Lvov Milli Muzeyi

Lvov Milli Muzeyi (ukr. Національний музей у Львові імені Андрея Шептицького) — Lvov və Ukraynanın ən böyük muzeylərindən biridir. Əsas binası Svobodı prospekti 20-də, daha kiçiyi isə Drahomanov küçəsi, 42. yerləşir.

Lvov Milli Muzeyi
Національний музей у Львові імені Андрея Шептицького
Xəritə
Əsası qoyulub 1905
Açılış tarixi 1905
Ölkə
Yerləşir Lvov
49°50′35″ şm. e. 24°01′41″ ş. u.HGYO
nml.com.ua/en/
nml.com.ua/uk/
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Muzey 1905-ci ilin fevralında yunan katolik mitropoliti Andrey Şeptitski tərəfindən Ukrayna mədəniyyətinin inkişafı üçün vasitələrdən biri kimi "Kilsə muzeyi" adı ilə qurulmuşdur. Vəsaitin əsasını ümumilikdə 10 minə yaxın eksponat bağışlayan və muzeyi əsasən öz vəsaiti hesabına saxlayan təsisçinin materialları təşkil edirdi. Ekspozisiyanı yerləşdirmək üçün Drahomanov küçəsi (o zaman Moxnatski), 42 ünvanında villa alınıb. 1909-cu ilin dekabrında muzey Metropoliten Andrey Kount adına Milli Muzey, 1911-ci ilin iyulunda isə Milli Muzey adlandırılır. 1913-cü il dekabrın 13-də ekspozisiya açılır. 1930-cu ildə kolleksiyanın sayı 80.000-ni keçir. Böyük Vətən müharibəsinin sonunda muzey Sovet hakimiyyəti tərəfindən bağlanmış digər muzeylərin kolleksiyaları ilə dahada böyüyür.

Muzeyin adı dəyişdirilərək Ukrayna Dövlət İncəsənət Muzeyi, daha sonra Lvov Ukrayna İncəsənət Muzeyi adlandırılır. 1991-ci ildə "Metropoliten Andrey Şeptitskinin Elmi və Bədii Fondu, Lvovda Milli Muzey" adlandırılır. Yenidənqurma dövründə muzey indiki əsas binasını — Sovet dövründə Lenin Muzeyinin yerləşdiyi Sənaye Muzeyi üçün tikilmiş Svobodı prospekti 20 ünvanındakı binanı alır. 2005-ci ildən Milli Muzey indiki adını almışdır[1].

Muzeydə müxtəlif dövrlərdə tanınmış elm və mədəniyyət xadimləri çalışmış, onların arasında İllarion Sventsitskinin (1905–1952-ci illərdə muzeyin direktoru) xüsusi mühüm töhfəsi muzeyin kolleksiyasını xeyli genişləndirmişdir. Əməkdaşlar Ukrayna incəsənət əsərlərinin tədqiqi, ikonoqrafiyanın bərpası metodologiyasının işlənib hazırlanması, Qalisiyada muzey işinin inkişafı üzrə iş aparıblar.

Çağdaş kolleksiyalar

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Muzey Ukraynanın ən böyük təsviri sənət kolleksiyalarından birinə ev sahibliyi edir, burada 117.000-ə yaxın əsas və 50.000-ə yaxın elmi köməkçi fond daxildir. Onların arasında Ukraynada XIV–XVIII əsrlərə aid Ukrayna ikonalarının ən böyük kolleksiyası var: (4 mindən çox əsər); ağac oyma üsulu ilə kolleksiya; 11–16-cı əsrlərə aid əlyazmalar toplusu; xalq sakral heykəltəraşlığının nadir kolleksiyası; 17–18-ci əsrlərə aid qravüra kolleksiyası; XVIII–XIX əsrlərə aid rəngkarlıq və heykəltəraşlıq nümunələri (xüsusən, T. Şevçenko, K. Ustiyanoviç, T. Kopistinski, S. Vasilkovski, İ. Kavka, F. Krasitski, A. Manastırski, İ. Truş, E. Kulçitskaya, M. Boyçuk, M. Sosenkonun əsərləri , L Getz, P. Xolodnı). Muzeyin yarandığı ilk illərdə artıq formalaşmış xalq yaradıcılığı kolleksiyaları xüsusi diqqətə layiqdir. Bu gün onların sayı 20.000-dən artıqdır və 17–20-ci əsrləri əhatə edən xalq yaradıcılığının bütün tipoloji növlərini və janrlarını təmsil edir. Bunlara keramika, sümük, metal, parça, tikmə, ağac üzərində oyma, xalq geyimləri, Pasxa yumurtaları, şüşə üzərində rəsmlər daxildir. Muzey kolleksiyasından ən yaxşı əsərlər daimi sərgilərdə təqdim olunur:

"Köhnə Ukrayna İncəsənəti"

XIX əsrin — erkən XX əsr sənəti.

"XX əsrin Ukrayna incəsənəti."

"Xalq yaradıcılığı". Muzeydə daimi sərgilərlə yanaşı, müvəqqəti sərgilər də keçirilir.

Muzeyin şöbələr kimi strukturuna aşağıdakılar daxildir: E. Kulçitskayanın, L. Levitskinin, O. Novakovskinin, Lvovdakı İ. Truşun bədii xatirə muzeyləri, Çervonoqraddakı "Sokalşina" muzeyi.

  1. "Бібліографічне посилання: Федорова Л.Д. ЛЬВІВСЬКИЙ МІСЬКИЙ ПРОМИСЛОВИЙ МУЗЕЙ // Енциклопедія історії України: Т. 6: Ла-Мі / Редкол.: В. А. Смолій (голова) та ін. НАН України. Інститут історії України. - К.: В-во "Наукова думка", 2009. - 790 с.: іл". 2018-12-25 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-12-25.