 oktyabr 1920-ci il arasında həftədə iki dəfə nəşr olunurdu.^[1]

Arif Oruc-un Eskişehir Yeni Dünya qəzeti Çerkeş Ethem hadisəsindən sonra müsadirə edildi. Yeni çap maşınının gəlişindən və usta heyətinin İstanbuldan gəlişindən sonra Hakimiyet-i Milliyenin gündəlik qəzet olması mümkün oldu. 22 yanvar 1921-ci il tarixli 100-cü saydan sonra nəşr iki həftə dayandırıldı; Vəli Xanda yeni mətbəə quruldu. 6 fevral 1921-ci ildə ilk tək yarpaqlı gündəlik qəzet nəşr olundu. Qəzet şənbə günlərindən başqa hər gün çıxmağa başladı.

6 Fevral 1921-ci il tarixindən Hüseyin Ragıp Baydur, Nafi Atuf Kansu və Ziya Gevher Etili jurnalın baş redaktoru təyin edildi.

23 İyul 1921-ci ildə Yunanların Sakarya'ya doğru irəliləməsi səbəbindən qəzetin şənbə günü çıxması məqsədəuyğun sayıldı. Az sayda hazırlandı. Kağız çatışmazlığı səbəbindən qəzet 1922-ci il yanvarın 11-dək kiçik həcmdə çap olunmağa davam etdi.

2 sentyabr 1928-ci il tarixindən qəzetin başlığı latın hərfləri ilə düzülmüş və məqalələr latın və ərəb hərfləri ilə qarışdırılmışdır. 1928-ci il 1 noyabr tarixinə qəzet tamamilə latın hərfləri ilə nəşr olundu.

Yarandığı günlərdə Hakimiyet-i Milliye, Rəcəb Zühtü, Hüseyn Ragıp, Səbri Ethem Ertem, Əhməd Hakkı, Həmdi Osmanzadə, Aşki Naili, İsmayıl Suphi, Ağaoğlu Əhməd bəy, Nafi Atuf Kansu, Nasuhi Baydar, Ziya Gevher Etili, Mahmut Eşitmə, Boztürk baş verirdi.

Ankaradakı ziyalılar və jurnalistlər Hakimiyet-i Milliyəyə məktub verdikləri üçün yazı heyəti zənginləşdi. Hakimiyet-i Milliyeyə töhfə verənlər arasında aşağıdakı adlar var: Fotojurnalist Ethem Tem, Mehmet Akif, Halidə Edip Xanım, Dr. Adnan bəy, Müfidə Fərid Xanım, Əhməd Fərid bəy, İsmayıl Muşak Mayakon, Yaqub Kadri, Rusen Əşrəf, Həmdullah Suphi Mehmet Emin, İsmayıl Habip, Celal Nuri İləri, İsmayıl Həmi, Cəmal Hüsnü Taray, Hayrettin Taran.

Qəzetin ilk sayının 1200-1500 tirajla çap olunduğu düşünülür.Gündə 5000-6000 tirajla çıxan bir qəzet halına gəldi.

Qəzet 28 noyabr 1934-cü ildə Ulus adını aldı.CHP-nin yanlış partiya siyasətinin sözçüsü oldu. 10 iyun 1955-ci ildə nəşr həyatına qayıtdı (bəzi mənbələrdə Nihat Erim tərəfindən 1953-cü il 14-15 iyun və 10 iyun 1955-ci illərdə nəşr olunan “Yeni Ulus” və “Halkçı ılan” qəzetləri Ulusun davamı hesab olunur. 1955-1971 illəri arasında Ulus adı altında nəşrini davam etdirdi.

29 iyul 1971-ci ildən qəzet Barış adı ilə nəşrini davam etdirir.^[2] Barış, Ankara, İstanbul, Samsun və Mərsin kimi yerli bir qəzet kimi, 1975-ci ildə 18752-ci ildə nəşr olunana qədər çıxdı.