I. Marqarita
I Marqarita (dan. Margrete Valdemarsdotter); 15 mart 1353 – 28 oktyabr 1412) Danimarka, Norveç və İsveç kraliçası idi. Kalmar İttifaqını qurdu və 1389-cu ildən 1412-ci ilə qədər onun ilk hökmdarı oldu.
| I. Marqarita | |
|---|---|
_effigy_2010_(2).jpg) 1423-cü ildə Roskilde Katedralində Marqaritanın məzarı üzərində təsvir | |
| 10 avqust 1387 – 28 oktyabr 1412 | |
| Əvvəlki | II Olaf |
| Sonrakı | VII Erik |
| 2 fevral 1388 – 28 oktyabr 1412 | |
| Əvvəlki | IV Olaf |
| Sonrakı | III Erik |
| 24 fevral 1389 – 28 oktyabr 1412 | |
| Əvvəlki | Albrekt |
| Sonrakı | XIII Erik |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | 15 mart, 1353 |
| Doğum yeri | Danimarka |
| Vəfat tarixi | 28 oktyabr,1412(59 yaşında) |
| Vəfat yeri | Flensburq,Danimarka |
| Dəfn yeri | Roskille,Danimarka |
| Həyat yoldaşı | Norveç Kralı VI Haakon |
| Uşağı | Danimarka Kralı II Olaf |
| Dini | Katolik (Xristian) |
Həyatı
[redaktə | mənbəni redaktə et]Marqarita 1353-cü ildə Kopenhagen şəhərində anadan olub. Danimarka kralı IV Henrix Valdemar və Meklenburq hersoginyası Helviqin üçüncü övladı olaraq dünyaya gəldi. O zaman Danimarka və Norveç krallıqları birləşmişdi. Marqaritanın uşaqlığı saray əzəməti və incəliyi ilə əhatə olunmuş, zadəganlıq və siyasi intriqa kölgəsində keçirdi.[1]
1363-cü ildə o vaxt cəmi 10 yaşı olan Marqarita Norveç kralı VI Haakon ilə evləndi. Bu evlilik Danimarka və Norveç krallıqları arasındakı əlaqələri daha da gücləndirdi və Marqaritanın siyasi üfüqlərini genişləndirdi. Evli olduqları müddətdə Marqarita əri ilə birlikdə Norveçi idarə etdi və siyasi bacarıqlarını inkişaf etdirdi. [2]
Hökmranlığı
[redaktə | mənbəni redaktə et]Marqarita 1363-cü ildə Norveç kralı VI Haakon ilə 10 yaşındayken evləndi. Onların evliliyi 1380-ci ildə Haakonun ölümünə qədər davam etdi. Cütlüyün bu evlilikdən Olav adlı oğlu olub. Olav 1376-cı ildə Danimarka kralı oldu, lakin 1387-ci ildə öldü. Marqaritanın Haakondan sonra başqa evliliyi olmayıb. Marqaritanın evliliyi Kalmar İttifaqının qurulmasında mühüm rol oynadı. Haakonun ölümündən sonra Marqarita Norveçin regenti oldu və oğlu Olavın Danimarka kralı olmasını təşkil etdi. 1387-ci ildə Olavın ölümündən sonra Marqarita Danimarka kraliçası seçildi. Sonrasında Norveç zadəganlarına qalib gələ bildi və 1388-ci ildə Norveç kraliçası tacını aldı.[3][4][5]
Marqarita təkcə siyasətdə deyil, həm də incəsənətdə və elmdə mühüm inkişaflara öncülük etdi. O, Kopenhagen Universitetinin əsasını qoyub, bir çox rəssam və elm adamlarına himayədarlıq edib. Marqaritanın dəstəyi ilə Şimali Avropada İntibah dövrü çiçəklənməyə başladı.[6]
Kalmar ittifaqı
[redaktə | mənbəni redaktə et]
Ölümü
[redaktə | mənbəni redaktə et]Marqarita Valdemarsdotter 28 oktyabr 1412-ci ildə 59 yaşında Flensburq qəsrində vəfat etdi. Ölüm yatağında qardaşı oğlu Erik Pommerni özünə varis təyin etdi və Kalmar İttifaqının idarəçiliyini ona təhvil verdi. Marqaritanın iradəsi birliyin qorunub saxlanmasına və möhkəmləndirilməsinə yönəlib. O, Erikdən ittifaqın üç krallığını bərabər şəkildə idarə etməyi və onlarla ədalətli davranmağını istədi.[7][8]
İstinadlar
[redaktə | mənbəni redaktə et]- ↑ Karin Frykman, Medeltidens ABC(2001), səh. 223.
- ↑ Lars-Olof Larsson, Kalmarunionens tid(2003), səh. 45–46.
- ↑ Karin Frykman, Medeltidens ABC(2001), səh. 223.
- ↑ Sven Tägil, Margareta Valdemarsdotter: Nordens drottning, 2012, səh. 78–80.
- ↑ Larsen, K. (2000). Kalmar Union: A Study in the Creation of a Nordic Empire. Copenhagen: Museum Tusculanum Press. səh. 32–33, 40–41.
- ↑ Karin Frykman, Medeltidens ABC(2001), səh. 224.
- ↑ Karin Frykman, Medeltidens ABC(2001), səh. 223.
- ↑ Sven Tägil, Margareta Valdemarsdotter: Nordens drottning, 2012, səh. 102–103.