Pamir Milli Parkı

Pamir Milli Parkı (həmçinin Pamerski, Pamirski və ya Tacik Milli Parkı olaraq da tanınır) — Tacikistanın şərqindəki milli park və təbiət qoruğudur. Park 1992-ci ildə qurulmuşdur. 1989-1992-ci illərdə Ənvər Buzurukov (Ətraf Mühit Nazirliyinin Mühafizə olunan ərazilər şöbəsinin müdiri kimi) elmi-texniki əsaslandırman və "Pamir-90" beynəlxalq elmi düşərgəsinin təşəbbüsünə və planlaşdırılmasına rəhbərlik etmişdir. SSRİ-də ən böyük dağ parkı olan bu park Tacikistan SSR-də ilk milli və təbii parkların yaradılmasına səbəb olmuşdur.

Pamir Milli Parkı
Ölkə
Tip Təbii 
Kriteriya (vii), (viii)
Keçid 1252, 1252rev
Region Tacikistan [* 1]
Daxil edilməsi 2013  (37 sessiya)
Pamir Milli Parkı xəritədə
Pamir Milli Parkı
Pamir Milli Parkı
  1. ↑ UNESCO-nun təsnifatına görə bölgə

Park Tacikistan hökumətinin 20 iyul 1992-ci il tarixli 267 nömrəli qərarı ilə təyin edilmişdir. Bu komanda Tacikistanda ilk təbiət qoruğu olan Şirkent Təbiət Parkını yaratmadan bir il əvvəl, ümumi sahəsi 1,2 milyon hektar olan SSRİ-nin ən böyük yüksək dağ parkı idi. Park indi Tacikistan Milli Parkı adlanır.

Tacikistanın ümumi həcminin 18% -ni təşkil edən park təqribən 2,6 mln.ha ərazini əhatə edir. Buraya Pamir dağlarının hissələri daxildir. 2001-ci ildə Tacikistan Respublikası Hökumətinin 253 nömrəli qərarı ilə onun sahəsi 2,6 milyon hektara çatdırıldı.

Ekologiya və vəhşi təbiət

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Milli park çöl, səhra, çəmənlik və alp bölgələrinin qarışığıdır. Uzun soyuq qışları və sərin yayları olur, illik yağıntı 12,7 sm təşkil edir.[1] Milli parkda yaşadıqları bilinən heyvan növlərinə qonur ayı, irbis, canavar, burmabuynuz dağ keçisi, marko polo qoyunları, qəhvəyi başlı qağayı və dağ qazları daxildir.[2]

Dünya İrsi Mirası

[redaktə | mənbəni redaktə et]

2008-ci ildə Ümumdünya İrsi Mirası olmaq məqsədi ilə milli park YUNESKO-ya təqdim edildi. 2013-cü ildə park Dünya İrsi olaraq qəbul edildi.[3]

  • Şərqi Tacikistanın və Pamir Dağılarının xəritəsi, Pamir Milli Parkını yaşıl rənglə göstərdi
    Şərqi Tacikistanın və Pamir Dağılarının xəritəsi, Pamir Milli Parkını yaşıl rənglə göstərdi

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ "Pamir" (İngilis). infoplease.com. 2019-12-06 tarixində arxivləşdirilib.
  2. ↑ "Pamir alpine desert and tundra" (İngilis). worldwildlife.org. 2019-03-30 tarixində arxivləşdirilib.
  3. ↑ "Tajikistan National Park (Mountains of the Pamirs) (Tajikistan)" (İngilis). unesco.org. 2019-06-14 tarixində arxivləşdirilib.

Həmçinin bax

[redaktə | mənbəni redaktə et]