Kürdüstan Demokrat Partiyası

Kürdüstan Demokrat Partiyası (kürd. Partiya Demokrat a Kurdistanê; پارتی دیموکراتی کوردستان; abr. KDP və ya PDK) — İraq Kürdüstanında siyasi partiya.

Kürdüstan Demokrat Partiyası

پارتی دیموکراتی کوردستان
Partiya Demokrat a Kurdistanê
Loqonun şəkli
Sədri Məsud Barzani
Qurucu Mustafa Bərzani
Lideri Məsud Bərzani
Quruluş tarixi 16 avqust 1946
Baş qərargah Ərbil, İraq Kürdüstanı
İdeologiya Kürd milliyətçiliyi[1]
Öz müqəddəratını təyin etmə[2][3]
İdeoloji spektr Mərkəz sağ
Aşağı palatada
25 / 329
Yuxarı palatada
45 / 111
[4]
Saytı www.kdp.info
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Tarixi[redaktə | mənbəni redaktə et]

Kürdüstan Demokrat Partiyasının əsası 1946-cı ildə qoyulmuşdur. İraq Kürdüstanında yaşayan kürdlərin milli hüquqları uğrunda mübarizələrinə rəhbərlik etmişdir. Müstəmləkəçilik hökmranlığına qarşı İraq xalqının milli azadlıq hərəkatında fəal iştirak etmişdir. 1958-ci il İraq inqilabından sonra Milli Birlik Cəbhəsinə daxil olmuşdur. KDP-nin 6-cı qurultayında (1964-cü il) qəbul olunmuş proqramda İraq Respublikası daxilində kürdlərə muxtariyyət verilməsi, İraqda demokratik hakimiyyət yaradılması, ölkənin birliyinin möhkəmləndirilməsi və s. nəzərdə tutulmuşdur. 1974-cü ildə kürdlərin muxtariyyəti haqqında qanun elan edildikdən sonra Mustafa Bərzaninin başçılığı ilə partiya rəhbərliyinin sağ cinahının milli azadlıq hərəkatından uzaqlaşması nəticəsində yeni KDP yaradılmışdır.[5]

KDP-də Bərzani tayfası üstünlük təşkil edir və kürd milliyətçisi böyük çadır partiyası kimi təsvir olunur.[6][7]

Mənbə[redaktə | mənbəni redaktə et]

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. ↑ Entessar, N. Kurdish Politics in the Middle East. Lexington Books. 2010. səh. 24. ISBN 978-0-7391-4039-0. 2022-04-08 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 26 iyul 2021.
  2. ↑ "Iraq: Kurds Renew Demands for Self-Determination | Middle East Policy Council". mepc.org. 2014-11-08 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 26 iyul 2021.
  3. ↑ http://www.unifr.ch/federalismnetwork/assets/files/Best[ölü keçid] Papers 2013/Vezbergaite Ieva_Lithuania.pdf
  4. ↑ "Election commission publishes official KRG election results". Rudaw. 2022-02-12 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 26 iyul 2021.
  5. ↑ Күрдүстан Демократ Партијасы // Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасы: [10 ҹилддә ]. VI ҹилд: Куба—Мисир. Бакы: Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасынын Баш Редаксијасы. Баш редактор: Ҹ. Б. Гулијев . 1982. С. 48.
  6. ↑ Gürbey, Gülistan; Hofmann, Sabine; Ibrahim Seyder, Ferhad. Between State and Non-State: Politics and Society in Kurdistan-Iraq and Palestine. Springer. 2017. 65. ISBN 9781137601810.
  7. ↑ "Two leading Iraqi Kurdish parties are taken off US terrorism list". Middle East Eye. 2022-05-08 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 26 iyul 2021.

Ədəbiyyat[redaktə | mənbəni redaktə et]