Mariya de Dominiçi

Mariya de Dominiçi (it. Maria de Dominici 6 dekabr 1645[1] – 18 mart 1703, Roma, Papa dövləti) — maltalı rəssam, heykəltaraş və Karmelitlər ordeninin rahibəsi.

Mariya de Dominiçi
it. Maria de Dominici
Doğum tarixi 6 dekabr 1645(1645-12-06)[1]
Vəfat tarixi 18 mart 1703(1703-03-18) (57 yaşında)
Vəfat yeri
Fəaliyyəti rəssam, heykəltaraş, nun[d]

Bioqrafiyası

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Mariya de Dominiçi Vittoriosa şəhərində (indiki Birqu) bir zərgər ailəsində anadan olub[2]. Ailəsində bir çox sənətçi dünyaya gəlmişdir: qardaşları Raymondo və Fransesko məşhur rəssamlar idi[3]. Raymondonun Bernardo adlı oğlu sənət tarixçisi və Malta sənətindən bəhs edən bir kitab müəllifidir[4]. Covannantonio Çantaranın "Illustrated Malta" salnaməsində (it. Giovannantonio Ciantar) nə edəcəyini bilən bir qadının şəkli var - söhbətimiz Mariya de Dominiçidir. Çantar "tipik qadın vəzifələrindən iyrəndiyini, buna görə valideynlərindən reaksiya gördüyünü və təsvir etmək istədiyi şeyləri göstərməklə məşğul olduğunu" yazırdı. Nəticədə valideynlər qızlarının istəkləri ilə barışdılar və sənət ustasını gələcək təhsilinə dəvət etməsi üçün dəvət etdilər. Maria Valletta şəhərində Müqəddəs İohann Katedralini dizayn edən rəssam və heykəltaraş Mattiya Preti ilə birlikdə təhsil alır[5]. Güman edilir ki, 1661-1666-cı illərdə Pretiyə kilsənin tağlarında təsvir olunan Vəftizçi İohannın həyatı və şəhidliyi haqqında freskaların təsvirində kömək etmişdir. Mariya Karmelit ordeninin üzvü idi və buna görə monastırın divarlarından və ailə bağlarından kənarda yaşaya bilərdi. 1682-ci ildə o, Malta ordeninin Böyük qrosmeysterinin qardaşı oğlu və onun həyat yoldaşı İzabella d’Avalos d’Aquino d’Araqon ilə birlikdə Maltanı tərk edir. Romada Mariyanın öz atelyesi var idi. Burada heykəltaraşlıq və rəsm ilə məşğul olurdu. O, şəxsən qrosmeyster tərəfindən dəstəklənirdi. Mariyanın evi San Covanni dey Fiorentini kilsəsinin yaxınlığında idi.

Mariya 1703-cü ildə dünyasını dəyişir. O, Santa-Mariyain-Traspontina kilsəsində dəfn edilir.

İşləri

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Müqəddəs Yəhya Katedralinin divarlarını və tağlarını boyamaqla yanaşı, Maltada Maria, dini bayramlarda və küçə yürüşləri zamanı quraşdırılmış müqəddəslərin bir neçə heykəllərinin müəllifi kimi məşhur olur. Mariyanın ən məşhur sənət əsərləri: “Ziyarət” (Zebbuc kilsəsi), “Beato Franko” (Vallettadakı Karmelit Kilsəsi) və “Müjdə” (Vallettadakı Kafedral Muzeyi).

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ 1 2 Suora Maria de Dominici // Artists of the World Online, Allgemeines Künstlerlexikon Online, AKL Online (alm.). / Hrsg.: A. Beyer, B. Savoy B: K. G. Saur Verlag, Verlag Walter de Gruyter, 2009. ISSN 2750-6088 doi:10.1515/AKL
  2. ↑ Dictionary of Women Artists / Delia Gaze. — Taylor & Francis, 1997. — Vol. 1. — С. 462.
  3. ↑ Susanna Hoe. Malta: Women, History, Books and Places. — British Library: HOLO Books, 2015. — С. 3, 116, 117. — ISBN 978-0-9572153-5-1.
  4. ↑ Bernardo de Dominici. Vite dei pittori, scultori ed architetti napoletani. — Napoli: Tipografia Trani, 1840.
  5. ↑ Fr Mark Cauchi, OSA Valletta. "Mattia Preti, a friend of the poor and needy". Times of Malta. 2013-02-16. 2018-06-23 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-05-15.