Phytoseioidea

Phytoseioidea — əsasən yırtıcı gənələri əhatə edən Mesostigmata (orta stiqmalı gənələr) dəstəsinə aid bir gənə (mite) superfəsiləsidir.[1] Bu superfəsilədə 2500-dən çox növ təsvir edilmişdir, əsasən Phytoseiidae fəsiləsində cəmləşmişdir. Phytoseioidea üzvləri əsasən bitkilərin üzərində yaşayır və bitki zərərvericilərinə qarşı bioloji mübarizə agentləri kimi istifadə olunur.

Phytoseioidea
Elmi təsnifat
Domen:
Eukariotlar
Ranqsız:
Amorphea
Ranqsız:
Obazoa
Ranqsız:
Opisthokonta
Ranqsız:
Holozoa
Ranqsız:
Filozoa
Aləm:
Heyvanlar
Yarımaləm:
Eumetazoylar
Klad:
ParaHoxozoa
Klad:
İkitərəflisimmetriyalılar
Klad:
Nephrozoa
Ranqsız:
İlkağızlılar
Tipüstü:
Tüləyənlər
Ranqsız:
Panarthropoda
Ranqsız:
Tactopoda
Tip:
Buğumayaqlılar
Klad:
Arachnomorpha
Yarımtip:
Xeliserlilər
Sinif:
Hörümçəkkimilər
Dəstəüstü:
Parazitiform gənələr
Dəstə:
Mesostigmata
Yarımdəstə:
Monogynaspida
İnfradəstə:
Gamasina
Klad:
Dermanyssiae
Fəsiləüstü:
Phytoseioidea
Beynəlxalq elmi adı
  • Phytoseioidea

Xüsusiyyətləri

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Phytoseioidea superfəsiləsinin üzvləri aşağıdakı xüsusiyyətlərlə xarakterizə olunur:

  • Yırtıcı həyat tərzi: Əksər Phytoseioidea növləri, bitki zərərvericiləri olan digər gənələr, həşəratlar və nematodlarla qidalanır.[2]
  • Stiqmaların yeri: Stiqmalar (tənəffüs dəlikləri) adətən ikinci və ya üçüncü koksaların (ayaqların birinci seqmenti) arxasında yerləşir.[1]
  • Xeliserae quruluşu: Xeliserae (ağız hissələri) ovlamağa və qurbanı parçalamağa uyğunlaşmışdır.
  • Bədən forması: Bədən oval və ya armud şəklindədir, adətən parlaq və ya şəffaf rəngdədir.[2]
  • Bitki ilə əlaqəsi: Əsasən bitkilərin üzərində yaşayır və bitki zərərvericilərinə qarşı təbii düşməndir.

Təsnifatı

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Phytoseioidea superfəsiləsi bir neçə fəsiləni əhatə edir, bunlardan ən böyüyü və ən çox tədqiq ediləni Phytoseiidae (fitosid gənələr) fəsiləsidir.[2]

Ekoloji rol və əhəmiyyəti

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Phytoseioidea üzvləri, bitki zərərvericilərinə qarşı təbii düşmənlər olaraq ekosistemlərdə mühüm rol oynayırlar. Bu gənələr, bitki zərərvericilərinin populyasiyalarını tənzimləyərək kənd təsərrüfatında bioloji mübarizə agentləri kimi istifadə olunur.[2]

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ 1 2 Krantz, G.W. A Manual of Acarology. Oregon State University Book Stores. 1978. ISBN 978-0882460642.
  2. ↑ 1 2 3 4 McMurtry, J.A.; Pratt, P.D.; Denmark, H.A.; Correa-Ferrer, F. Phytoseiidae of the World. West Bloomfield, Michigan: Indira Publishing House. 2009. ISBN 978-1439213890.

Xarici keçidlər

[redaktə | mənbəni redaktə et]