Polşa çarlığı

Polşa çarlığı və ya Polşa krallığı (pol. Królestwo Polskie) — 1815–1915-ci illərdə Vyana konqresinin qərarı ilə Rusiya imperiyasının bir hissəsi olan Mərkəzi Avropa dövlətidir. 1915-ci ilin yazında Birinci Dünya müharibəsi zamanı Alman və Avstriya-Macarıstan əsgərləri tərəfindən işğal edilmişdir. 1918-ci ilin noyabrında müstəqil dövlət olmuşdur.

Tarixi dövlət
Polşa çarlığı
pol. Królestwo Polskie
Bayraq[d] Gerb[d]
Bayraq[d] Gerb[d]

Paytaxt Varşava
Dilləri polyak dili, rus dili
Rəsmi dilləri
Ərazisi
  • 128.500 km²
Əhalisi
  • 10.000.000 nəf. (1900)
İdarəetmə forması şəxsi uniya
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Coğrafiyası

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Polşa çarlığı, müasir Polşanın mərkəzi hissəsini əhatə etmişdir: Varşava, Lodz, Kaliş, Çenstoxova, Lüblin, Suvalki, müasir Litvanın cənub-qərbi: Alytus, Marijampole, Belarusiyanın Qrodno rayonunun ərazisinin bir hissəsi Sopotskin kəndi və Ukraynanın Lvov vilayətinin Sokalski rayonunun kiçik bir hissəsi Pesoçnoye kəndi ilə. Ərazisi 127 min km² olmuşdur.

Əhalisi

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Əhali:

1818 — təxminən 2,6 milyon adam;

1843 — təxminən 4,7 milyon adam;

1868–5,7 milyondan çox adam;

1894–8,8 milyondan çox adam;

1900 — təxminən 10 milyon adam.

1897-ci il siyahıyaalmasına görə, Privislinsky vilayətinin əhalisi 9 milyon 402 min nəfər idi. Əsas əhali (71,85%) Polşa idi. Ən böyük azlıq yəhudilər (13.47%), almanlar (4.33%), ukraynalılar (3.56%), litvalılar (3.24%), ruslar (2.84%), belaruslar idi.[1]

1897-ci il əhalinin siyahıya alınmasına əsasən, Privislinsky vilayətlərinin əhalisi 2 milyon 158 min nəfər təşkil edib. Əsas əhali (48,75%) Polşa idi. Ən böyük azlıq Yəhudi (35.36%), Almanlar (5.26%), Ukraynalılar (1.33%), Litva (0.32%), Ruslar (8.0%), Belaruslar idi.[2].

Həmçinin bax

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Ədəbiyyat

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  • A. Hirschberg, "Bibljografja powstania 1830–1831" (здесь даны подробные указания сочинений, относящихся к истории периода 1815–30 г.);
  • J. Bojasiński, "Rządy tymczasowe w Królestwie Polskiem. Maj-Grudzień 1815" ("Monografie w zakresie dziejów nowo żytnych", Варш., 1902);
  • F. Skarbek, "Królestwo polskie od epoki początku swego do rewolucyi listopadowej" (ч. II и ч. III);
  • "Królestwo Polskie po rewolucyi listopadowej" (Познань, 1877);
  • M. Mochnacki, "Powstanie narodu polskiego" (изд. 3, Берлин-Познань, 1863, т. I–III);
  • St. Barzykowski, "Historya powstania listopadowego" (Познань, 1883–84, т. I–V);
  • мемуары Л. Дембовского, Г. Дембинского и др.

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ Первая всеобщая перепись населения Российской Империи 1897 г. Распределение населения по родному языку, губерниям и областям Arxivləşdirilib 2022-04-07 at the Wayback Machine Демоскоп
  2. ↑ Первая всеобщая перепись населения Российской Империи 1897 г. Распределение населения по родному языку, губерниям и областям Arxivləşdirilib 2021-12-01 at the Wayback Machine Демоскоп