Maliyyə vasitəçisi

Maliyyə vasitəçisi (ing. financial intermediary) — təşkilat, əsas funksiyası müxtəlif təsərrüfat subyektlərinin sərbəst vəsaitlərini toplamaq və onları müəyyən şərtlərlə öz adından bu vəsaitlərə ehtiyacı olan digər subyektlərə verməkdən ibarət olan müəyyən maliyyə institutu[1].

Maliyyə vasitəçilərinin olması ehtiyacı olanlar üçün çatışmayan vəsait əldə etmək imkanını asanlaşdırır və artıq vəsaiti olan şəxslər üçün müvəqqəti boş vəsaitlərin yerləşdirilməsi imkanlarını genişləndirir[2].

Funksiyaları

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  • İnvestisiyaların müxtəlif maliyyə alətləri üzrə paylanması yolu ilə risklərin şaxələndirilməsinin həyata keçirilməsi.
  • Borcalanın ödəmə qabiliyyətinin yoxlanılması, nəticədə kredit riskinin azalması.
  • Məqbul şərtlərlə kredit verə biləcək kreditorların tapılması probleminin sadələşdirilməsi.
  • Normal iqtisadi şəraitdə kredit üçün faiz dərəcəsinin azaldılması.
  • Vəsaitlərin yığılması, bunun nəticəsində borcalanların böyük məbləğlərə olan tələbatı ödənilir[3].

Əsas növləri

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Maliyyə vasitəçilərinin dörd növü var[4]:

  • Depozit tipli maliyyə institutları
  • Müqavilə üzrə əmanət təşkilatları
  • İnvestisiya fondları
  • Digər maliyyə təşkilatları

Son onilliklərdə maliyyə vasitəçilərinin maliyyə əməliyyatlarının həcmi artmışdır. Eyni zamanda, struktur dəyişiklikləri də baş verir[5][6].

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ Финансовое посредничество и финансовые посредники // Финансы (2-е изд). М.: Проспект. Под ред. В.В. Ковалева. 2004. 60–65. ISBN 5-98032-358-9.
  2. ↑ Global Shadow Banking Monitoring Report 2013 (PDF). Financial Stability Board. 2013. səh. 12. ISBN 978-0-07-087158-8. 2013-12-29 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2024-02-01.
  3. ↑ "The Role Of Financial Intermediaries" Arxivləşdirilib 2015-04-16 at Archive.today, Finance Informer website, Australia (accessed 10 June 2015)
  4. ↑ O'Sullivan, Arthur; Sheffrin, Steven M. Economics: Principles in Action. Upper Saddle River, New Jersey 07458: Pearson Prentice Hall. 2003. səh. 272. ISBN 0-13-063085-3.
  5. ↑ Infinite Financial Intermediation, 50 Wake Forest Law Review 643 (2015), available at: http://ssrn.com/abstract=2711379
  6. ↑ Siklos, Pierre. Money, Banking, and Financial Institutions: Canada in the Global Environment. Toronto: McGraw-Hill Ryerson. 2001. səh. 35. ISBN 0-07-087158-2.