Kökşetau Milli Parkı

Kökşetau Milli Parkı (qaz. Көкшетау ұлттық паркі) ― Qazaxıstanın Aqmola vilayətində yerləşən milli park. Park misilsiz mənzərə, arxeoloji ərazilər və Şimali Qazaxıstanın istirahət imkanlarını təqdim edir. Şimaldan Sibir tayqası (şimala), cənubdan isə çöllər arasında keçid zonasında yerləşən ərazi çöl ilə əhatə olunmuş meşələr, göllər və dağlar "adası" dır. Parkın sərhədi Kökşetau şəhərinin 45 kilometr (28 mil) qərbində və paytaxt Astananın 275 kilometr (171 mil) şimal-qərbində yerləşir.

Kökşetau Milli Parkı
Sahəsi 182 076 hektar
Yaradılma tarixi 1996
Yerləşməsi
52°53′11″ şm. e. 68°28′05″ ş. u.HGYO
Ölkə
Yerləşməsi Aqmola vilayəti
Yaxın şəhər Astana
Kökşetau Milli Parkı xəritədə
Kökşetau Milli Parkı
Kökşetau Milli Parkı
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Kökşetau Milli Parkı Şimali Qazaxıstandakı Kökşetau dağlarının meşə-çöl və çöl zonlaraında yerləşir.[1] Parkda beş əsas sektor var:

  • Zerenda filialı: Zerenda gölünün cənub, qərb və şimal-qərb sahələrini əhatə edir. Sektor meşəlikdir və göl boyunca gənclər qrupları üçün bir sıra tətil düşərgələri var. (366 km²).
  • Şalkar filialı: Qazax dağlarının alçaq dağlıqları, təpələri və silsilələrini əhatə edir. Bölgə meşəlikdir və Şalkar gölü ətrafında istirahət imkanlarına malikdir. (355 km²)
  • Aiyrtau filialı: İlk dəfə 1898-ci ildə inkişaf etdirilən və meşə təsərrüfatı sahələrini əhatə edən bölgənin sərhədləri Aiyrtau kəndinin yaxınlığından keçir. (462 km²)
  • Arıkbalıkskı filialı: Meşə təsərrüfatı və meşə mühafizəsi fəaliyyətləri olan dağlıq ərazidir. (527 km²)
  • "Ormandı Bulak" filialı. Bitki və heyvanların qorunması üçün təcrid olunmuş qorunan ərazidir. (109 km²)

Kökşetau bölgəsindəki iqlim sərin yayı olan rütubətli kontinental iqlim olaraq təsnif edilmişdir. Mülayim yay və soyuq qışı olan bu iqlim, həm yay, həm də mövsümi olaraq yüksək temperatur amplitudası ilə xarakterizə olunur.[2] Əraziyə düşən yağıntının orta miqdarı ildə 13 mm-dir (maksimum yayda). Parkın orta temperaturu yanvar ayında −16.1 °C (3.0 °F), iyulda isə 19.7 °C (67.5 °F)-dir.[3]

Bitkilər və heyvanlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Ərazi çöl və əsasən ağcaqayın və şam meşələri ilə xarakterizə olunur. Kolluqlara ardıc, itburnu, yemişansöyüd daxildir. Çöl sahəsinin çox hissəsi keçmiş şumlanma və otraılmadan təsirlənmişdir. Alimlər ərazidə 597 bitki növü qeyd etmişdirlər ki, bunlardan 36-sı ərazinin təbiətini əks etdirən qalıq növlərdir.[4] Park əsasən göllərdəki müxtəlif növ balıqları ilə məşhurdur.

Parkda onurğalıların 363 növü: 224 quş, 51 məməli, 5 sürünən, 1 amfibiya və 19 növ balıq məlumdur. Ərazidə çox sayda gəmiricinin olması tülkü, canavar, porsuq və gəlincik də daxil olmaqla yırtıcıları cəlb edir. Daha böyük məməlilər arasında çöldonuzu, Cervus canadensisAvropa cüyürünün əhəmiyyətli populyası var.[5]

Parkda turizm məqsədi ilə 14 gəzinti marşrutu (200 km-dən çox), dörd avtobus ekskursiya marşrutu və iki su marşrutu (ümumi 18 km) fəaliyyət göstərir.[6] Yaxınlıqda turistlər üçün otellər mövcuddur və park düşərgələri və turistlər üçün nəzərdə tutulmuş obyektləri dəstəkləyir. Ərazidəki daha inkişaf etmiş turizm marşrutları kurqanlar, istirahət kompleksləri, meşələr, şəlalələr və mağaralar kimi arxeoloji yerləri də ziyarət edir.[7]

  1. "Relief". Official Website of Kokshetau. Kokshetau National Park. 12 December 2016 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 9 June 2017.
  2. M. Kottek; və b. "Koeppen" (PDF). World Map of the Koeppen-Gieger Climate Classification, Updated. Meteoroligische Zeitschrift, İyun 2006. 2010-06-01 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2015-08-01.
  3. "Climate - Kokshetau". Climate-Data.org. Climate-Data.org. 24 October 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 19 June 2017.
  4. "Flora of Kokshetau". Official Website. Kokshetau National Park. 18 September 2016 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 19 June 2017.
  5. "Fauna of Kokshetau". Official park website. Kokshetau National Park. 2017-08-11 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 19 iyun 2017.
  6. "Tourism in Kokshetau". Official Website of Kokshetau National Park. Kokshetau National Park. 2016-12-11 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-07-11.
  7. "Tourist Routes in Kokshetau". Official Website of Kokshetau Park. Kokshetau National Park. 2016-12-12 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 19 iyun 2017.