Nasist Almaniyasında homoseksuallıq

Berlinin Moabit rayonunda nasist Almaniyasında homoseksualların təqib tarixini xatırladan lövhə

Nasist Almaniyasında homoseksuallıq ictimaiyyətin nəzərindən tamamilə uzaqlaşdırılmış və ciddi şəkildə təqib edilmişdir. Veymar Respublikası dövründə çiçəklənən homoseksual subkultura (jurnal və qəzetlər, kafe və barlar, istirahət müəssisələri və tədbirlər) tamamilə məhv edilmişdir. Homoseksual kişilər sistematik olaraq izlənilir və qeydə alınırdı. 1935-ci ildə əhəmiyyətli dərəcədə sərtləşdirilmiş cinayət qanunları kişilər arasında bütün cinsi əlaqəni, hətta birbaşa fiziki təmas olmadan baş verən yaxınlığı da mühakimə edirdi. Və hətta həbs cəzalarını çəkdikdən sonra məhkumlar tez-tez "residiv"in qarşısını almaq üçün "qoruyucu" və ya "profilaktik" həbslər üçün konsentrasiya düşərgələrinə deportasiya edilirdilər. Lesbiyanlar kütləvi təqiblərə məruz qalmasalar da, tez-tez hakimiyyət tərəfindən ayrı-seçkiliyin başqa formaları ilə qarşılaşmışdılar.

Tədqiqatçılar nasist Almaniyası tarixində homoseksualların təqib olunduğu üç dövrü ayırırlar. Birinci dövr 1933-cü ildə nasional-sosialistlərin hakimiyyətə gəlməsi ilə başlayır və əxlaq uğrunda ümumi mübarizə, homoseksual subkulturanın tamamilə məhv edilməsi, aktiv anti-homoseksual dövlət təbliğatı və homoseksuallara qarşı ilk fərdiləşdirilmiş terror hadisələri ilə xarakterizə olunur. İkinci dövr 1935-ci ildə kişilər arasında eynicinsli cinsi əlaqəni cinayət hesab edən 175-ci bəndin sərtləşdirilməsi və onların sistematik cinayət təqibinin başlanması ilə əlamətdardır. Son dövr 1940-cı ildən başlayır və SS, vermaxt və polis üzvlərinə qarşı repressiv tədbirlərin artması, habelə həbsxanadan azad edilmiş bütün homoseksual kişilərin konsentrasiya düşərgələrinə kütləvi deportasiyasının başlanması ilə xarakterizə olunur[1][2].

Ümumilikdə, nasist Almaniyası dövründə 50 minə yaxın şəxs kişilər arasında "qeyri-təbii pozğunluq" ittihamı ilə məhkum edilmiş (bunlardan dörd minə yaxını yeniyetmə idi[3]) və təxminən 10-15 min nəfər həbs düşərgələrinə sürgün edilmişdi. Bunların təxminən üçdə ikisi düşərgələrdən sağ çıxa bilmədi. Psixiatrik xəstəxanalarda evtanaziya proqramı çərçivəsində öldürülən, hərbi tribunal tərəfindən edam edilən və ya cəza batalyonlarına göndərilən homoseksualların sayı məlum deyil və hazırda elmi araşdırma mövzusudur.

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ Günter Grau. Lexikon zur Homosexuellenverfolgung 1933-1945. Münster: LIT, 2011. — 391 S. — (Geschichte: Forschung und Wissenschaft). — ISBN 978-3-8258-9785-7.
  2. ↑ Nationalsozialistischer Terror gegen Homosexuelle: verdrängt und ungesühnt (нем.) / Burkhard Jellonnek, Rüdiger Lautmann. — Paderborn: Ferdinand Schöningh Verlag, 2002. — 428 S. — ISBN 3-506-74204-3.
  3. ↑ Кон И. С. Фашистский геноцид // Лики и маски однополой любви: Лунный свет на заре. — 2-е изд., перераб. и доп. — М. : ACT, 2003. — С. 253—258. — 576 с.