Motsartın sığırçını

Adi sığırçın

Volfqanq Amadey Motsartın Vyanada yaşadığı illərdə (1782-1786) yaradıcılığında əsasən fortepiano konsertləri üstünlük təşkil edirdi. Kompozitor bu tip 15 musiqi yazmışdır.[1] Hansı ki, bunların çoxu Mostartın instrumental yaradıcılığının zirvəsi hesab olunur[2].

Motsart heyvanları çox sevirdi və daha çox da quşlara diqqət ayırardı. Kompozitor Sol mojor (G -DUR) konsertini yazdıqdan sonra onun final hissəsini (Allegretto) şəhərdə olan bir quş mağazası önündə oxumuşdur[3].

Abert Hermana görə, «sığırçın bu melodiyanı özünəməxsus dəyişərək yenidən təkrarlamışdır, bu Motsartın xoşuna gəlmiş və həmən sığırçını almışdır»[4]. Motsartın xərclər dəftərində bu barədə qeyd var: «27 may 1784-ci il. Sığırçın quşu - 34 kr (kreyser). Qeydin yanında sığırçının ifa etdiyi melodiya yazılmışdır:

\relative a' { \set Staff.midiInstrument = #"recorder" \set Score.tempoHideNote = ##t \tempo 4 = 145 \key g \major \time 2/2 \partial 4 b8 c d4 d d g fis fis g g a a a8 b c a b2 }

Motsart əlavə olaraq yazmışdır: «Bu çox əla idi!»[4][a]. Motsartın qeydlərinə əsasən məlum olur ki, sığırçın fermatanı (səsin, pauzanın davam etdirilməsini bildirir) doğru yerləşdirmirdi. Alfred Eynişteyin yazırdı ki, konsertin final hissəsi «çox sadəlövh bir “quş”, ancaq möhtəşəm bir polifonik sonluq ilə bitirdi»[2].

Sığırçın Motsartın evində 3 il yaşamış və 4 iyun 1787-ci ildə ölmüşdür. Motsart onu evinin arxa baxçasındə basdırmış və xatirə şeiri yazmışdər:

Hier ruht ein lieber Narr,

Ein Vogel Staar.

Noch in den besten Jahren

musst er erfahren

Des Todes bittern Schmerz.

Mir blut't das Herz

Wenn ich daran gedenken.

O Leserǃ schenke

Auch du ein Thränchen ihm.

Er war nicht schlimm;

Nur war er etwas munter,

Doch auch mitunter

Ein lieber loser Schalk,

Und drum kein Dalk.

Ich wett', er ist schon oben,

Um mich zu loben

Für diesen Freundschaftsdienst

Ohne Gewinnst.

Dann wie er unvermuthet

Sich hat verblutet,

Dacht er nicht an den Mann,

Der so schön reimen kann.

Qeyd

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ Motsartın almanca orjinal yazısı: «Vogel Stahrl 34 Kr. <…> Das war schön!». «Schön» daha çox bu söz «gözəl» kimi tərcümə edilir, başqa tərcüməArxivləşdirilib 2007-09-17 at the Wayback Machine «Bu çox möhtəşəm idi!»

Mənbə

[redaktə | mənbəni redaktə et]

West, Meredith J. and Andrew King (1990) «Mozart’s Starling». ''American Scientist'', March-April issue. Discussion in depth from an ornithological point of view, as well as the text of Mozart’s obituary poem. Posted on the Internet: [5]

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ Аберт II, 1, 1983
  2. ↑ 1 2 Эйнштейн, 2007
  3. ↑ Mozart - Piano Concerto No. 17 in G major, K. 453 (Mitsuko Uchida) — YouTube platformasında, 23:00 hissəsindən başlayaraq
  4. ↑ 1 2 Аберт I, 2, 1988
  5. ↑ "Mozart's Starling.pdf" (PDF). 2014-06-30 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-02-14.