Konyunksiya

Konyunksiya — riyaziyyat və məntiqdə "və" əməliyyatı kimi tanınır.[1] Bu, iki ifadənin hər ikisi doğrudursa, nəticənin də doğru olduğu bir məntiq əməliyyatıdır.[2]

Konyunksiya (və) əməliyyatının cədvəli

[redaktə | mənbəni redaktə et]
A (ifadə) B (ifadə) A ∧ B (konyunksiya)
Doğru Doğru Doğru
Doğru Yalan Yalan
Yalan Doğru Yalan
Yalan Yalan Yalan

Konyunksiya yalnız hər iki ifadə doğru olduqda Doğru nəticə verir.[3] Əgər hər hansı bir ifadə yalandırsa, nəticə də Yalan olacaq. Bu əməliyyat Bul cəbrində və kompüter elmlərində geniş istifadə olunur, məsələn, proqramlaşdırmada şərt ifadələrində.

Klassik məntiq

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Klassik təklif hesablamasında konyunksiyanın xassələri aksiomalardan istifadə etməklə müəyyən edilir. Klassik müddəa hesablamaları müxtəlif aksioma sistemləri ilə müəyyən edilə bilər və onlardan bəziləri konyunksiyanın xüsusiyyətlərini təsvir edəcəkdir. Ən çox yayılmış variantlardan biri konyunksiya üçün 3 aksioma daxildir:[4]




Bu aksiomlardan istifadə edərək birləşmə əməliyyatını ehtiva edən digər düsturları sübut edə bilərsiniz.[5] Nəzərə alın ki, klassik təklif hesablamaları nəticəni operandların dəyərlərindən hesablamır (Bul cəbrində olduğu kimi), əksinə aksiomalar və nəticə çıxarma qaydaları əsasında bütövlükdə düsturu sübut etməyi tələb edir.[6]

  1. "Conjunction, Negation, and Disjunction". philosophy.lander.edu. 2021-04-21 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-09-02.
  2. "2.2: Conjunctions and Disjunctions". Mathematics LibreTexts (ingilis). 2019-08-13. 2020-11-05 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-09-02.
  3. Beall, Jeffrey C. Logic: the basics. The basics (ingilis) (1. publ). London: Routledge. 2010. 17. ISBN 978-0-203-85155-5.
  4. Józef Maria Bocheński (1959), A Précis of Mathematical Logic, translated by Otto Bird from the French and German editions, Dordrecht, South Holland: D. Reidel, passim.
  5. Weisstein, Eric W. "Conjunction". MathWorld--A Wolfram Web Resource. 24 September 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 24 September 2024.
  6. Smith, Peter. "Types of proof system" (PDF). səh. 4. 2024-10-06 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2024-11-25.

Xarici keçidlər

[redaktə | mənbəni redaktə et]