Musa Musayev (parazitoloq)

Musayev Musa Əbdürəhman oğlu (27 dekabr 1921, Gəncə – 4 dekabr 2010 və ya 4 oktyabr 2010, Bakı) — baytarlıq elmləri doktoru, professor, Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının Biologiya elmləri bölməsinin akademik-katibi, AMEA Zoologiya İnstitutunun direktoru.

Musa Musayev
Musa Əbdürəhman oğlu Musayev
Doğum tarixi	27 dekabr 1921
Doğum yeri	Gəncə
Vəfat tarixi	4 dekabr 2010 (88 yaşında)
Vəfat yeri	Bakı, Azərbaycan
Vətəndaşlığı	SSRİ  Azərbaycan
Elm sahəsi	parazitologiya
Elmi dərəcəsi	baytarlıq elmləri doktoru[d]
Elmi adı	professor
İş yeri	AMEA Zoologiya İnstitutu
Təhsili	Azərbaycan Kənd Təsərrüfatı İnstitutu (–1945)
Mükafatları

Həyatı[redaktə | mənbəni redaktə et]

Musa Musayev 27 dekabr 1921-ci ildə Gəncə şəhərində anadan olmuşdur. Azərbaycan Kənd Təsərrüfatı İnstitutunu bitirmişdi.^[1] Şeyxülislam Axund Məhəmməd Fərəculla Pişnamazzadənin nəvəsidir.

Əsas elmi nailiyyətləri[redaktə | mənbəni redaktə et]

Xeyli parazit və sərbəst yaşayan ibtidailərin (Protozoa) morfoloji xüsusiyyətləri və sistematikası tədqiq edilmişdir, ekoloji parazitologiyanın bəzi məsələləri işlənilmişdir. Məməlilər və quşlardan 150-dən çox elm üçün yeni koksidi növü təsvir edilmişdir, onlardan 15-nin həyat tərzi açıqlanmışdır. Koksidilər heyvanların bağırsaq, qan və başqa toxumalarında parazitlik etdikdə hüceyrə və orqanizm səviyyəsində parazit-sahib münasibətlərinin biokimyəvi və s. mexanizmləri tədqiq edilmişdir. Azərbaycanda zooloji tədqiqatların çoxillik nəticələri çap olunmuş monoqrafiyalarda ümumiləşdirilmişdir.

• Müxbir üzv seçildiyi tarix və ixtisasın adı: 1959, biologiya
• Həqiqi üzv seçildiyi tarix və ixtisasın adı: 1967, biologiya
• Çapdan çıxmış elmi əsərlərin ümumi sayı: 350
• Xaricdə çıxmış elmi əsərlərin sayı: 150
• Müəlliflik şəhadətnamələrinin və patentlərin sayı: 10

Əsas elmi əsərlərin adları[redaktə | mənbəni redaktə et]

• SSRİ-də yaşayan gəmiricilərin koksidləri, 1965 (rus dilində).
• Ev quşları koksidiozlarında parazit-sahib münasibətlərinin biokimyəvi xüsusiyyətləri, 1977(rus dilində).
• Qunduzun parazitosenozu və xəstəlikləri, 1987 (rus dilində).
• Azərbaycan heyvanlar aləmi (I cild) Birhüceyrəlilər və çoxhüceyrəlilər (buğumayaqlılar və xordalılardan başqa), 1995 (rus dilində).
• Azərbaycanda kənd təsərrüfatı heyvanları arasında kriptosporidlərin yayılması, 1996 (rus dilində).
• Beynəlxalq və xarici ölkələrin elmi qurumlarında üzvlüyü: SSRİ Elmlər Akademiyası nəzdində Ümumittifaq Protozooloqlar Cəmiyyətinin vitse-prezidenti (1976–1991)

"Parazitologiya" jurnalının redaksiya heyətinin üzvü (1967-1988)

• Ukrayna Parazitoloqlar Cəmiyyətinin fəxri üzvü

Təltif və mükafatlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

• Azərbaycan SSR Dövlət mükafatı laureatı - 1991;
• H.Əliyev adına "Ekologiya sahəsindəki nailiyyətlərə görə" medal və mükafat - 1996;
• AMEA-nın Fəxri Fərmanı - 2001;
• "Şöhrət" ordeni - 2001.

Mənbə[redaktə | mənbəni redaktə et]

• Musa Əbdürəhman oğlu Musayev Arxivləşdirilib 2009-04-13 at the Wayback Machine
• Əli Hüseynov, Məcnun Babayev. "Məşhur biologiya alimləri", Bakı, "Maarif", 2002. səh.101

İstinad[redaktə | mənbəni redaktə et]