Jandarma — (türk. Jandarma Genel Komutanlığı), Türkiyədə el və mahal bələdiyyə sərhədləri xaricində qalan yerlər ilə polis təşkilatı olmayan yerlərdə özünə 2803 saylı Jandarma Təşkilatı Vəzifə və Səlahiyyətləri Qanunu ilə 2559 saylı Polis Vəzifə və Səlahiyyət Qanununda və digər qanunlarda verilən vəzifələri yerinə yetirən Əsgəri təhlükəsizlik və qolluq qüvvətidir. Bu qurum Türkiyə sahəsnin 92 %-ini əhatə etməkdədir. Jandarmanın vəzifəsi təhlükəsizlik və asayiş ilə cəmiyyət nizamının qorunmasını təmin etmək, digər qanun və nizamların özünə verdiyi vəzifələri yerinə yetirməkdir. Jandarma personalı; zabit, ehtiyat zabit, mütəxəssis jandarma, mütəxəssis ərbaş, əsgəri şagird, ərbaş və çatlar ilə vətəndaş məmur və işçilərdən ibarətdir. Hərbi vəziyyət, Səfərbərlik və Döyüş hallarında lazımlı olan hissəsi ilə Türkiyə Silahlı Qüvvələri əmrinə girər, qalan hissəsi ilə Jandarma Ümumi Komandanlığı əmrində normal vəzifələrinə davam edər. Barış vəziyyətində təhlükəsizlik və asayiş vəzifələrindən ötəri Türkiyə Cümhuriyyəti Daxili İşlər Naziriyinə qarşı məsul olan Jandarma, silahlı qüvvələrlə əlaqədar vəzifələri təhsil baxımından isə Baş qərargah başçılığına qarşı məsuldur.2015-ci il 13 avqust tarixindən Jandarma Ümumi Komandanı vəzifəsinə ordu generalı Qalib Mendi təyin edilmişdir[3].
Jandarma | |
---|---|
türk. Jandarma Genel Komutanlığı | |
Növü | Jandarmeriya |
Yaranma tarixi | 1839-günümüz |
Ölkə | Türkiyə |
Tabedir | Daxili İşlər Naziriyi[1] |
Daxildir | Türkiyə Silahlı Qüvvələri |
Döyüşlər | |
Komandanlıq | |
Komandir | Arif Çetin [2] |
jandarma.gov.tr | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Jandarma emblemi qurulduğu 1839 tarixindən bu günə qədər 6 dəfə dəyişmişdir. Edilən ən son dəyişiklik 2004-cü ildə bugünkü istifadə edilən emblemde olan 1846 — quruluş ilinin 1839 — şəklində dəyişdirilməsidir. 2803 Saylı Jandarma Təşkilat, Vəzifə və Səlahiyyətləri Qanunu lazımınca Jandarmanın Vəzifələri; Mülkü, Ədliyə, Əsgəri və Digər Vəzifələr olmaq üzrə dörd ana başlıq altında toplanmaqdadır.
Ədliyə vəzifələri: Cinayət törədilməsini ardınca cinayət və günahkarların ortaya çıxarılması Günahkarların tutulması Cinayət dəlillərinin ədli mövqelərə intiqal etdirilməsi Respublika Prokurorunun təlimatı ilə istintaq üçün həbsxandan məhkum köçürülməsi
Mülkü vəzifələri: Ümumi təhlükəsizlik və asayişin təmin edilməsinə istiqamətli xidmətlərin əlaqədar mevzuata uyğun olaraq icra edilməsini təmin etmək Asayiş cinayət cəmiyyətin necə qorunacağı haqqında xalqın məlumatlandırılması, uşaqların və gənclərin cinayət yönəlmələrini və cinayət istifadə edilmələrini önləyici tədbirlərin alınması xidmətlərini icra etmək, Asayiş cinayətlər haqqındakı məlumat və statistikaları qiymətləndirmək, cinayət analizi etmək və ya etdirmək və bunları qiymətləndirərək asayiş cinayətlər önlənməsi üçün günahlandır mübarizə üsullarını təyin etmək. Cinayət törədilməsini önləyici fəaliyyətləri icra etmək. Qaçaqçılığın məhrum, təqib və təhqiqi Həbsxanaların xaricdə qoruması
Əsgəri vəzifələri: Əsgəri qanun və nizamlar ilə Baş qərargah Başçılığı tərəfindən verilən vəzifələrdir.
Digər vəzifələri: Mülkü, ədliyə və əsgəri vəzifələr xaricində qalan, qanun və nizamlar ilə əmr və alınan qərarlar istiqamətində ifa edilməsi lazım olan, təsis və şəxs qoruması ilə nəql təhlükəsizliyi kimi vəzifələrdir.
Zirehli personal daşıyıcıları
32-3BTR-60PB
200-BMC Kirpi MRAP (4X4)
250-Otokar Akrep (4x4)
200-Otokar Cobra (4x4)
60-Dragoon 300 (4x4)
200-Cadillac V150/S (4x4)
300-Shorland S55 (4x4)
100-NUROL EJDER YALÇIN (4X4)
47-Sisu Nasu
13-AB-205
18-Mi-17 IVA
12-T-129 ATAK
Mütəxəssis Jandarmalar ancaq Türk Jandarması bünyəsində vəzifə yerinə yetirməkdə olub, Jandarma Mütəxəssis Məktəbini müvəffəqiyyət ilə bitirən Mütəxəssis Jandarma birinci pilləli çavuşdan Mütəxəssis Jandarma səkkizinci pilləli çavuş rütbəsinə qədər sahib əsgər kəslərdir. 2013-c il iyul ayı etibarilə Jandarma Ümumi Komandirliyində vəzifə yerinə yetirən 24.292 Mütəxəssis Jandarma var. Mütəxəssis Jandarma məktəbi 2013-cü ildə bağlanılmış və indiki vaxtda Mütəxəssis Jandarma alımı edilməməkdədir.