Müsənnəf İbn Əbu Şeyba

Müsənnəf İbn Əbu Şeyba (ərəb. مصنف ابن أبي شيبة‎) — Məhəmməd peyğəmbərin (s.a.v.) həyat və fəaliyyətinə dair mühəddis İbn Əbu Şeyba tərəfindən tərtib edilmiş hədislər toplusu. Kitab əl-Müsnəd kimi də tanınır.

Müsənnəf İbn Əbu Şeyba
ərəb. مصنف ابن أبي شيبة‎
Müəllif İbn Əbu Şeyba
Janr İslam
Orijinalın dili Ərəbcə

Mərfa və məukuf hədislərini ehtiva edir. Məcmuənin ən uzun bölməsi İmam Əbu Hənifənin təkzibi fəslidir (Məhəmməd Zahid əl-Kövsəri öz kitablarında bu iddiaları təkzib etmişdir). Müsənnəf bir çox əlyazmalarda mövcuddur. Həmçinin bir neçə müasir nəşri var, məsələn: Hindistanın "Əd-Dar əs-Sələfiyə əl-Hindiyə əl-Kadima" nəşriyyatından, Dar əl-Kiblə nəşriyyatından. Müsannafın bəzi hissələri Multanda çap edilmişdir. Şərh Şeyx Səad əl-Şəsri tərəfindən Musannaf üçün buraxılmışdır.

Müsənnəf məğribdə və müsəlman İspaniyasında böyük uğur qazanır, burada Baqi ibn Məhlyad Şərqdən qayıdarkən ona şərhini verir, bu da Kordoba müftisi Aşbaq ibn Xəlilin qəzəbinə səbəb olur[1]. Müsənnəf burada istifadədə qalır, əsasən alimlər (üləma) üçün dərslik vəasiti kimi istifadə edilir[2][3]. Məğribdə kanonik hədis məcmuələrinin sayı altıdan (Kutub əs-sittə) ona çatdırılır: əl-Buxari, Müslim, Malik, Əbu Davud, ən-Nəsai, əl-Bəzzar, əd-Darakutni, Beyhəqi, İbn Əbu Şeybənin məcmuələri. Bu çox güman ki, ilk Əlmohədlər tərəfindən və hər halda 1225-ci ildən əvvəl, əl-Mərrakuşinin dediyinə görə, Əbu Yusif Yəqub əl-Musənnəfət əl-əşarədən olan hədislərin mənbə kimi götürülməsini əmr etdiyi zaman edilmişdi. Səbəb isə Maliki məzhəbinin hökmranlığına son qoymaq idi[4][5].

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ E. Lévi-Provençal, Hist. Esp. Mus ., iii, 477–8
  2. ↑ Ibn K̲h̲ayr al-Is̲h̲bīlī, Fahrasa. — 131–133.
  3. ↑ al-Ruʿaynī, Barnāmad̲j̲. — 44.
  4. ↑ I. Goldziher, Muh. St.. — 2/265.
  5. ↑ Pellat, Ch., 1986