Malatya döyüşü

Malatya döyüşü — 1473-cü il avqustun 1-də Malatyada Ağqoyunlularla Osmanlılar arasında döyüş baş verdi. Uzun Həsənin seçdiyi taktika nəticəsində Ağqoyunlu süvariləri Osmanlı qoşunlarının zərbə qüvvəsini aldadıb Fəratın sol sahilinə çəkildilər və II Mehmed məğlub oldu. Osmanlı sultanı zabitlərindən birini sülh bağlamaq üçün Ağqoyunlu hökmdarının yanına göndərdi. Lakin Ağqoyunlu hökmdarı bu təklifi qəbul etmədi və Tərcan istiqamətində hərəkətə başladı.[1]

Ağqoyunlu-Osmanlı müharibələri
Ağqoyunlu-Osmanlı müharibələri
Tarix 1 avqust, 1473
Yeri Malatya
Nəticəsi Ağqoyunluların qələbəsi
Ərazi dəyişikliyi Malatya
Münaqişə tərəfləri

Ağqoyunlular

Osmanlılar

Komandan(lar)

Uzun Həsən
Uğurlu Məhəmməd

Xassə Murad

Tərəflərin qüvvəsi

70.000

4000

İtkilər

bilinmir

4 min nəfər

Tarixi[redaktə | mənbəni redaktə et]

1472-ci ilin baharında Osmanlılara qarşı müharibəyə başlamış Ağqoyunlu dövləti döyüş əməliyyatları keçirərək Tokatı, Qeysəriyyəni, AksarayıAkşehiri zəbt etdi və Qaramana daxil oldu. Lakin əsas qüvvələrdən ayrı düşmüş, yorğun Ağqoyunlu süvariləri Beyşehir gölü yaxınlığında ağır məğlubiyyətə uğradılar. Qışın düşməsi ilə əlaqədar olaraq hər iki tərəf əməliyyatı dayandırdı. II Mehmed Uzun Həsənə məktub göndərdi. 1473-cü ilin baharında ona qarşı səfərə çıxacağını bildirdi.[2]

1473-cü ildə Fərat sahilində iki ordu qarşı-qarşıya gəldi. Ağqoyunlu ordusunun sayı 70 min, Osmanlıların sayı isə 100 min təşkil edirdi. Uğurlu Məhəmməd ordunun mərkəz hissəsinə rəhbərlik edirdi. Döyüş başlamamışdan əvvəl o, 10 min süvari ilə Osmanlılara qarşı pusqu qurmuşdu. Osmanlı sərkərdəsi Xassə Murad əsas qüvvələri ilə hücuma başladı. Elə ilk hücumdan Uğurlu Məhəmmədin pusqusuna düşən Osmanlı qoşunu mühasirəyə alındı. Beləliklə aldadılan və çayın sol sahilinə keçərək məğlub olan Osmanlı qoşunu 4 min itki verdi və geri çəkildi. Ömər bəy və bir neçə Osmanlı sərkərdələri əsir alındılar.[3]

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. İradə Nuriyeva, Azərbaycan Tarixi.s.108.
  2. Nəcəfli T. H., Qaraqoyunlu və Ağqoyunlu dövlətlərinin tarixi müasir türk tarixşünaslığında.s.52.
  3. Həsən bəy Rumlu, Əhsənüt-təvarix.s.285.

Ədəbiyyat[redaktə | mənbəni redaktə et]

  • Həsən bəy Rumlu. "Əhsənüt-təvarix (Tarixlərin ən yaxşısı)". Kastamonu: Uzanlar, 2017, 661 s.
  • Nəcəfli T. H. "Qaraqoyunlu və Ağqoyunlu dövlətlərinin tarixi müasir türk tarixşünaslığında". Bakı: Çaşıoğlu, 2000. — 198 s.
  • Nuriyeva İradə Tofiq qızı. "Azərbaycan Tarixi (ən qədim zamanlardan–XXI əsrin əvvəllərinədək)". – Bakı: Mütərcim, 2015. – 336 səh.

Həmçinin bax[redaktə | mənbəni redaktə et]

Xarici keçidlər[redaktə | mənbəni redaktə et]